آیا نیاز به گچ کاری بخش کوچکی از ساختمان خود دارید؟ آیا به تازگی در حال یادگیری گچ کاری ساختمان هستید؟ آیا ناظر ساختمان هستید یا به عنوان کارفرما قصد دارید بر کار گچکار نظارت کنید؟ این مقاله نکات و کلیات مهمی را در خصوص آموزش نحوه گچ کاری ساختمان و بهترین گچ زیرکار مراحل و روند کلی کار ارائه میکند.
یکی از مهم ترین مراحل نازک کاری ساختمان عملیات گچ کاری و سفید کاری می‌باشد که خود شامل چندین مرحله است. گچ کاری ساختمان پس از اتمام عملیات سفت‌کاری و تاسیسات انجام می‌گیرد. بنابراین پس از اتمام اجرای دیوار، سقف و پس از کار گذاشتن لوله ها و تاسیسات آب و فاضلاب و نیز لوله‌های گاز و سیم‌کشی برق و تلفن انجام می‌گیرد.
در نظر داشته باشید گچ کاری یک کار تخصصی و نیازمند مهارت و تجربه می باشد. لازم است برای حرفه ای شدن در این کار نزد یک استادکار تجربه و آموزش دید. لیکن دانستن نکات و روش کلی و اصولی این کار مفید و لازم خواهد بود. در این مقاله از supergatchfouladno، ضمن آشنایی با نحوه و مراحل گچ کاری ساختمان، با خصوصیات و و ویژگی های یک گچ کاری مطلوب نیز به منظور انجام نظارت بر روند کار استادکار آشنا می‌شوید.
گچ چیست و چگونه بدست می‌آید؟
بهترین گچ برای سفید کاری یکی از مهمترین مصالح ساختمانی است که توسط حرارت در کوره از سنگ گچ بدست می آید. سنگ گچ در ایران و اکثر کشورها به وفور در معادن مختلف و بسیاری از کوه ها وجود دارد. فرمول این ماده سولفات کلسیم آبدار می باشد. این سنگ که به رنگ سفید مات می‌باشد پس از استخراج به کارخانه منتقل میشود.
سپس در کارخانه توسط حرارت بالا (180 درجه و بیشتر)، به اندازه کافی حرارت می بیند تا آب متبلور درون آن بخار شود. سپس ماده حاصل توسط ابزار آلات مخصوص به خوبی پودر می‌گردد. این ماده گچ خالص است.
می توان به گچ خالص حاصل مواد افزودنی اضافه نمود و انواع مختلف دیگر گچ مانند گچ رنگی، گچ گیپتون و … بدست آورد.
ترکیب کردن گچ با آب و ساخت ملات گچ
برای استفاده از گچ برای کاربردهای ساختمانی باید ان را با آب با روش صحیح ترکیب کرد و ملات گچ ساخته شود. باید بدانید که ساخت ملات گچ روش و ترفند ویژه خود را دارد که در ادامه آن را شرح می‌دهیم. در غیر این صورت گچ گلوله‌ای شده و ملات همگن و یکنواختی که برای سفیدکاری، گچبری و دیگر موارد ساختمانی مناسب باشد، بدست نمی‌آید.
اولین مورد مهم برای ساخت ملات گچ، اینست که ابتدا باید در یک ظرف یا استانبولی، آب بریزید و سپس به تدریج و به آرامی گچ اضافه کنید. به هیچ عنوان روی گچ آب اضافه نکنید. چرا که آب روی سطح گچ را فرا گرفته و آن را کلوخه‌ای می کند.
همچنین باید گچ را به آرامی و تدریجی و به صورت پاشیدنی به کل سطح آب اضافه کنید و همزمان آن را خوب هم بزنید. به هیچ عنوان گچ را به صورت پیمانه‌ای به آب اضافه نکنید.
اکنون سوال اینجاست که آب و گچ با چه نسبتی با هم ترکیب شود؟ یک روش متداول برای گچ گاران به این صورت است که سه چهارم (75 درصد) یک استانبولی را با آب پر می‌کنند. سپس به اندازه دو نیم بیل و حداکثر سه بیل به آن گچ اضافه می‌کنند. معمولاً اندازه استانبولی و یک بیل متوسط ثابت است.
نکات مهم در ساخت ملات گچ با آب
- باید ملات گچ ساخته شده را حداکثر تا یک ساعت و ترجیحاً نیم ساعت، استفاده کنید. به دلیل زمان بالای گیرش گچ، در صورت گذشت زمان بیشتر از یک ساعت، گچ سفت شده و دیگر کارایی مناسب و مطلوبی برای استفاده در گچ کاری و گچ بری و دیگر موارد نخواهد داشت.
از این رو باید به طور مستمر ملات گچ را تنها برای استفاده در فاصله زمانی کوتاه بسازید و همان لحظه آن را استفاده کنید. سپس مجدد این عمل را تکرار کنید.
- برای ساخت ملات از آب آشامیدنی و شیرین استفاده کنید. از آب چاه تنها در صورتی که بی رنگ و غیر اسیدی باشد می توان استفاده نمود به هیچ عنوان از آب آلوده و آبی که با کمی خاک و یا دیگر مصالح مخلوط شده استفاده نکنید.
- اگر ملات گچ را رقیق درست کنید (در واقع گچ را کمتر از مقدار لازم به آب اضافه کنید)، پس از خشک شدن گچ، حجم آن به میزان زیادی کاهش یافته و باعث ترک خوردن دیوار یا سقف میشود.
- از اجرای گچ در هوای سرد خودداری کنید. اگر آب ملات پس از یخ بزند، ملات ساخته شده فاسد و خراب میشود. همچنین هوای خیلی سرد باعث کاهش مقاومت ملات حاصل و ترک خوردن آن پس از خشک شدن می‌باشد. دمای مطلوب برای گچ کاری حداقل 15 و حداکثر 40 درجه می‌باشد.
- در صورت نیاز به گچ کاری در زمستان و یا اصرار کارفرما، لازم است اولاً در روزهای یخبندان این کار انجام نشود. ثانیاً از تجهیزات گرمایشی مانند بخاری و هیتر در محیط استفاده نمود و ورودی های ساختمان تا حد ممکن بسته و محفوظ شود. همچنین یک گزینه مطلوب دیگر، استفاده از گچ‌های پلیمری یا گچ سیوا و گچ دیرگیر می‌باشد.
اصول کلی گچ کاری دیوار و سقف
پس از ساخت ملات و قبل از اجرای آن روی سطح، باید زمانی حدود 5 دقیقه بدهید تا گچ به گیرش اولیه برسد. در غیر این صورت گچ پس از اجرا ترک خواهد خورد و همچنین مقاومت لازم را نخواهد داشت.
ابزار اصلی گچ کاری ماله نام دارد. کار با ماله به نظر ساده می آید، اما مهارت در آن نیاز به تمرین و تجربه دارد. برای گچ کاری روی انواع سطوح دیوار و سقف باید میزان کمی از ملات را با ماله بردارید. سپس ماله را به صورت زاویه دار روی قسمت کوچک و مشخصی از دیوار اجرا نمایید. لازم است چند بار روی این ناحیه به صورت رفت و برگشت ماله را بکشید تا گچ روی سطح کاملاً صاف و یکنواخت شود.
گچ کاران باتجربه علاوه بر زاویه دادن به ماله، با فشردن ماله یک انحنا به آن می‌دهند. این کار باعث میشود که لبه تیز ماله باعث ایجاد خط و شیار روی سطح دیوار و سقف نشود.
در بسیاری از اوقات لازم است گچ کاری را در دولایه انجام دهید. برای این منظور پس از اجرای لایه اول باید توسط برس‌های مخصوص سوزن‌دار، شیارهای متعددی روی سطح اجرا کنید. این کار باعث میشود لایه دوم به خوبی در لایه اول بست و قفل شود و هر دو لایه یکپارچه شود.
در مطلب بعدی، ادامه این مقاله و نحوه گچ کاری و روش کامل اجرای سفیدکاری روی دیوار و سقف را بررسی می کنیم.
گچ کاری جز کارهای اولیه در طراحی داخلی ساختمان محسوب میشود. برای اینکه بتوانید هر کار تزئینی را روی دیوارها و سقف خانه و ساختمان انجام دهید، باید این سطوح گچ کاری شده باشد. هرچند گچ کاری ساختمان مهارت ساده‌ای نیست؛ ولی شما هم می‌توانید این مهارت را با مطالعه و تجربه، کسب کنید، در این مقاله سعی خود را میکنیم تا نکات مهم برای گچ کاری و لک گیری را یاد بگیرید تا اگر در منزل خودتان بخشی از دیوار یه محلی نیاز به گچ کاری داشت خودتان بتوانید از پس آن بر بیایید و نیاز به گچ کار و هزینه نباشد.
گچ چیست؟
گچ در اصل ماده‌ای طبیعی است که در طبیعت وجود دارد. نام علمی آن سولفات دوکلسیم دارای آب است. این ماده هنگامی‌که از معدن استخراج میشود به‌صورت سنگ است؛ سپس در کارخانه‌های آماده‌سازی گچ از سنگ گچ، با حرارت دادن در کوره، گرد سفیدی به‌دست می‌آید که گچ نام دارد. گچ در صنایع مختلفی استفاده میشود که یکی از آنها صنعت ساختمان‌سازی است.
مخلوط کردن گچ برای گچ کاری
اولین مرحله برای گچ کاری ساختمان، مخلوط کردن گچ است. قطعا مخلوط کردن آب و گچ در ابتدا کار ساده‌ای به نظر می‌آید؛ اما این فرآیند ترفندهای خاص خودش را دارد که برای یک گچ کاری صحیح و اصولی باید انجام شود.
باید گچ را به آب اضافه کنید؛ در این صورت کنترل بیشتری روی میزان گچ مصرفی خواهید داشت. برای افزایش کیفیت گچ کاری از آب شیرین استفاده کنید و گچ را به آرامی به آن اضافه کنید. مخلوط آب و گچ را باید خوب هم بزنید تا گچ گلوله نشود و در مخلوط نهایی هم حبابی ایجاد نشود.
از مخلوط آب و گچ باید سریع استفاده کنید؛ در غیر این صورت خشک و به ملات مرده تبدیل میشود؛ بنابراین اگر می‌خواهید مقدار زیادی گچ تهیه کنید، آن را با پلاستیک بسته‌بندی کنید.
گچ کاری روی دیوار چگونه انجام میشود؟
یکی از اصلی‌ترین ابزارهای گچکاری ماله نام دارد. برای کار با ماله، باید نحوه‌ی صحیح قرارگیری آن را در دست بدانید. مقداری از گچ را با ماله بردارید و به‌صورت زاویه‌دار روی دیوار و در یک جهت بکشید. گچ را کاملا روی دیوار صاف کنید؛ ممکن است نیاز باشد چندین بار ماله را روی سطح موردنظر بکشید تا کاملا صاف شود. بعد از نیم ساعت، رطوبت گچ تا از بین می‌رود؛ در این حالت باید با ماله رطوبت بیشتری را روی سطح اعمال و این کار را دو الی سه بار تکرار کنید.
لایه اول که اجرا شد، باید با یک برس با نخ سوزنی مخصوص روی آن شیارهایی ایجاد کنید و لایه دوم را اعمال کنید. این کار باعث میشود تا به خوبی دولایه روی‌هم قرار گیرند و ثبات لازم به دست آید.
گچ کاری دیواری که نیاز به تعمیر دارد
گاهی به‌جای گچکاری کل دیوار، نیاز دارید تنها بخش کوچکی از آن را ترمیم کنید. برای این کار ابتدا باید قسمت آسیب‌دیده را بررسی و آن را از مواد زائد و گردوخاک تمیز کنید. اندازه‌ی محیط دیوار آسیب‌دیده بسیار مهم است. یک حفره کوچک را میتوان به‌راحتی با مواد پرکننده ترمیم کرد؛ اما برای حفره‌های بزرگ‌تر نیاز به گچ کاری دارید.
محل آسیب‌دیده باید کاملا مرطوب شود تا لایه‌ی گچ بهتر به لایه‌ی قدیمی بچسبد. در نظر داشته باشید که اگر قسمت زیر آن را کمی خراش دهید، دو گچ کاری قدیم و جدید در هم قفل و نتیجه‌ی کار بهتر میشود.
اگر به گچ کاری ساختمان علاقه دارید، می‌توانید با تکرار و کسب تجربه، این مهارت را کسب کنید. با هر بار انجام گچ کاری ساختمان، ایرادهای کار خود را پیدا می‌کنید و درنهایت می‌توانید به یکی از افراد ماهر و مطرح در این عرصه تبدیل شوید.
گچ بری و فوت و فن های آن
گچ بری یکی از اصلی‌ترین تکنیک‌ها در طراحی داخلی و بیرونی ساختمان‌ها به حساب می‌آید. این کار در واقع یک تکنیک است که در طول زمان و با گسترش فناوری‌های جدید، نحوه‌ی انجام آن با تغییرات فراوانی همراه بوده‌است.
همانطور که از نام این هنر مشخص است، بر مبنای پودر گچ طراحی شده؛ لابد دارید با خودتان می‌گویید که «شیره را خورد و گفت شیرین است»! اما تنها گچ نیست که باعث زنده ماندن و حرکت رو به جلوی این صنعت شده؛ هنرمندان فعال در این زمینه از ابزارهای مخصوصی هم استفاده می‌کنند تا بتوانند طرح‌ها و نقش‌های منحصر به فردی را روی قالب‌های گچی به وجود بیاورند. با ما در ادامه همراه باشید.
گچ بری در گذر زمان
معمولا طرح‌های استفاده شده در گچ بری ساختمان‌ها نشان‌دهنده‌ی فرهنگ و علایق مردم آن سرزمین است؛ از همین رو نقش و نگار حک شده در گچ بری عمارت‌ها و خانه‌های قدیمی به نوعی نشان‌دهنده‌ی آداب و سبک زندگی مردم آن زمان است.
موضوعی که نمی‌توان آن را انکار کرد، نقش این هنر در تاریخ ایران است؛ به نوعی که میتوان گچ بری را یک هنر جذاب مردمان فلات ایران دانست. زمانی که به بررسی تاریخ سرزمین‌های بزرگی همچون ایران و روم باستان می‌پردازیم، متوجه می‌شویم این کار یک هنر یا بهتر بگوییم یک تکنیک است که در دیزاین تریم داخلی و بیرونی عمارت‌های باشکوه به کار رفته‌است.
در اصل، هنر گچ بری یکی از زیرمجموعه‌ی معماری به شمار می‌آید که مانند هر شاخه هنری دیگری در طول تاریخ دچار تغییرات فراوانی شدهاست.هنر گچ بری یکی از زیرمجموعه‌ی معماری به شمار می‌آید که مانند هر شاخه هنری دیگری در طول تاریخ دچار تغییرات فراوانی شدهاست.
تفاوت‌های اصلی گچ بری داخلی و خارجی
همانطور که گفته شد، تکنیک گچ بری هم برای طراحی داخلی ساختمان‌ها به کار می‌رود و هم برای آراستن سطوح بیرونی آنها؛ از همین رو این موضوع بسیار مهم است که متخصصان این حوزه تفاوت نوع داخلی و خارجی را بدانند.
اولین موضوعی که باید در این زمینه بدانیم، این است که گچ بری داخلی تنها جنبه زیبایی دارد؛ اما همین کار در صورت استفاده در فضای خارجی می‌تواند روی وضعیت پایداری نمای ساختمان اثر داشته باشد. از همین رو استفاده از این هنر در طراحی تریم خارجی ساختمان‌ها باید بر اساس اصول معماری پایه باشد و نمی‌توان از هر طرح و شکلی در این خصوص استفاده کرد.
تفاوت دوم که بسیار هم اهمیت دارد، تعداد لایه‌های گچ به کار رفته در گچ بری داخلی و خارجی است. در حالت داخلی، محصول نهایی باید تا حد امکان سبک باشد تا آسیبی به سقف، ستون یا دیوارها وارد نشود. از طرفی سبک وزن بودن طرح نهایی باعث میشود که قطعات گچی خطری برای ساکنین ساختمان نداشته باشند و در صورت بروز حوادثی همچون زلزله، به افراد داخل ساختمان آسیبی وارد نکنند.
از همین رو در نمای داخلی، فقط از یک لایه گچ ۳ سانتی‌متری استفاده میشود که طبق اصول استاندارد از پیش تعریف شده در معماری داخلی ساختمان است. در گچ بری خارجی کمی موضوع فرق میکند و طرح نهایی می‌تواند از ۳ تا ۲۰ سانتیمتر ضخامت داشته باشد. دلیل این موضوع، اهمیت استحکام طرح در برابر عوامل خارجی مثل باد و باران است. از طرفی دیوارهای خارجی دارای استحکام و پایداری بهتری نسبت به سطح داخلی‌شان هستند؛ از همین رو هنرمندان و متخصصان این اجازه را دارند که از طرح‌های سنگین‌تر در نمای خارجی عمارت‌ها و خانه‌ها استفاده کنند.
ضخامت گچ بری در نمای داخلی حداکثر باید ۳ سانتیمتر باشد؛ اما گچ بری خارجی می‌تواند از ۳ تا ۲۰ سانتیمتر ضخامت داشته باشد.
گچ بری مدرن و سنتی چه تفاوتی باهم دارند؟
همانطور که پیش‌تر هم گفته شد، گچ بری هم مانند بسیاری از مهارت‌ها با گسترش و توسعه فناوری‌های نوین، تغییرات فراوانی را به خود دیده که منجر به تقسیم شدن این هنر به دو شاخه‌ی مدرن و سنتی شدهاست.
نوع سنتی در واقع همان شاخه‌ی اصلی به وجود آمدن این هنر است. در این نوع، طرح مورد نظر هنرمند روی لایه‌ی گچ بیرونی سقف، ستون‌ها یا دیوارها حک میشود. هیچ طرح یا محصول آماده‌ای در این نوع وجود ندارد و متخصصان باید با بهره‌گیری از ابزارهای ساخت خودشان، نقش و نگار موردنظر را روی دیوار یا سقف حک کنند.
گچ بری مدرن با نمونه‌ی سنتی کاملا متفاوت است؛ در این پروسه از ابزارآلات مدرنی همچون دستگاه برش CNC در ایجاد طرح روی گچ استفاده میشود و در نهایت محصول نهایی روی سقف، ستون یا دیوارها نصب میشود.
در این متد، هنرمند قادر است طرح‌های خود را بسیار دقیق و با مقدار خطای کم روی صفحه‌های گچی حک کند. گچ بری مدرن بیش از یک دهه است که وارد معماری ساختمان‌ها شده و کاری کرده تا شاهد طرح‌های منحصر به فردی در این صنعت باشیم.
یکی از اصلی‌ترین نتایج گسترش شاخه‌ی مدرن، به وجود آمدن طرح‌های نورپردازی با استفاده از عناصر گچ بری در طراحی داخلی ساختمان‌ها است. در واقع این نوع گچ بری به ما اجازه می‌دهد تا نورپردازی داخلی ساختمان‌ها را با طرح مورد نظرمان ترکیب کنیم و تریم داخلی خانه را امروزی‌تر و مدرن‌تر جلوه دهیم.
در گچ بری مدرن از ابزارآلات مدرنی همچون در ایجاد طرح روی گچ استفاده میشود و در نهایت محصول نهایی روی سقف، ستون یا دیوارها نصب میشود. امکان اجرای طرح‌های مورد نظر با دقت زیاد و خطای کم از مزایای روش جدید است.
گچ بری با رابیتس یا بدون رابیتس!؟
رابیتس جزو ساختارهای به کار رفته در معماری ساختمان است و برای ایجاد برش و کشش عرضی در سطوح خارجی دیوارها و سقف استفاده میشود. رابیتس در گچ بری هم قابل استفاده است و متخصصان این حوزه برای فرم‌دهی اولیه و بالا بردن استحکام بخش‌هایی مثل سقف، ستون یا دیوارها از رابیتس استفاده می‌کنند.
در عین حال متخصصان با بهره‌گیری از متریال‌های مدرنی همچون پلی استایرن، توانسته‌اند کاری کنند تا گچ بری داخلی بدون استفاده از رابیتس هم انجام شود؛ موضوعی که فقط برای طرح‌های ظریف و نازک صدق میکند. حذف رابیتس در طرح‌های جدید، باعث به وجود آمدن الگوهای جدیدی مثل تریم‌های هالوژنی و گلویی در حوزه معماری داخلی ساختمان شده است.
گچ بری پلی استایرن چیست؟
متد پلی استایرن در واقع نوعی از گچ بری مدرن است که در آن به جای گچ، از فوم‌های فشرده شده‌ی پلی استایرن استفاده میشود. در این پروسه هنرمند بر اساس نقشه، نقاط برآمده‌ی طرح مدنظرش را روی یک صفحه‌ی فلزی ایجاد میکند.
پس از خشک شدن فوم، قطعات برداشته می‌شوند و به صورت جداگانه روی سقف یا دیوارهای ساختمان نصب می‌شوند. این نوع فقط در تریم داخلی ساختمان‌ها کاربرد دارد و در فضای خارجی استفاده نمی‌شود. دلیل اصلی به وجود آمدن گچ بری پلی استایرن در معماری داخلی، سرعت بالا در ساخت و کاهش هزینه‌‌ها بوده است.
اهمیت گچ بری در معماری امروز
اهمیت گچ بری در معماری ساختمان‌ها و عمارت‌ها غیر قابل انکار است،. این هنر هیچ‌گاه از معماری و ساختمان‌سازی کنار گذاشته نشده و همیشه در گذر زمان همگام با توسعه ترند‌های جدید تغییر کرده‌است.
از همین رو گچ بری را باید بخشی جدانشدنی از معماری بدانیم که زیبایی و جذابیت ظاهری ساختمان‌ها را مدیون آن هستیم. همانطور که این هنر توانسته از زمان عبور کند و با وجود عمر زیاد، خودش را به زمان ما برساند، قطعا در آینده هم می‌توانیم آثار گچ بری را در ساختمان‌ها مشاهده کنیم.
از همین رو پیشنهاد میکنیم هیچ‌گاه این هنر منحصر به فرد را دست‌کم نگیرید؛ زیرا به نوعی می‌توانیم بگوییم که زیبایی بیرونی و داخلی نمای ساختمان‌ها را مدیون هنرمندان فعال در این حوزه هستیم.
آموزش گچ کاری ساده درساختمان
برای گچکاری یک سطح ابتدا بایدوسایل موردنیازرا تهیه کنیم گچ گچکاری،استامبلی،ماله،کاردک،لیسه،الک،شمشه ابتدا میزان ریختن اب دراستانبلی را می اموزیم.ظرف رابه4قسمت تقسیم کنید فرض کنیم اگریک دوم اب بریزیم باید4مشت گچ اضافه کنیم(دوکف دست بزرگ مردانه یعنی یک مشت)پس دراینجا اموختیم که چه مقدار گچ واب باهم مخلوط میشود.
سپس ان را به مدت20ثانیه هم میزنیم(به وسیله ی همزن گچکاری،کف دست یا هروسیله ای که ان را بجوش بیاورد)بعداز5 دقیقه این کار راتکرارمیگنیم حالا کم کم ملات گچ ما ازمایع به جامد تبدیل و امادشده که باماله به محل موردنظراضافه وبا شمشه اضافه گچ را گرفته سطح راصاف کنیم برای این کارسرعت عمل بالاوتجربه لازم است ولی برای لکه های کوچک افرادعادی نیز میتوانند انجام دهند درمرحله ی بعد پودر گچ را ازالک رد کنید وبه روش قبل ان را بسازیدویک لایه ی نازک با ماله روی سطح اضافه کنید به ارامی پرداخت بزنید درنهایت با لیسه پلاستیکی سوراخها و ناصافی ها را گرفته مجدا پرداخت بزنید.
نکات کاربردی درباره گچبری:
- در صورتی که ساختمان سقف کاذب (با آهن کش، میلگرد و رابیتس) وجود داشته باشد برگه های رابیتس بایستی 2لایه بسته شوند تا گچ پشت نریزد سقف سنگین نشود باز نکند و استحکام و درگیری لازم ایجاد شود.
- اگر کلفتی ملاتی که روی میکشیم از 7/8 سانتی متر بیشتر باشد و آنرا در یک نوبت بزنیم لایه های گچ در اثر مجاورت با هوا به ندرت خشک میشود.در صورتی که لایه های درونی مرطوب هستند و اگر بخواهیم که آنها خشک شوند باید در لایه ی بیرونی ترکهایی ایجاد کنیم تا امکان خروج آب از لایه های زیرین باشد.
- اگر در زمانی که ملات گچ را درست میکنیم مقدار گچی که در آب میریزیم از مقدار معین کمتر باشد (درصد وزن آب نسبت به گچ زیاد باشد) گچ پس از خشک شدن تقلیل حجم پیدا میکند و ترک برمیدارد.
- اگر در فصل سرما و درجات زیر صفر اقدام به گچ کاری کنیم و آب ملات گچ قبل از انبساط یخ بزند فعل و انفعالات شیمیایی برای سخت شدن در ملات متوقف میشود و بعد از آنکه یخ آب شود گچ فاسد میشود و دیگر به انبساط خود ادامه نمیدهد و در نتیجه در سطح گچ کاری شده ترک خوردگی مشاهده میشود.
تکنیک هایی برای گچ کاری:
غیر از تکنیک های قالب گیری که با استفاده از قالب تهیه شود و سپس با استفاده از خمیر گچ، گچ قالبی را در قسمت مورد نظر می چسباند، گچبری با تکنیک های مختلف دیگری صورت می گرفته که معمولی ترین نوع آن موسوم به کنده کاری یا گچبری عمقی است.
در این تکنیک روش کار به این صورت است که ابتدا خمیر گچ را برای زیر سازی و آماده کردن متن بر روی قسمت مورد نظر می کشند. پس از آنکه گچ خشک شد و اصطلاحا خود را گرفت نقش را روی ان انداخته و با وسایل گچ بری طرح مورد نظر را میبرند.
کارکنان و زمان اجرای گچکاری:
تیم های گچکاری به طور عادی شامل یک استادکار گچکاری و یک شاگرد گچکاری ساختمان است. بعضی اوقات هم ممکن است که تیم گچکاری شامل دو استاد کار گچکاری و یک شاگرد گچکاری باشد. وظیفه استادکارهای گچکاری, مالیدن گچ روی سطح دیوار و سقف، شمشه کشی و در نهایت ماله کشی دیوار است و وظیفه شاگرد گچکاری ساختن گچ در ظرف های استانبولی و همچنین رساندن این گچ ساخته شده به استادکارها می باشد. اگر حجم پروژه بیشتر باشد, می توان به صورت همزمان از چند تیم گچکاری با ساختار بالا استفاده کرد. اگر بخواهید که سرعت انجام کار گچکاری را بالاتر ببرید، باید زیرکار خوبی داشته باشید و از استادکارهای ماهر کمک بگیرید. یکی از ملموس ترین موارد، پروژه اجرای گچکاری سقف می باشد که به زمان بیشتری نیاز دارد.
اجرای گچکاری روی سطح رابیتس نیز از همین گونه موارد است که به زمان بیشتری نیاز دارد. اما به طور کلی و میانگین میتوان این گونه گفت که هر تیم گچکاری ساختمان شامل یک استاد کار خبره و یک شاگرد گچکاری در هر روز کاری می تواند با ارتفاع رایج سه متر و مساحتی در حدود چهل متر مربع از گچ و خاک و مساحتی در حدود پنجاه متر مربع از گچ سفید راروی دیوارهای هبلکس یا بلوک سفال اجرایی کنند. اما همانطور که در بندهای پیشین به آن اشاره کردیم اگر از روش گچکاری پاششی استفاده کنیم، سرعت اجرای کار به مقدار قابل توجهی افزایش می یابد. تا جایی که تیم گچکاری می تواند روزانه حدود سیصد متر مربع از دیوار را گچکاری کند.
دستگاه های لازم برای گچکاری سنتی:
- اگر لازم باشد داربست, بشکه و تخته
- ماله
- همزن دستی
- شمشه چوبی، آهنی یا آلومینیومی
- کاردک
- تراز
- سیمان
- لیسه پلاستیکی
- شاقول
آب و هوای مناسب برای گچکاری ساختمان:
اگر در دمای زیر صفر درجه اقدام به اجرای عملیات گچکاری کنید، گچ یخ می زند و به دنبال آن گچ فاسد می شود. اما همانطور که می دانید این مشکل هم راه حل هایی مانند عایق کردن پنجره ها و درب های ساختمان تا پایان عملیات گچکاری و خشک شدن گچ و همچنین بهره بردن از لوازم گرمایشی مانند بخاری و هیترها و استفاده از آب گرم برای ساختن ملات دارد.
نگهداری از گچکاری ساختمان
زمانی که عملیات گچ سفید گچکاری ساختمان به پایان رسید، از خراش دادن و وارد کردن ضربه به سطح گچکاری شده خودداری کنید. برای محافظت بهتر از گچکاری بهتراست که از هنر نقاشی یا کاغذ دیواری روی سطح مورد نظر استفاده کنید.
اجرای متوالی عملیات گچکاری ساختمان
مراحل اجرای عملیات گچ و خاک پس از مراحل زیر انجام می شود:
- تیغه چینی دیوارهای خارجی و داخلی
- لوله گذاری تاسیسات مکانیکی و برقی ساختمان
- اجرای رابیتس و سقف کاذب
- کاشی کاری
- کف سازی
بعد از اتمام عملیات های بالا، عملیات گچ سفید گچکاری ساختمان به اجرا در می آید. اگر برای سقف کاذب از کناف ها استفاده کنید، این عملیات را می توانید بعد از عملیات گچ سفید انجام دهید. برای جلوگیری از آسیب دیدگی لوله های تاسیساتی کارشده در کف ساختمان، پیش از انجام سفیدکاری، کف سازی را انجام دهید.
زمان انجام عملیات سرامیک کاری کف ها و همچنین نصب نما و پنجره ها چندان مهم نیست. یعنی می توانید آن را قبل یا بعد از عملیات گچ سفید گچکاری ساختمان انجام دهید. اما دقت داشته باشید که کار هریک از تیم های گچکاری یا سرامیک کاری به کار تیم دیگر آسیبی وارد نکند.
روش درست و حرفه ای اجرای عملیات گچکاری ساختمان:
- همیشه سعی کنید که گچ های مرغوب و دارای استاندارد را استفاده کنید.
- توجه داشته باشید که بهترین گچ برای گچکاری، گچ تازه تولید شده است (اگر انبارداری صحیح باشد، گچ را می توان تا یک سال هم نگهداری و استفاده کرد).
- گچ کهنه و آب دیده برای کار مناسب نیست. ملات گچی که کهنه باشد دیگر آن چسبندگی و مرغوبیت گچ نو و تازه را ندارد.
- برای پروژه گچکاری از تیم های حرفه ای استفاده کنید، تیم هایی که نمونه کارهای گچکاری آن ها را مشاهده کرده باشید.
- جهت اجرای گچکاری از اکیپ کار آزموده که قبلا نمونه کار آن را دیده‌اید استفاده کنید. زیرا اکیپ‌های غیر ماهر علاوه بر اینکه ممکن است از نظر فنی کیفیت کار را پایین آورند، پرت زیاد مصالح خواهند داشت که دستمزد احتمالا ارزان‌تر آنها را پوشش می‌دهد.
- سطح گچکاری شده دیوار باید کاملاً صاف و صیقلی و شاقول و عاری از اعوجاج باشد که میتوان این موضوع را با قرار دادن یک شمشه روی دیوار گچکاری شده، تست کرد.
- سقف گچکاری شده نیز باید کاملاً تراز و بدون موج باشد.
- رنگ گچ پس از خشک شدن باید کاملا سفید باشد.
- پس از خشک شدن کامل گچ نباید با فشار دست گچ فروکش کند و یا به اصطلاح پوک باشد.
- از گچکاری در دمای زیر صفر جداً خودداری شود.
- سطح گچکاری شده پس از خشک شدن باید کاملا سخت بوده و گرده سفید ندهد.
- قطعات فلزی مثل درب‌ها و فریم پنجره‌ها و ستون‌های فلزی و بادبندها باید قبل از گچکاری ضد زنگ بخورد.
- روی ستون‌های فلزی و بادبندها و قسمت‌هایی که لوله بخاری در دیوار قرار دارد قبل از گچکاری با توری مرغی پوشانده شود.
- در محل‌های اتصال ۲ دیوار با متریال مختلف، مثلا دیوار سفال به دیوار هبلکس و یا دیوار بتنی نیز از توری مرغی استفاده شود تا در اثر انبساط و انقباض متفاوت دو متریال، ترک در گچ ایجاد نشود.
انواع خدمات گچ کاری در ساختمان
- گچ کاری
- سفید کاری
- گچ بری بر روی سقف و دیوار
- گچ بری آرک آشپزخانه
- گچ کاری انواع نور مخفی
- گچ کاری بر روی انواع رابیتس کاری
- گچ کاری دور لامپ و لوستر
- ویژگی های گچ کاری
- عایق گرما و سرما
- ضد حریق
- قابلیت رنگ پذیری
- ایجاد سطوح صاف و هموار
- قابلیت ترکیب با پودرهای رنگی
توضیحات و نکات مهم
- بهتر است قبل خرید مواد گچ کاری از استاد کار ماهر اندازه دقیق را بخواهید تا در زمان گچکاری با کمبود یا اضافه بودن مصالح روبرو نشوید.
- شما می توانید طرح دلخواه تان را با گچکار در میان بگذارید و از او درباره اجرایی بودن طرح تان مشورت کنید.
- توجه داشته باشید هرچه طرح پیچیده تر باشد در نتیجه زمان بیش تری برای اجرای آن صرف می شود که همین امر تاثیر مستقیم بر هزینه طرح دارد.
- چنانچه پروژه نیاز به زیر سازی خاص و یا تعمیر قسمتی داشته باشد ،دستمزد استاد مار برای هر قسمت و هر خدمت جداگانه محاسبه می شود.
- حتما از یک استادکار ماهر و با وجدان برای انجام پروژه تان کمک بگیرید تا علاوه بر پرتی کمتر کار ،به زیبایی و بی عیبی کار نهایی دست یابید.
- قبل از انتخاب استادکار ماهر حتما نمونه کارهای اورا ببینید.
- هزینه کارهای خاص با طراحی ویژه به صورت توافقی تعیین می شود.
عوامل تاثیر گذار بر اجرت پروژه
- موقعیت پروژه
- نوع طرح
- میزان ساعت کار
- متراژ
و این مقاله ادامه دارد…
یکی از مراحل نهایی ساخت یک دیوار داخلی یا خارجی، گچ کاری است. در حالی که گچ کاری یک فرایند کاملاً تخصصی و فنی است و باید آن را به اهل فن واگذار کرد اما خب با چند تا نکته ریز و درشت میتوان کمی مهارت در این کار به دست آورد. گچ کاری به مانند هر فعالیت دیگری در حوزه ساختمان سازی نیازمند یک سری تجهیزات است. اگر بخواهیم دقیق باشیم می‌توانیم فرایند گچ کاری را در چند مرحله خلاصه کنیم. با تشریح مراحل گچ کاری ساختمان با ما همراه باشید.
تمیز کردن ابزار گچ کاری ساختمان
اولین مرحله گچ کاری که یکی از مهمترین پیش‌نیازهای یک گچ کاری حرفه‌ای است در واقع پرهیز از هرگونه ایجاد آلودگی در گچ کاری یا به عبارتی جلوگیری از کثیف کاری است. این پیش‌نیاز و الزام را نمی‌توان به ابتدا یا انتهای فرایند گچ کاری نسبت داد و به طور کلی باید در کل طول فرایند گچ کاری نظافت و تمیزکاری رعایت شود.
قبل از اینکه گچ را آماده کنید، مطمئن شوید که دلو یا همان سطل، ماله‌ها و هر چیزی که با گچ و دیوار تماس پیدا میکند، تمیز و بدون عیب و نقص است. توجه داشته باشید که نباید کوچک‌ترین ردی از گچ روی وسایل دیده شود زیرا که مطمئن باشید کیفیت کار را پایین خواهد آورد.
محیط کار خود را تمیز نگه دارید
یکی دیگر از مراحل گچ کاری در ساختمان این است که سعی کنید با هر چیزی که دم دست دارید از جمله پارچه یا لباس کهنه و کاغذ یا هر چیز دیگری، سطوح نزدیک به محل گچ کاری را کاملاً بپوشانید. گچ کاری کثیف کاری‌های خود را خواهد داشت و با این اقدام می‌توانید کار خود را به تمیزترین شکل ممکن به پایان برسانید. وقتی گچ کاری تمام شد این پارچه‌ها یا لباس‌ها را می‌توانید خیلی راحت جمع کنید و دور بریزید.
تمیز کردن دیوار
در این مرحله ازگچ کاری دیوار یا هر سطحی که می‌خواهید بر روی آن گچ کاری انجام دهید برای آن که چسبندگی خوبی فراهم شود باید کاملاً تمیز باشد. دیوار را از بالا و پایین با یک وسیله خشک مانند فرچه یا برس تمیز کنید. وقتی که به نظر رسید دیوار تمیز شده است، با یک پارچه نمدار، دستی به دیوار بکشید.
لکه‌های مختلف موجود بر دیوار او را کاملاً پاک کنید تا از چسبندگی مناسب گچ و سطح اطمینان حاصل شود. هرگونه ترک بر روی دیوار یا سطح مورد نظر را قبل از انجام گچ کاری پر کنید. دیوار وقتی کاملاً آماده است که وقتی انگشت خود را بر روی آن می‌کشید هیچ اثری از گرد و خاک بر روی انگشت شما دیده نشود و اگر چنین نشد، می‌توانید دیوار را کمی خیس کنید تا به چسبندگی میان گچ و سطح کمک کنید.
آماده کردن خمیر گچ کاری ساختمان
دقت و حوصله در این مرحله از گچ کاری ساختمان بسیار مهم است. برای تهیه کردن خمیر گچ باید آن را با مقدار مشخص آب مخلوط کنید. اگر می‌خواهید که خمیر سریع آماده شود آن را با آب گرم و اگر می‌خواهید که به‌آرامی آماده شود آن را با آب سرد مخلوط کنید. یکی از مهمترین دلایل افتادن و کنده شدن گچ از وسایل استفاده از آب زیاد است. اگر دقت و حوصله به خرج دهید و از مقدار مناسب استفاده کنید، گچ کمتری هدر خواهد رفت و کار هم تمیزتر به پایان خواهد رسید.
سطل یا دلوی خود را تا نصفه از آب سرد و تمیز پر کنید. بسته گچ را باز کنید و کم کم مقداری گچ به آب اضافه کنید. سپس با استفاده از ابزار مخصوص یا دست خود آب را مرتباً تکان دهید تا ذرات خشک گچ کاملاً در آب حل شوند و یک خمیر کاملاً یکدست به دست آید.
توجه داشته باشید که همیشه گچ را به آب اضافه کنید نه آب را به گچ. به هم زدن مخلوط تا زمان غلیظ شدن خمیر ادامه دهید. دیواره‌ها و لبه‌های سطل خود را مرتباً تمیز نگه دارید تا از هرگونه آلودگی و کثیف کاری احتمالی جلوگیری کنید. ساده‌ترین راه برای اینکه فهمید آیا خمیر آماده است یا خیر، این است که یک تکه چوب را به طور قائم در داخل گچ آن قرار دهید. اگر تکه چوب سر جای خود باقی ماند و نیفتاد، پس خمیر کاملاً آماده است.
شروع مراحل گچ کاری ساختمان
در این مرحله از گچ کاری ساختمان با کمچه یا ماله خود مقداری گچ را از داخل سطل بردارید و آن را روی ماله خود قرار دهید. نگران نباشید، اگر گچ را خوب آماده کرده باشید مشکلی پیش نخواهد آمد و گچ به راحتی از ماله جدا خواهد شد ولی برای اطمینان می‌توانید که ماله را مقداری خیس کنید.
با استفاده از کمچه یا کاردک مطابق با تصاویر مقدار کمی از گچ را به قسمت مورد نظر اعمال کنید. برای اینکه نتیجه خوبی به دست آید، مطمئن شوید که گچ در وسط کمچه یا کاردک قرار دارد. سعی کنید همیشه کار را با مقدار کمی گچ شروع کنید و در صورت نیاز دوباره از سطل بردارید.
مقدار گچی را که با استفاده از کاردک یا کمچه به قسمت مورد نظر افزوده‌اید را با استفاده از ماله تمیز با دقت پخش کنید. فرایند کشیدن ماله را از سمت پایین به بالا انجام دهید. در حرکت سعی کنید مقدار ۵ تا ۸ سانتیمتر را پوشش دهید. اگر گچ مقداری شل است و از دیوار کنده و سرازیر میشود، کمی صبر کنید تا مقداری سفت‌تر شود. این الگو را همین طور ادامه دهید تا کل دیوار را با گچ بپوشانید.
در مرحله بعد از گچ کاری ساختمان باید به سراغ قسمت‌هایی که گچ کاری کرده‌ایم برویم. ماله خود را کاملاً تمیز کنید و در تمامی جهات آن را بر روی دیوار بکشید. سعی کنید که مقدار فشار وارده یکسان و ثابت باشد. اگر لازم بود می‌توانید از مقداری آب در قسمت‌هایی که ضخامت گچ کاری زیاد بود استفاده کنید تا گچ را مجدداً کمی شل کرده و راحت‌تر بتوانید آن را شکل دهید. برای این کار وقت بگذارید و عجله نکنید زیرا که درست انجام دادن آن کیفیت کار را بسیار بالا خواهد برد.
پایان مراحل گچ کاری ساختمان
بسته به شرایط مختلف، گچ کاری ۲ تا ۵ روز طول می‌کشد تا کاملاً خشک و سفت شود. از دست‌کاری و دخالت اضافه در گچ کاری صورت گرفته که در حال خشک شدن هستند پرهیز کنید. توجه داشته باشید که ترکیب گچ، دما و رطوبت ماهید مقدار زمان خشک شدن گچ کاری را تحت تأثیر قرار می‌دهند، پس عجله نکنید. برای آنکه بتوانید از رنگ، کاغذ دیواری یا هر گونه دکور دیگری استفاده کنید باید گچ کاری کاملاً خشک و سفت شده باشد.
