مراقبت های لازم در ماه های بارداری
در ماه اول بارداری چه کارهایی باید انجام دهیم؟
اگر به جدول ماه های بارداری مراجعه کنیم، بارداری حدود ۴۰ هفته طول میکشد و ماههای بارداری به سه دوره سه ماه تقسیمبندی میشوند. سه ماهه اول زمان بین لقاح تخمک توسط اسپرم یا همان بارداری است. در طی ۱۲ هفته اول بدن خانمها دچار تغییراتی زیادی میشود. خانمها در ماه اول بارداری در اغلب مواقع در رابطه با تغذیه، آزمایشات لازم و…. سوالات زیادی دارند. به همین جهت توصیه میشود نکات مراقبتی هر ماه را مطالعه کنید تا بارداری بدون مشکلی را سپری کنید. در ادامه مقاله با ما همراه باشید تا در خصوص ماه اول بارداری توضیحاتی بدهیم.
هفته ۱ تا ۲ در ماه اول بارداری
جنین
طی این مدت تشخیص بارداری میتواند کمی مشکل باشد. به همین جهت طی این مدت، پزشکان تاریخ زایمان را از ابتدای اخرین چرخه قاعدگی محاسبه میکنند.
مادر
پوشش داخلی رحم مادر ضخیم میشود تا برای بارداری آماده شود. ممکن است در طی تخمک گذاری متوجه ترشحاتی چسبنده شوید. در ابتدای پریود، حدود ۲۰ تخمک به نام کیسههای پر از مایع فولیکول وجود دارد. اگر طی هر ۲۸ روز پریود میشوید، پس از حدود ۱۴ روز بعد تخمک گذاری میکنید. به این صورت که یکی از فولیکولها، یک یا دو تخمک آزاد میکند که در لوله فالوپ حرکت میکنند و منتظر لقاح میشوند.
طی این زمان در واقع ۱۴ روز پس از شروع قاعدگی یا بیشتر، زمانی است که بیشترین باروری را دارید. به این نکته توجه کنید، اگر به تازگی قرص ضد بارداری را متوقف کرده باشید، ممکن است زودتر از حد انتظار تخمک گذاری کنید. اگر قصد بارداری دارید، این مدت بهترین زمان برای شما خواهد بود.
زمانی که تخمک بارور میشود، ۲۴ تا ۷۲ ساعت پس از تخمک گذاری به داخل رحم حرکت میکند. اگر بار اول بارداری نشدید، نگران و ناامید نشوید. هر خانم با توجه به سنی که دارد، ۲۵ درصد شانس بارداری دارد؛ به همین جهت باید به تلاش خود ادامه دهید. برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله را مطالعه کنید.
نکته مهم در ماه اول بارداری
برای جلوگیری از هرگونه خطرات احتمالی از جمله بیماری ژنتیکی و خطرات محیطی، حتما ویزیت قبل از بارداری داشته باشید تا در ماه اول بارداری، شروع بارداری سالم را تجربه کنید. مهمتر از همه باید مصرف اسید فولیک را تحت نظر پزشک طی این مدت شروع کرده باشید. با مصرف این دارو نقص لوله عصبی بهطور چشمگیری کاهش پیدا میکند.
هفته سوم در ماه اول بارداری
جنین
طی این مدت، تخمک و اسپرم با موفقیت به یکدیگر متصل شدهاند و جنین هرچند کوچک در رحم مادر وجود دارد. در واقع میتوان گفت که این لقاح ایجاد شده حدود ۱۰۰ سلول است که به سرعت رشد و تکثیر میکند. لایه بیرونی سلولها به جفت و لایه داخلی به جنین تبدیل میشود.
مادر
در این مرحله هیچ تغییری در بدن مادر ایجاد نمیشود. حتی طی این مدت پریود شما نیز متوقف نشده است. اما هورمونها به بدن سیگنال میدهد که روند قاعدگی باید متوقف شود تا بارداری بدون مشکلی را داشته باشید.
نکاتی در خصوص هفته سوم ماه اول بارداری
طی این مدت میتوانید برای نتیجه بارداری، تست خانگی انجام دهید. تستهای خانگی میتواند به اندازه آزمایش ادرار و آزمایش خون قابل اعتماد باشند، با این حال احتمال خطا نیز وجود دارد.
هفته چهارم در ماه اول بارداری
جنین
حال که تخمک بارور شده است، در دیواره رحم فرو میرود که به این فرایند کاشت گفته میشود. این روند ممکن است تا ۴ روز پس از لقاح ایجاد شود.
مادر
احتمالا در این هفته منتظر پریود هستید و اگر پریود نشوید، به عنوان یکی از علائم بارداری در نظر گرفته میشود. زمانی که جنین در رحم لانه گزینی میکند، احتمالا متوجه لکههایی میشوید. آمنیوتیک که پر از مایع است و جفت که اکسیژن و مواد مغذی را برای کودک شما را فراهم میکند، در رحم تشکیل میشود. در این مواقع سینههای شما ممکن است حساس و متورم شود یا هنوز هیچ احساسی از بارداری نداشته باشید. در پایان این هفته با انجام تست بارداری خانگی متوجه نتیجه مثبت تست خواهید شد.
نکاتی در رابطه با هفته چهارم ماه اول بارداری
سعی کنید طی این مدت غذاهای سالم مصرف کنید و غذاهای متنوع توصیه شده را در رژیم غذایی خود قرار دهید. همچنین باید روزی ۶ تا ۸ لیوان آب بنوشید.
این نکته را در نظر داشته باشید که شما نیازی به خوردن به اندازه دو نفر ندارید، پس نباید پرخوری کنید.
ممکن است طی این مدت به دلیل تهوع صبحگاهی در ابتدا میزان غذای شما کاهش پیدا کند، که جای نگرانی نیست و برطرف میشود.
اگر غذای سالمی بخورید هر آنچه که جنین نیاز دارد، دریافت خواهد کرد.
رژیم غذایی در ماه اول بارداری
رعایت رژیم غذایی در بارداری بسیار مهم است و تعیینکننده سلامت مادر و کودک خواهد بود. بدن مادر طی این مدت به سرعت تغییر میکند و تغییرات هورمونی نیز بسیار شدید است. همچنین مواردی نیز هستند که باید از لیست رژیم غذایی خود حذف کنید تا در نهایت بارداری بدون مشکی را سپری کنید.
غذاهای غنی از فولات
احتمالا زمانی که برای معاینات ماهانه خود به پزشک مراجعه میکنید، برای شما قرص اسید فولیک تجویز میکند. با این حال باید مواد غذایی سرشار از فولات مانند تخم مرغ، کلم بروکلی و همچنین حبوبات را نیز برای تامین این مواد غذایی مصرف کنید. برخی از سبزیجات برگدار نیز سرشار از فولات هستند. در حقیقت غذاهای غنی از فولات به رشد و تکامل کودک شما بسیار کمک خواهد کرد.
غذاهای غنی از ویتامین b6
ویتامین b6 برای شما بسیار ضروری است، زیرا از حالت تهوع و استفراغ طی این مدت جلوگیری میکند. مواد غذایی غنی از این ویتامین شامل آجیل، ماهی سالمون، کره بادام زمینی و موز است که این رژیم غذایی در ماه اول بارداری بسیار توصیه میشود.
مصرف میوه در ماه اول بارداری
مصرف میوه نه تنها در ماه اول، بلکه در تمام طول بارداری توصیه میشود. در حقیقت میوهها غنی از فیبر هستند. در ماه اول باید هر روز سه وعده میوه مصرف کنید؛ چراکه سرشار از ویتامینها و آنتی اکسیدانهاست که برای بدن شما ضروری است.
گوشت
حتما باید مصرف گوشت را در رژیم غذایی ماه اول بارداری قرار دهید. گوشت سفید مانند مرغ طی این ماه خطری برای مادر و جنین ندارد. حتما باید گوشت را کاملا بپزید تا باکتری در گوشت وجود نداشته باشد.
محصولات لبنی
اگر به لاکتوز حساسیت ندارید، محصولات لبنی منبع خوبی از کلسیم، ویتامینها و چربی سالم هستند. علاوه بر این، شیر حاوی مقدار زیادی اسید فولیک است. علاوه بر شیر میتوانید مقدار زیاد ماست و پنیر نیز مصرف کنید. مصرف روزانه لبنیات در ماه اول بارداری باید حداقل یک لیتر باشد.
دانهها و آجیل
آجیل و مغز غنی از پروتئین است که به رشد بافتهای جنین و ترمیم ماهیچههای سینه و رحم کمک میکند. همچنین به تامین خون در دوران بارداری کمک میکند.
نمک یددار
این نوع نمک یددار، منبع اصلی ید است که برای سیستم عصبی و رشد مغز کودک ضروری است.
نان و غلات
نان و غلات نیز منبع غنی از فیبر و ویتامین B است که برای رشد مغز و اعصاب جنین ضروریاند.
ویتامین D
منبع اصلی ویتامین D نور خورشید است. با این حال ممکن است مقدار مصرف روزانه مورد نیاز در بارداری را تامین نکند. بنابراین، غذاهایی مانند شیر غنی شده با ویتامین D، ماهی قزل آلا، ماهی تن، تخم مرغ، قارچ، غلات که سرشار از ویتامین D است، در برنامه رژیم غذایی خود قرار دهید.
نکات رژیم غذایی در ماه اول بارداری
در ادامه چند توصیه رژیم غذایی در ماه اول بارداری وجود دارد که باید رعایت کنید:
- مایعات فراوان بنوشید و بدن خود را هیدراته نگه دارید.
- حتما ویتامینهای طی بارداری را همراه با رژیم غذایی خود مصرف کنید.
- وعدههای غذایی کوچکتر در فواصل زمانی منظم بخورید.
- مصرف غذاهای ناسالم را کاهش دهید.
- از مصرف غذاهای چرب و تند که سوزش سر دل را بیشتر میکند، خودداری کنید.
مواد غذایی که باید در ماه اول بارداری خودداری کنید
- از مصرف تخم مرغ خام باید خودداری کنید.
- از گوشت و مرغ نیمهپز خودداری کنید؛ زیرا ممکن است حاوی باکتری باشد.
- از مصرف ماهیهایی که جیوه بالایی دارند، خودداری کنید.
- آب میوه و شیر غیر پاستوریزه مصرف نکنید، زیرا ممکن است حاوی باکتری باشد.
- جوانههای خام ممکن است حاوی سالمونلا باشند.
- از مصرف الکل خودداری کنید زیرا بر رشد جنین تاثیر میگذارد.
- از میوههایی مانند آناناس که به عنوان محرک انقباض شناخته میشوند، باید خودداری شود.
- از مصرف غذاهایی مانند شیرینی، کیک، گوشت فراوری شده، پیتزا و غذاهای سرخ شده که مقادیر بالایی از چربیهای اشباع شده دارند، باید خودداری کنید.
- مصرف غذاهای حاوی شکر و نمک اضافه شده را باید محدود کنید.
- مصرف کافئین را باید محدود کنید، زیرا ۲ الی ۳ فنجان قهوه در روز میتواند باعث شود.
این نکته را در نظر داشته باید که هر بارداری متفاوت است. در حقیقت نباید چیزی بخورید که بدن شما قادر به تحمل آن نیست. بهطور کلی نباید در رژیم غذایی ماه اول بارداری خود مواردی مانند غذاهای دریایی و هر نوع غذاهای بستهبندی و فراوری شده را قرار دهید.
تغذیه ماه اول بارداری برای زیبایی جنین
لیستی از مواد غذایی که میتوانید برای زیبایی جنین و همچنین برای سلامت او مصرف کنید به شرح زیر است:
میوههای تازه بخورید
اگر میخواهید نوزادی زیبا به دنیا بیاورید، باید وعدههای غذایی را مصرف کنید که حاوی مواد مغذی باشد. میوههایی مانند انبه، پاپایا، موز و گیلاس باید در رژیم غذایی خود حتما داشته باشید. همچنین باید میوههای هر فصل را در برنامه غذایی خود داشته باشید.
سبزیجات مصرف کنید
حتما مواردی مانند اسفناج، خیار، نخود و گوجه فرنگی را در برنامه غذایی خود بگنجانید. مصرف این سبزیجات مغذی حتما منجر به زیبایی نوزاد شما میشود.
آب کافی بنوشید
به بدن و جنین برای اینکه عملکرد صحیحی داشته باشد، باید آب کافی برسانید. پزشکان توصیه میکنند که روزانه ۲ لیتر یا ۸ لیوان آب باید مصرف شود. مصرف مایعات میتواند روی پوست، استخوانها و بهطور کلی سلامت شما تاثیرگذار باشد. اگر قصد به دنیا آوردن فرزند زیبایی دارید، باید مقدار زیادی آب بنوشید.
در ماه اول بارداری لبنیات مصرف کنید
در طی دوران بارداری باید لبنیات مصرف کنید. در واقع مصرف آن به شما کمک میکند که نیاز بدن به پروتئین و کلسیم برآورده شود و همچنین به جنین در حال رشد شما نیز کمک خواهد کرد. باید حداقل یک لیوان شیر در طی روز بنوشید و همچنین ماست یونانی بیشتری مصرف کنید تا کودک سالم و زیبایی به دنیا بیاورید.
تخم مرغ را در رژیم غذایی خود قرار دهید
تخم مرغ منبع بسیار خوبی از ویتامینها، پروتئینها، مواد معدنی است. پروتئین موجود در تخم مرغ برای رشد کودک شما بسیار مفید است؛ زیرا سلولهای جنین را تولید و ترمیم میکند. علاوه بر این تخم مرغ حاوی مقدار زیادی کولین بوده و برای رشد مغز و سیستم عصبی جنین ضروری است.
حبوبات سرشار از مواد مغذی است
حبوبات گروهی از مواد غذایی هستند که مواردی مانند عدس، نخود، لوبیا و… در آن جای میگیرد. این موارد منبع عالی از فیبر گاهی، پروتئین، فولات، کلسیم و آهن است. مصرف همه آنها برای خانم باردار بسیار مهم است. داشتن فولات کافی باعث میشود که کودک شما سالم متولد شود و در آینده از بسیاری از بیماریها و عفونت تا حد زیادی جلوگیری شود.
آجیل را در میان وعده مصرف کنید
آجیل میان وعده خوشمزهای بوده و همچنین سرشار از چربیهای سالم است. چنین شرایطی باعث میشود که به عنوان یک میان وعده عالی برای دوره بارداری باشد.