اگرچه تفاوتهای چشمگیری بین مدیران بخش کشاورزی و بخش آب کشور وجود دارد. مدیران اتاق آب (وزارتخانه) ارتش تخمین می زند که بیش از 90 درصد آب مصرفی در کشاورزی است ، اما در بخش کشاورزی (دولت و خانه های کشاورزان) 70 درصد تخمین زده می شود. در هر دو مورد شکی نیست که بیشتر قسمتهای خشک ایران برای مصارف کشاورزی استفاده می شود. کاظم کاوازی وزیر کشاورزی ایران در بیانیه اخیر در بیانیه ای گفت:در مجموع 27 میلیون تن محصولات کشاورزی تولید می شود که امسال به 130 میلیون تن افزایش می یابد.»(1) چنین افزایش پنج برابری تأثیر مخربی بر تخلیه و آبهای زیرزمینی کشور داشته است. در مقابل ، بخش کشاورزی ایران تنها 6 درصد رشد کرده است. به عبارت دیگر ، امیدواریم 70٪ از آب کشور را در 6٪ از منابع خود هدر دهیم.
در دوره پس از انقلاب ، سطح كشاورزی حدود بیست و چهار درصد رشد كرد (3). اگرچه با توجه به این ارقام ، مروجین می گویند که بهره وری کشاورزی ایران 5 برابر شده است ، اما چنین نیست و خوش بینی در این زمینه ملایم است (یا انکار واقعیت). افزایش تولید در واحد سطح عمدتا به دلیل افزایش سطح آبیاری است. در ایران تولید آب حدود ده برابر واحد است. تولید باران طی چهل سال گذشته افزایش نیافته است و برعکس ، این نوع کشاورزی کاهش یافته است. با این وجود ، با احداث صدها سد بزرگ و هزاران سد و سد کوچک (که به اشتباه “آبخیزداری” نامیده نمی شود) ، بخش جریان آب دولت تقریباً سه برابر شده است (از 15 میلیارد متر مکعب به حدود چهل میلیارد). . در بخش آبهای زیرزمینی ، همانطور که همه می دانند ، سطح آب کشور 10 متر کاهش یافته است و اکنون ما رکورد بیش از 100 درصد برداشت (یا امیدوارم 90 درصد برداشت) از منابع تجدید پذیر ، منابع آب خود را داشته باشیم. با این حال ، طبق استانداردهای بین المللی ، بیش از 40٪ از منابع تجدید پذیر نباید در هر زمینی جمع شود (4).
در واقع ، کشاورزی ما ، مانند بسیاری از زمینه های اقتصادی و فرهنگی دیگر ، از نظر کمی رشد کرده است. اثرات منفی این افزایش خسارت کشاورزی را می توان در همه جای کشور مشاهده کرد ، مانند تخلیه دریاچه اورمیا به دلیل توسعه زمین های کشاورزی در معرض خطر در چندین ایالت و تخریب سیستم های کشاورزی بومی در قزاقستان. در جنوب کرمان ، ساخت سدها و انتقال آب به کوههای کردستان و چهار محالوباختتاری ، به استثنای مصرف آب عمومی ، توسعه چشمگیر ورامین و بوشر و توسعه شگفت انگیز آبیاری گلخانه ای و بحران آب در بحران آب گیلان حتی بیشتر است. ، به صورت عمده میوه ها و سبزیجات صادر شده ، صادر شده توسط آب و ….
وقتی کشاورزی ، مصرف کل آب ، کودهای شیمیایی و سموم دفع آفات بسیار کاهش یابد و ارزش افزوده به این بخش افزایش یابد ، کشاورزی ما برتر خواهد بود. تولید فصلی تنها با وام گرفتن نسل های آینده و تغذیه سرمایه خودمان حاصل می شود.
* کارشناس کشاورزی و محیط بان
PS
1) ایرنا 5/6/2013
2) حمیرزازا جلالی ، دفتر سرشماری کشاورزی ایران ، به مناسبت آغاز سال زراعی 98 – 1397.
3) محمدرضا جهانسوز ، رئیس سازمان بسیج مهندسین کشاورزی و منابع طبیعی ، تسیم ، 27/3/1397
4) هیدیت فهمی کارشناس انرژی SNA وزارت انرژی 12/1/1/195
۴۷۲۳۲