بهترین روش برای درمان کبد چرب

دکتر محسن رجب نیا افزود: کاهش وزن در کنار تغییر سبک زندگی و ورزش بهترین راه درمان کبد چرب است. اگر آسیب کبدی کم است، حداقل پنج تا هفت درصد کاهش وزن طی شش ماه توصیه می‌شود. در صورت وجود شواهد التهاب و آسیب کبدی، حداقل میزان کاهش وزن توصیه شده طی شش ماه هفت تا ۱۰ درصد است. نکته مهم در کاهش وزن این است هفته‌ای نیم تا یک کیلوگرم باید وزن کم شود و از کاهش وزن سریع خودداری کرد، چون کاهش وزن سریع عوارض خاص خود را دارد.

وی با تاکید بر درمان کبد چرب از طریق افزایش فعالیت فیزیکی، اصلاح رژیم غذایی و کاهش وزن گفت: فعالیت فیزیکی شامل ورزش‌های هوازی دوچرخه سواری، دویدن، پیاده روی تند و حداقل به مدت ۱۵۰ دقیقه در هفته به صورت پنج جلسه ۳۰ دقیقه‌ای است. هرچقدر تعداد این جلسات بیشتر باشد، متابولیسم پایه را افزایش داده و نتیجه بهتری خواهد داشت.

این پزشک افزود: در پروسه درمان، رژیم غذایی بسیار اهمیت دارد. غذا‌های ما از سه دسته کربوهیدرات‌ها، پروتئین‌ها و چربی‌ها تشکیل می‌شود که به طور معمول غذای روزانه ما باید از حدود ۵۵ درصدکربوهیدرات‌ها،۳۰ درصد چربی‌ها و ۱۵ پروتئین‌ها تشکیل شود. مهمترین دسته غذایی در رژیم غذایی در بیماران با کبد چرب، کربوهیدرات‌ها هستند. یکی از باور‌های غلط این است که عامل غذایی موثر در کبد چرب بیشتر چربی‌ها است. در حالی که کربوهیدرات‌ها به ویژه قند‌های ساده موجود در شیرینی‌ها، کیک، دلستر و نوشابه و… بدترین ماده غذایی و عامل اصلی کبد چرب هستند.

وی ادامه داد: در بیمارانی که کبد چرب دارند، باید ۵۵ درصد مصرف معمول کربوهیدرات‌ها، به حدود ۴۰ درصد کاهش یاید. یک باور غلط دیگر در مورد کبد چرب، مصرف بیش از حد معمول میوه‌هاست. برخی از مردم با این دید که میوه مفید بوده و کبد را شستشو می‌دهد و سم زدا است، نسبت به مصرف آن زیاده‌روی می‌کنند. میوه‌ها یک نوع قند ساده به نام فروکتوز دارند که برخلاف گلوکزی که در قند‌های دیگر داریم، هیچ فیدبک منفی در مغز ندارد و هرچه استفاده شود جذب کبد شده و تبدیل به تری‌گلیسیرید می‌شود و کبد چرب را ایجاد می‌کند. هر چند میوه‌ها به دلیل داشتن فیبر و آنتی‌اکسیدان مفیدند، اما مصرفشان اندازه دارد و نهایتا سه واحد یا ۳۰۰ گرم میوه در روز آن هم در وعده‌های تقسیم شده توصیه می‌شود.

دکتر رجب نیا در مورد چربی‌ها در رژیم غذایی کبد چرب افزود: هر چربی جامدی چربی اشباع شده است و مصرف آن در رژیم غذایی مضر است و باید با روغن‌های گیاهی مثل روغن زیتون و یا روغن مغز‌ها جایگزین شود. پروتئین‌ها برخلاف کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها باعث کبد چرب نمی‌شود و سیری زودرس ایجاد می‌کنند، پس بهترین بخش رژیم غذایی در کبد چرب هستند. پروتئین‌های گیاهی مثل حبوبات بهترین منبع پروتئین هستند. در بین پروتئین‌های حیوانی، گوشت سفید مثل گوشت مرغ و ماهی، به ویژه ماهی به دلیل داشتن امگا۳ توصیه می‌شود. در مورد گوشت قرمز هم در حد امکان مصرف آن یک یا دو بار در هفته مجاز است. مصرف لبنیات مثل ماست‌های پروبیوتیک (باکتری‌های مفید برای بدن) نیز توصیه می‌شود.

عضو ه‍یأت علمی دانشگاه علوم پزشکی البرز تصریح کرد: دسته بسیار مهم غذایی دیگر در رژیم غذایی بیماران با کبد چرب، فیبر‌ها هستند که باعث سیری زودرس می‌شوند. مصرف فیبر باعث می‌شود چربی‌ها به تدریج آزاد شده و مستقیما وارد کبد نشوند. فیبر‌ها در سبزیجات، کلم، کاهو، موادغذایی سبوس دار، حبوبات، کدو، سبزیجات رنگی مثل هویج و… وجود دارند. همچنین طبق آخرین مقالات مصرف روزی دو تا سه فنجان قهوه بسیار پیشگیری کننده از آسیب کبدی ناشی از کبد چرب است.

وی در مورد کبد چرب غیرالکلی گفت: کبد چرب غیرالکلی فقط در افراد چاق دیده نمی‌شود، افرادی که وزن نرمالی دارند ممکن است به کبد چرب مبتلا شوند. درمان کبد چرب در این بیماران دشوارتر است. همانطور که گفتیم درمان اصلی کبد چرب کاهش وزن است و این افراد اضافه وزنی ندارند. بر اساس مطالعات ۲۰ درصد کبد‌های چرب غیرالکلی جزو این دسته از افراد هستند. پس به این افراد رژیم غذایی و سبک زندگی سالم و ورزش توصیه می‌شود. ورزش هوازی منظم حتی بدون کاهش وزن باعث بهبود کبد چرب می‌شود. در این دسته مصرف فیبر اهمیت زیادی دارد.