فرهنگ و هنر

شبی که علی نصیریان به زبان آمد

راستش اگر علی نصیریان در آن شامگاه سرد زمستانی به زبان نمی‌آمد، اغلب ما فکر می‌کردیم که او در سال‌های پرشمار فعالیت هنری‌اش قطعا چندین و چند سیمرغ از جشنواره فیلم فجر به خانه برده است. در تصور هیچ یک از ما نمی‌گنجید که مگر می‌شود بازیگر فیلم‌های «شیرسنگی»، «کفش‌های میرزانوروز»، «ناخدا خورشید» و … دست خالی از جشنواره فیلم فجر برگشته باشد؟! اما او همه‌ی ذهنیت ما را به هم ریخت!

به گزارش سرخط نیوز، علی نصیریان که زاده ۱۵ بهمن سال ۱۳۱۳ است، تنها چند روز بعد از تولد ۸۴ سالگی‌اش در مراسم اختتامیه سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر همه را شوکه کرد. او از زخمی سخن گفت که در کشور ما ریشه‌ای کهنه دارد و بدتر که در تمام این سال‌ها نه تنها برای درمان آن کوششی نکرده‌ایم که همچنان این زخم کهنه را باز نگه داشته‌ایم.

به انگیزه زادروز این هنرمند دوست داشتیم با خودش هم کلام شویم ولی او که چندی پیش از حال و احوال ناخوشش گفته بود و با اینکه امسال هم فیلمی در جشنواره فیلم فجر دارد، از حضور در این رویداد عذرخواهی کرده بود، میل گفتگو نداشت و در پاسخ به تبریک ما به تشکری بسنده کرد و ما نیز همزمان با زادروز او، بهتر دیدیم دردی را که چند سال پیش از آن سخن گفته بود، یادآوری کنیم، که آدمی به امید زنده است و شاید این یادآوری، تلنگری باشد برای کسانی که دست‌شان می‌رسد کاری کنند.

نصیریان سال ۹۷ و در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر با فیلم «مسخره باز» به نویسندگی و کارگردانی همایون غنی‌زاده و تهیه کنندگی علی مصفا حضور داشت. او برای بازی در این فیلم سیمرغ بلورین بازیگر مکمل مرد را دریافت کرد.

گرچه او در آن مقطع به دلیل درگذشت همسرش سوگوار بود اما دلیلی داشت برای حضور در اختتامیه آن دوره از جشنواره فیلم فجر، حضور این هنرمند به خاطر آن نبود که بعد از این همه سال کار و فعالیت هنری بخواهد روی صحنه برود و سیمرغ بلورین بازیگر مکمل مرد را دریافت کند آن هم در وضعیتی که سوگوار بود، نه! حرفی روی دلش مانده بود که سرانجام باید به زبان می‌آمد، حتی اگر ۴۰ سال گذشته باشد، حرفی که شوربختانه فراتر از یک درد دل یا گله شخصی است.  

او شامگاه ۲۲ بهمن سال ۹۷ که هنوز بسیاری از اتفاقات در کشور ما رخ نداده و خیلی خط کشی‌ها صورت نگرفته بود، روی صحنه برج میلاد رفت و از مساله‌ای سخن گفت که دیر زمانی است در کشور ما رخ داده؛ قدر ندانستن سرمایه‌ها!

او به هنگام گرفتن سیمرغ با لحن آشنای همیشگی‌اش گفت: «من تا به حال سیمرغ نگرفته‌ام. انتظار هم نداشتم در این ۴۰ سال. حالا آقایان محبت کردند و سیمرغ درجه دو را به من دادند. عیبی هم ندارد. من با کمال میل می‌پذیرم.»

او به طور ضمنی از شرایط زندگی خصوصی‌اش سخن گفت و البته حاضران در جشنواره به یاد داشتند که نصیریان به دلیل سوگوار بودنش در نشست خبری فیلم «مسخره‌باز» حضور نداشته است و بعد تاکید کرد که دلیل حضورش در اختتامیه این بوده که قصد داشته، از تریبون این مراسم استفاده کند و این نکته‌ را متذکر شود.

نصیریان هنرمندی نیست که بابت هر موضوعی اظهارنظر کند، خیلی اهل گفتگوهای مطبوعاتی هم نیست و در اتفاقات اجتماعی هم به فراخور، واکنش‌هایی نشان می‌دهد و همین رویه است که اهمیت سخنان او را دو چندان می‌کند همچنانکه در مراسم شب بازیگر که اردیبهشت امسال از سوی انجمن بازیگران خانه تئاتر برپا شد، تاکید کرد که وقتی حال مردم خوش نیست، نباید جشن بگیریم.

او که با هر بازی‌اش چه در قالب پیرمرد کفترباز فیلم «خورشید» یا «قاضی شارع» و «بزرگ آقا» و «حاج یونس فتوحی»یا کشیش نمایش «اعتراف»، چشم تماشاگران را خیره کرده، به خوبی نشان داده جوانمرگی هنری که متاسفانه در کشور ما کم تکرار هم نیست، استثناهایی چون علی نصیریان دارد که در دهه هشتم زندگی هم همچنان سرچشمه خلاقیت و ذوق هنری‌اش تازه و با طراوت است.  

در آن شب سرد زمستانی، علی نصیریان هرچند با چند جمله کوتاه ناخوشنودی ضمنی خود را از این جایزه و نامهربانی‌های جشنواره در تمام این سال‌ها نشان داد، خودش را فردی سعادتمند خواند که در سن بالا توانسته در اثری نوآورانه و خلاقانه بازی و با جوانی مستعد همکاری کند که سن پسر یا حتی نوه او را دارد. او در همان شب سرد زمستانی آرزویی کرد که حالا تحقق آن بدجوری مبهم می‌نماید.

او برای همایون غنی‌زاده به عنوان جوانی مستعد آتیه‌ای درخشان آرزو کرد و شاید تصور نمی‌کرد که این جوانک که بیش از فیلم در کار تئاتر است، حالا برای روی صحنه بردن اثری تازه دستش باز نیست.

نصیریان هرگز هنرمند تلخی نبوده و نیست، اهل غر زدن و شکوه و ناله هم نیست. او که ریشه در تئاتر آیینی و سنتی دارد و در کودکی دلبسته نمایش‌های روحوضی و تعزیه و پیش‌پرده خوانی‌های رادیویی بوده، در تمام این سال‌ها نشان داده بیش از هر چیز به هنر خود ارج می‌نهد و از حاشیه‌ها دوری می‌کند اما سخنان او در آن شب سرد زمستانی نشان داد ما نه قدر بزرگترهای‌مان را می‌دانیم و نه مسیر کار را برای جوان‌ترها فراهم می‌کنیم.

علی نصیریان که در تمام این سال‌ها کار خود را به انجام رسانده و جایگاهش فراتر از سیمرغ یا هر جایزه دیگری است، اما بر ماست که یادمان باشد اگر جوانان توانمند با دریافت سیمرغ، برای خود کسب اعتبار می‌کنند، بزرگ‌ترهایی چون علی نصیریان هستند که به جشنواره‌ها و سیمرغ‌هایشان اعتبار می‌بخشند.

انتهای پیام