اهميت و ضرورت بازی کردن کودکان

نکاتی جهت ضرورت بازی برای کودکان

 بازی ، نیاز اولیه و ضروری کودکان است و هرچه امکان پرداختن آن‌ها به بازی‌های سالم و سازنده بیش‌تر باشد، فکر و ذهن و جسم آن‌ها بهتر پرورش می‌یابد و خصوصیت‌های اجتماعی آن‌ها بهبود می‌یابد. نقش بازی در رشد ذهنی کودک انکارناپذیر است. بازی رفتار هوشمندانه را تقویت می‌کند و زمینه‌های لازم جهت یادگیری زبان و رشد هوشی و تفکر کودک را فراهم می‌سازد. همه ما می‌دانیم که در هیچ زمانی جز سال‌های اولیه زندگی، بازی تأثیر خود را نشان نمی‌دهد. پس توجه به سال‌های کودکی و تأثیر بازی، ضرورت بسیاری دارد.

کودک هنگام بازی می‌تواند کشف کند چه کسی است و چه توانایی‌هایی دارد، دنیا چیست و چگونه خود را باید با محیط هماهنگ کند. بازی می‌تواند به کودک اعتماد به نفس دهد، بازی کردن بچه‌ها راهی است به سوی شکل گیــری شخصیتـی سالم و مفید. در نتیجه برای این که کودک در آینــده، زندگی خوب و بالنده‌ای داشته باشد، فرایند بازی بسیار ضروری است.

به وسیله بازی، کودک راه‌های برخورد و تعامل با محیط پیرامون خود را فرا می‌گیرد و مهارت‌های اجتماعی و زبانی را کسب می‌کند. بازی، فرصت‌هایی را برای «ابراز وجود» و «خلاقیت» در کودک فراهم می‌کند و نیز راهی مناسب برای تخلیه هیجان‌ها و انرژی‌های اضافی در او است. کودک از طریق بازی با فرهنگ جامعه خویش آشنا می‌شودهنجارها و ارزش‌های اجتماعی را درونی می‌کند و در نهایت، نقش‌های اجتماعی را می‌پذیرد.همچنين کودک از طریق بازی براي بيان آرزوها و اميال خود به رويا و تخيل مي‌پردازند و براي رسيدن به هر آنچه که آرزو دارند خود را با بازي‌هاي تخيلي سرگرم مي‌کنند. یکی از این بازی ها، بازیهای پلیسی است. بازی بچه ها با لباس پلیس بچه گانه در تهران و لباس نوپو بچه گانه به تقویت حواس پنج گانه کودک کمک می کند. جهت خرید لباس پلیس بچه گانه در کرج با ما تماس بگیرید.

چنان‌چه کودکی را از بازی محروم کنند، موجودیت، سلامت و آینده‌اش را از او ستانده اند. دنیای بدون بازی، از نظر کودک زندانی بیش نیست. بازی، زیرمجموعه سرگرمی است. سرگرمی دارای زیرمجموعه‌های متفاوت و تا حدی مرتبط به یکدیگر است که انواع بازی (از قبیل فکری و جسمی) شاخه‌ای از آن محسوب می‌شود. در حقیقت می‌توان گفت بازی، نوعی سرگرمی با ویژگی‌های زیر است:

    هیجان انگیز

    هدفمند

    متناسب با سن کودک

    برانگیزاننده کنجکاوی

    انتخاب آزادانه

لذتبخش و…

توصیه‌هایی در مورد بازی‌های کودکان

• به بازی بچه‌ها اهمیت دهید. چرا که تمام زندگی کودک در بازی شکل واقعی به خود می‌پذیرد
• تجارب زندگی کودک از طریق بازی صورت می‌گیرد.
• بازی در کودکان موجب رشد و تحول می‌شود.
• کودکان از طریق بازی، خلاقیت‌های خویش را شکوفا می‌سازند.
• کسب مهارت‌های شخصی، اجتماعی، اقتصادی و … را کودک از طریق بازی تجربه می‌نماید و یاد می‌گیرد.
• بازی برای کودک به منزله کار محسوب می‌شود و کار برای او به منزله بازی
• بازی عاملی مهم و مؤثر در رشد و شکوفایی استعدادهای کودک به شمار می‌رود.
• بازی در تربیت احساسات کودک تأثیر بسزایی دارد.
• بازی به کودکان امکان می‌دهد که نسبت به افراد محیط جهان و طبیعت پیرامون خود شناخت کافی پیدا کنند.
• بازی منبع غنی آموزشی برای کودک به حساب می‌آید.

موضوع بازی کودکان باید همیشه سعی شود که برگرفته از زندگی خانوادگی، کودکستان، مسافرت‌ها، جشن‌ها، فرهنگ و … آن‌ها باشد.

۹ فایده‌ی مهم بازی کردن برای کودکان خردسال

بازی کردن یکی از مهم‌ترین جنبه‌های زندگی کودکان است. بازی کردن نه تنها باعث سرگرمی آن‌ها می‌شود و لحظات شادی را می‌گذرانند، برای رشد و پرورش آن‌ها هم فواید متعددی دارد. پژوهش‌های مختلفی درباره‌ی اهمیت بازی کردن در رشد و پرورش کودکان انجام شده است و بر نقش مثبت بازی در پرورش کودک تأکید می‌کند. با ما همراه باشید تا درباره‌ی اهمیت بازی برای کودکان و نقشی که در تربیت آن‌ها دارد، بیشتر آشنا شوید.

اهمیت بازی کردن در رشد کودک

بسیاری از والدین از روی تجربه می‌دانند که چرا بازی برای کودکان اهمیت دارد اما اطلاعات چندانی درباره‌ی فواید بسیار آن ندارند و به ندرت بازی را با یادگیری مرتبط می‌دانند. برای بیشتر افراد، یادگیری به معنای کسب مهارتی ویژه و جدید مانند آشنایی با حروف الفبا و اعداد، محاسبه، نوشتن و چیزهایی از این قبیل است.

بر اساس دیدگاه این افراد، بازی کردن فقط برای سرگرمی است و رابطه‌‌ای با یادگیری واقعی ندارد. اما پژوهش‌های انجام‌شده این مطلب را تأیید نمی‌کنند. با توجه به نتایج این پژوهش‌ها بازی کردن در واقع همان یادگیری است و کودکان از طریق بازی می‌آموزند. بازی یکی از مراحل ضروری در رشد کودک است و به همین دلیل نباید اهمیت بازی کردن در دوران کودکی را نادیده گرفت.

فواید بازی کردن برای کودکان

۱. تحریک اولیه‌ی رشد مغز

بازی می‌تواند از جهات مختلف به تقویت رشد مغزی در کودک کمک کند. برای نمونه تجربیات ضروری برای زندگی را فراهم می‌کند و زمینه‌ساز رشد مغز می‌شود. مغز کودکان به تعداد زیادی ارتباط‌دهنده‌ی بین سلول‌های عصبی یا سیناپس مجهز است. تولید بیش از حد سیناپس اجازه می‌دهد تا اطلاعاتی که در سال‌های اولیه کسب می‌شوند به شکل بنیادین در مغز ذخیره شوند. این ذخیره‌سازی بنیادین به تجربیات کاملی در زندگی نیاز دارد که در یک محیط غنی از بازی‌های حسی و حرکتی کسب می‌شوند. اگر این تجربه‌ها وجود نداشته باشند، سیناپس‌های مربوطه از بین می‌روند.

دانشمندان علوم اعصاب کشف کرده‌اند که قرار گرفتن در شرایط ایدئالی برای بازی از جهت محیط و لوازم و بازی کردن در محیطی با این شرایط می‌تواند باعث تغییرات شیمیایی و فیزیولوژیک در مغز شود. در بین نواحی مختلف مغز، این تغییرات بیشترین فایده را برای قشر مغز دارند. قشر مغز همان ناحیه‌ای از مغز است که با پردازش رفتارهای شناختی ارتباط بیشتری دارد.

۲. تقویت هوش

یکی دیگر از فوایدی که برای بازی کردن مشخص شده است این است که بازی در دوران کودکی با داشتن هوش بیشتر در سنین بالاتر ارتباط دارد. از پژوهش‌های انجام شده در این زمینه نتایج جالبی به دست آمده است. این پژوهش‌ها نشان دادند که اگر برای نوزادان شرایطی فراهم شود که به صورت منظم بازی کنند، آن‌ها در سه سالگی بهره‌ی هوشی بالاتری خواهند داشت. بعضی از روان‌شناسان بعد از تجزیه و تحلیل نتایج به دست آمده، این نظریه را تأیید کردند که بازی می‌تواند رشد شناختی، زبانی و اجتماعی کودک را تقویت کند.

۳. شکل‌گیری تفکر خلاقانه

شاید آشکارترین فایده بازی این است که باعث افزایش خلاقیت در کودکان می‌شود. خلاقیت رابطه‌ی بسیار نزدیکی با تفکر واگرا دارد. تفکر واگرا با بررسی راه‌حل‌های ممکن همراه است و معمولا ایده‌‌پردازی خلاقانه را به دنبال دارد. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که بازی در شکل‌گیری تفکر واگرا بسیار مؤثر است.

در پژوهشی برای اثبات این تأثیر، ۵۲ کودک شش تا هفت ساله به صورت تصادفی انتخاب شدند و به دو گروه تقسیم شدند. بچه‌های گروه اول باید متنی را که روی تخته‌ی سیاه نوشته شده بود کپی می‌کردند و  به بچه‌های گروه دوم نوعی خمیر بازی داده شد. سپس از آن‌ها خواسته شد تا یک فعالیت ابتکاری و خلاقانه انجام دهند. بررسی فعالیت‌هایی که این بچه‌ها انجام دادند این بود که بچه‌های گروه خمیر بازی به نتایج خلاقانه‌تری رسیده بودند.

بعضی دیگر از پژوهش‌ها هم نشان دادند که بازی‌های آزاد به ویژه بازی‌های نمایشی با پیشرفت قابل توجه تفکر واگرا در ارتباط هستند. بازی‌های آزاد بازی‌هایی هستند که ساختار مشخصی ندارند و در آن‌ها کودکان تشویق می‌شوند خودشان ساختار بازی را طراحی کنند. در بازی‌های نمایشی، کودکان باید داستان‌ها را تصور کنند و در مرحله‌ی بعد آن‌ها را اجرا کنند. در این نوع بازی‌ها بچه‌ها می‌توانند آزادانه فکر کنند و انجام دهند و همین آزادی در فکر و عمل باعث تقویت خلاقیت در آن‌ها می‌شود. خیال‌پردازی با خلاقیت بیشتر همراه است و برخی مطالعات نشان داده‌اند نوجوان‌هایی که خلاقیت بیشتری دارند، در دوران کودکی به داشتن دوستان خیالی تمایل داشته‌اند.

۴. بهبود مهارت‌های کلامی و ارتباطی

یکی دیگر از نتایج قابل مشاهده‌ی پژوهش‌‌ها ارتباط بین بازی‌های دوران کودکی و مهارت‌های ارتباطی در سنین بالاتر است. در پژوهشی که با هدف درک بهتر ارتباط بین مهارت‌های ارتباطی و بازی کردن انجام شد، پژوهشگران دریافتند که بازی با اسباب‌بازی‌ها چه تأثیراتی روی کودک می‌گذارد. در این پژوهش مشخص شد که اگر مادر یک اسباب‌بازی را نام‌گذاری کند و در بازی کودک با آن اسباب‌بازی مشارکت کند، بعد از سه ماه فرزند او مهارت‌های کلامی بهتری خواهد داشت.

در یک پژوهش دیگر، پژوهشگران رفتار کودکان حاضر در کلاس‌های ۶۵ مهد کودک را به مدت چهار هفته بررسی کردند. همان طور که پیش‌بینی می‌شد، همراه بودن این کلاس‌ها با بازی‌ها به ویژه بازی‌های نمایشی باعث شده بود تا کودکان عملکرد بهتری در یادگیری مهارت‌های پیش‌نیاز خواندن و نوشتن داشته باشند.

بازی‌های نمایشی به طور ویژه‌ای مفید هستند. کودکان خردسال هنگام انجام این بازی‌ها فرصت خوبی پیدا می‌کنند تا واژگان را بهتر بشناسند، بهتر مکالمه کنند و مطالب دیگران را بهتر درک کنند. در بازی‌های گروهی، کودکان معمولا برای رسیدن به توافق‌ها سعی می‌کنند به گفتار و رفتار یکدیگر پاسخ دهند.

۵. ارتقای مهارت‌های کنترل عواطف و تنظیم هیجانات

تنظیم هیجانات یکی از مهارت‌های اساسی برای رفتن به مدرسه است. کودکانی که این مهارت را کسب کرده‌اند، آمادگی بیشتری برای حضور در مدرسه دارند. آن‌ها برای رسیدن نوبتشان صبورترند، در برابر وسوسه‌ی سایر بچه‌ها برای گرفتن اشیاء مختلف مقاومت بیشتری از خودشان نشان می‌دهند، هیجانات منفی را کنترل می‌کنند و می‌توانند فعالیت‌های چالش‌برانگیز را ادامه دهند.

در یک پژوهش، روان‌شناسان نحوه‌ی رفتار کودکان با حوادث منفی را هنگام بازی‌های نمایشی بررسی کردند. آن‌ها به این نتیجه رسیدند کودکانی که بازی‌های نمایشی بیشتری با مشارکت مربیان خودشان انجام داده بودند، در تنظیم هیجاناتشان بهتر عمل می‌کردند و برای ادامه‌ی بازی آمادگی بیشتری داشتند.

مهارت تنظیم هیجانات نه تنها برای کسب موفقیت‌های تحصیلی ضروری است بلکه باعث می‌شود کودک موفقیت‌های اجتماعی بیشتری را هم کسب کند. در مراکز پیش‌ دبستانی، کودکانی که عملکرد بهتری در کنترل عواطف از خودشان نشان می‌دهند، با دوستان بیشتری در ارتباط هستند و از نظر اجتماعی توانایی‌های بیشتری دارند.