ترکیه به داشتن آب و هوای خوب، املاک ارزان قیمت، قیمتهای پایین و قوانین بسیار دموکراتیک در مورد سیاست مهاجرت، شهرت دارد. دهها مزیت دیگر در این کشور، مهاجران بسیاری را حتی از کشورهای بسیار مرفه به سمت ترکیه میکشاند.
به همین دلیل بسیاری از خارجیها علاقه مند به کار کردن، راه اندازی کسب و کار یا کسب درآمد در ترکیه هستند. بیشتر آنها مجوز اقامت میگیرند و با تعجب میگویند: حالا چه کنیم؟
باید بدانید که حتی پس از دریافت مجوز اقامت هم حق کار در ترکیه را ندارید. بنابراین، چگونه میتوان با امنیت و به طور قانونی در ترکیه داشته باشید زندگی کرد؟ در ادامه شما را با چند روش آشنا خواهیم کرد.
روش اول: فریلنسینگ
ترکیه بهشت فریلنسرها است. اگر تجربه یا مهارتهای حرفه ای برای ارائه خدمات دورکاری دارید و درآمدی با حساب بانکی کشور محل اقامت خودتان دریافت میکنید، مقامات ترکیه هیچ اعتراضی ندارند. به همین دلیل است که متخصصان، نویسندگان، برنامه نویسان، طراحان، معلمان زبان و دهها متخصص دیگر که عمدتاً با کامپیوتر شخصی و اسکایپ کار میکنند، در ترکیه، مانند هر کشور دیگری از جهان، احساس راحتی دارند. اینترنت پرسرعت، برداشت آسان وجه نقد و خرج کردن دلپذیر در دسترس شما خواهد بود.
بعلاوه اگر به زبان ترکی مسلط هستید، میتوانید به عنوان تور لیدر یا مترجم به ارائه خدمات ترجمه ترکی به فارسی برای گردشگران و دانشجویان بپردازید. برای فعالیت به عنوان لیدر، نیازمند همکاری با شرکتهای گردشگری ایرانی و ترکیهای هستید. برای فعالیت به عنوان مترجم هم باید با دارالترجمهها همکاری کنید.
روش دوم: دریافت مجوز رسمی
پس از دریافت مجوز رسمی(Çalışma İzini) از مقامات ترکیه، کار پیدا کنید. نکته ظریف اینجاست که در بیشتر موارد، داشتن این مجوز به جای کارمند، به عهده کارفرما است.
فقط در مورد حرفهها یا مهارتهای منحصر به فرد میتوانید درخواست دریافت مجوز کار مستقل را بدهید. این مجوز، حق کار در هر سازمانی را بر اساس تخصص شما فراهم میکند. با این حال، اگر یک فیزیکدان هسته ای با تجربه نیستید، این مورد برایتان کارایی ندارد.
طبق قوانین ترکیه، حقوق رسمی یک متخصص خارجی باید حداقل 1.5 برابر حداقل دستمزد باشد. این مقدار شامل پرداخت سهم (Sosyal Güvenlik Kurumu) SGK یا همان صندوق تامین اجتماعی دولتی هم میشود.
به همین دلیل بسیاری از شرکتها و سازمانهای کوچک در ترکیه نمیتوانند به طور رسمی یک خارجی را استخدام کنند.
بسیاری از هتلها، اپراتورهای تور و سایر شرکتها در هنگامی که با کمبود شدید نیروی انسانی در فصول اوج گردشگری مواجه میشوند، به طور گسترده مجوز کار را برای خارجیها صادر میکنند. به عنوان یک قاعده، آنها به پرسنل کم مهارت مانند انیماتور، نظافتچی، مسئول پذیرش، فروشنده و غیره نیاز دارند.
به خاطر داشته باشید که مجوز کار، به جز برای متخصصان منحصر به فرد در ترکیه، تنها برای استخدام در یک موقعیت شغلی مدنظر یک کارفرمای خاص صادر میشود. نمیتوانید فقط به هتلی در آن طرف خیابان بروید و مجوز کار بگیرید. همه مجوزها باید دوباره بررسی شوند و باید دوباره منتظر بمانید.
میانگین حقوق در بخش گردشگری برای کارکنان غیر ماهر، ماهیانه حدود 400 دلار است.
کار غیرقانونی در ترکیه میتواند شما را با مشکلات زیادی مواجه کند. حداقل اینکه شاید حقوق وعده داده شده را به طور کامل دریافت نکنید، اما نمیتوانید به کسی هم شکایت کنید. حداکثر جریمه، اخراج و ممنوعیت ورود به جمهوری ترکیه برای چندین سال است. مقامات ترکیه به طور منظم از دفاتر شرکتها به طور سرزده بازرسی انجام میدهند.
روش سوم: افتتاح شرکت یا کارآفرینی
یک شرکت افتتاح کنید یا کارآفرین شوید. این روش، فرصتی عالی برای به ثمر رساندن آرزوها و برنامههای شما است. با این حال، حتی به عنوان یک کارآفرین یا مالک شرکت هم نمیتوانید به طور رسمی در آنجا کار کنید. شاید مالک و کنترل کننده یک شرکت شوید، اما اجازه اشتغال در هیچ موقعیت شغلی شرکت خودتان را ندارید.
سعی کنید قانون «پنج ترک» را به خاطر بسپارید: ابتدا باید 5 شهروند ترکیه را استخدام کنید و تنها پس از آن میتوانید برای خودتان مجوز کار درخواست کنید.
به هر حال، طبق قانون جدید شهروندی، اگر 50 شهروند ترکیه را استخدام کنید، حق دریافت شهروندی جمهوری ترکیه را دارید.
در ادامه چند نکته برای راه اندازی کسب و کار در ترکیه مطرح میشود. قبل از اینکه به راهتان ادامه دهید:
- سعی کنید در زندگی محلی غوطه ور شوید
- زبان ترکی یاد بگیرید و
- بر تجارتی که مهاجران را هدف قرار داده، متمرکز نشوید.
شاید چندین سال طول بکشد تا تقاضای واقعی برای کسب و کار مرتبط با مهاجران را در بازار ترکیه به وجود آورید. تنها بعد از آن به سود دهی خواهید رسید. برای لطفاً رستوران غذاهای روسی افتتاح نکنید! چون دهها نفر از علاقمندان به این تجارت، به خاطر نبود تقاضا، از رده خارج شدهاند!
در مورد تجارت غیرقانونی، به خاطر بسپارید که مقامات ترکیه تمام فعالیتهای تبلیغاتی، حتی در شبکههای اجتماعی را زیر نظر دارند. تمام افرادی که خدمات غیرقانونی در منزل ارائه میدهند، اعم از مانیکور، پدیکور، اکستنشن مژه، ماساژ و … در معرض خطر بازرسی ناگهانی قرار دارند. عواقب احتمالی آن هم جریمه، اخراج و ممنوعیت ورود به جمهوری ترکیه است.
در نهایت…
چند توصیه ساده برای کسانی که قصد مهاجرت به ترکیه را دارند و میخواهند کسب درآمد کنند:
- امکان دورکاری را بررسی کنید.
- با مقداری پس انداز، مهاجرت کنید تا در مراحل اولیه اقامت خودتان در ترکیه احساس امنیت کنید.
- درآمدهای مداوم مانند اجاره ملک را برای خودتان فراهم کنید.
- بلافاصله شروع به یادگیری زبان کنید.
- تبلیغات در جوامع آنلاین و شبکههای اجتماعی را رصد کنید.
- به دنبال شغل بروید و مطابق با قوانین ترکیه مشغول به کار شوید.