در مورد انتخاب سیستم ترمز خودرو، دو گزینه اصلی ترمز دیسکی و ترمز کاسه‌ای وجود دارد. در حالی که هر دو سیستم ترمزی مزایا و معایب خود را دارند، ترمزهای دیسکی این روزها به استاندارد صنعتی در خودروهای مدرن تبدیل شده‌اند و بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مقاله قصد داریم تفاوت‌های بین ترمزهای دیسکی و ترمزهای رینگ را بررسی می‌کنیم و دلایلی را که چرا ترمزهای دیسکی به انتخاب مطلوب در میان مردم تبدیل شده‌اند و یک نوع آپشن مهم برای خودرو به شمار می‌روند، مورد بحث قرار می‌دهیم.
معرفی ترمزهای دیسکی
ترمزهای دیسکی از روتور و کالیپر برای کاهش یا توقف خودرو استفاده می کنند. روتور به چرخ و کولیس به سیستم تعلیق خودرو وصل شده‌اند. در ترمزهای دیسکی هنگامی که راننده پدال ترمز را فشار می‌دهد، مایع هیدرولیک به داخل کالیپر جریان می‌یابد و باعث می‌شود لنت‌های ترمز روی روتور یا دیسک اصلی فشرده شوند. این اصطکاک باعث ایجاد گرما می‌شود که منجر به کاهش سرعت خودرو و جلوگیری از حرکت سریع ها می‌گردد.
ترمزهای دیسکی مزایای زیادی نسبت به ترمزهای کاسه‌ای دارند. اولاً، آنها در توقف خودرو مؤثرتر هستند. روتور و دیسک بزرگتر سطح بیشتری را برای گرفتن لنت های ترمز فراهم می کند و در نتیجه قدرت توقف بهتری را به خودرو می‌دهد. این امر به ویژه در خودروهای مدرن و امروزی با کارایی بالا که ترمزگیری سریع و موثر برایشان مهم و ضروری است، بسیار کاربردی است. بهترین منبع برای خرید لوازم یدکی کیا اصل ، مراکز معتبر ، فروشگاه های لوازم یدکی کیا از جمله فروشگاه ما است.
ثانیا، ترمزهای دیسکی دوام بیشتری نسبت به ترمزهای کاسه‌ای دارند. روتور و کولیس معمولاً از مواد با استحکام بالا مانند فولاد یا آلومینیوم ساخته می‌شوند که می توانند در برابر دماهای بالا و سایش مقاومت داشته باشند.
در مقابل، ترمزهای کاسه‌ای از لنت های لاستیکی استفاده می کنند که به سرعت فرسوده می شوند و نیاز به تعویض مکرر دارند. ترمزهای دیسکی خودرو با توجه به شکل و ساختار شرایط بهتری را برای جریان هوا ایجاد کرده اند و به همین دلیل دیرتر داغ می‌شوند و لنت‌ها را آسیب می‌زنند.
در نهایت، ترمزهای دیسکی کمتر از ترمزهای کاسه ای تحت تأثیر شرایط آب و هوایی قرار می گیرند. در شرایط مرطوب یا گل آلود، لنت های ترمز رینگ ممکن است خیس شده و کارایی خود را از دست بدهند.
این مشکلی برای ترمزهای دیسکی نیست، زیرا روتور و کالیپر تحت تأثیر آب و هوا قرار نمی‌گیرند و تحت هر شرایطی کار خود را انجام می‌دهند. همچنین لنت ترمزها در این مدل از جنس سرامیک است که مقاومت بسیار بالایی در زمان سایش با دیسک خودرو دارد.
ترمزهای رینگ یک سیستم ترمز سنتی تر است که سال‌های زیادی است در خودروها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترمزها با استفاده از لنت ترمز برای بستن بر روی رینگ های چرخ ها، ایجاد اصطکاک و کاهش سرعت خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ترمزهای کاسه‌ای دارای معایبی هستند که در ادامه به شما می‌گوییم. اولاً، ترمز کاسه‌ای معمولا در توقف خودرو نسبت به مدل ترمز دیسکی ضعیف تر عمل می‌کند. سطح کوچکتر رینگ ترمز کاسه‌ایبه این معنی است که تماس کمتری بین لنت ترمز و چرخ وجود دارد و در نتیجه قدرت توقف به همان نسبت پایین می‌آید.
ثانیا، ترمزهای کاسه‌ای به دلیلی جنس استفاده شده در آنها نسبت به ترمزهای دیسکی دوام کمتری دارند. لنت های ترمز غیر فلزی فرسوده می شوند و باید تعویض شوند. جنس آنها معمولا از فایبر گلس یا مواد نیمه فلزی است. اما در جریان باشید که ترمز کاسه‌ای از جهت وزن کم تر و اشغال فضای کمتری که دارد به سادگی قابل تعویض است اما در ترمزهای دیسکی، تعویض با چالش‌هایی روبرو است.
در خصوص تفاوت‌های دیگر ترمز دیسکی با کاسه‌ای باید گفت که: ترمزهای کاسه‌آی معمولا به دلیل ساختار ساده تری که دارند به همان نسبت ساده تر تعویض می‌شوند.در این مدل ترمز از کفشک برای نگهداری و سیستم ترمز استفاده می‌شود در حالی که در ترمز دیسکی از کالیبر استفاده می‌شود.
مقایسه هزینه ترمز دیسکی با کاسه‌ای
از لحاظ هزینه‌ای تفاوت خیلی زیادی با یکدیگر ندارند و شما می‌توانید این مورد را در گوگل جستجو کنید. همچنین معمولا برخی خودروها در ایران امکان دارد ترمزهای جلو از نوع دیسکی باشد و ترمزهای عقب از نوع کاسه‌ای استفاده می‌شود و این مسئله به دلیل قوی تر بودن و سرعت واکنش بالاتر ترمزهای دیسکی است. در برخی خودروها نیز در هر 4 چرخ از ترمز دیسکی استفاده می‌شود.
به طور خلاصه ترمزهای دیسکی معمولا کیفیت بالاتری نسبت به ترمزهای کاسه‌ای دارند و معمولا در خودروهای پیشرفته بیشتر از این مدل ترمز استفاده می‌شود اما خب ترمزهای کاسه ای به دلیل سبک بودن و کم تر گرفتن فضا به راحتی قابل تعویض هستند. معمولا در خودروهای داخلی ترمزهای جلو خودرو از نوع دیسکی و ترمزهای عقب از نوع کاسه‌ای هستند.
در این گفتار به بررسی فرق ترمز دیسکی با کاسه ای می‌پردازیم. ممکن است علاقه‌مند باشید که بدانید ترمز دیسکی و ترمز کاسه‌ای چه تفاوت‌هایی با هم دارند همچنین برای چه نوع خودروهایی مناسب‌تر هستند.
با توجه به اینکه ترمز یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین بخش‌های موتور خودرو محسوب می‌شود و کنترل اصلی خودرو تحت نظارت سیستم ترمز است و برای اینکه این سیستم بتواند به خوبی کار کند و نتایج زیان باری را به بار نیاورد لازم است که هر راننده یا مالک خودرویی با کارایی این نوع سیستم ترمز آشنا باشد و بداند که آن دو چه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند.
ترمز دیسکی چیست؟
ترمز دیسکی به یک صفحه نازک آهنی گفته می‌شود که بین چرخ و بلبرینگ خودرو قرار دارد. مکانیزم این نوع ترمز تشکیل شده از دیسک ترمز و کالیپر ترمز. دیسک ترمز از جمله قطعات متحرک چرخ است که به صورت همزمان با رینگ و لاستیک خودرو حرکت می‌کند. در سال 1999 تولیدکنندگان خودرو تصمیم گرفتند که روی هر چهار چرخ ماشین یک دیسک ترمز بگذارند تا چرخ‌ها قابل کنترل باشند. پیش از اینکه تنها در چرخ عقب خودروها از دیسک ترمز استفاده می‌شد.
ترمز کاسه‌ای چیست؟
یکی از قدیمی‌ترین سیستم‌ها که بر روی چرخ و سیستم ترمز خودرو قرار می‌گیرد و روی چهار چرخ خودرو یک دیسک ترمز وجود دارد تا کنترل چرخ‌ها را برعهده گیرد. در حال حاضر عملکرد و استفاده از این نوع سیستم مانند گذشته نیست بلکه خودروسازان امروزه بسیار کم از این دیسک کاسه‌ای استفاده می‌کنند. جنس ترمزهای کاسه‌ای از چدن است و به دلیل شکل کاسه‌ای که دارد به آنها دیسک ترمز کاسه‌ای می‌گویند.
ترمزهای کاسه‌ای به گونه‌ای طراحی شده‌اند که تمامی قطعات ترمز در کاسه ترمز قرار دارد. این نوع ترمزها به علت سادگی و هزینه تولید پایین در قدیم بسیار مورد توجه و استقبال خودروسازان بوده است در حالی که امروزه با جایگزین شدن ترمزهای دیسکی کمتر می‌توان خودروی جدیدی را مشاهده کرد که بر روی آن دیسک ترمز کاسه‌ای نصب شده باشد. بیشترین کاربرد این نوع دیسک تراش برای چرخ‌های عقب خودرو یا کامیون‌های ارزان قیمت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اکنون کاربرد دیسک‌های ترمز کاسه‌ای در صنعت خودروسازی کم رنگ شده است؛ اما این سیستم کاملا منسوخ نشده است چرا که هنوز شاهد استفاده از این قطعه در برخی از خودروها به ویژه خودروهای پرمصرف مانند پراید مدل قدیم هستیم؛ بنابراین اطلاعاتی در خصوص تفاوت‌ها و مزایای این دو دیسک ترمز چندان خالی از لطف نیست.
تفاوت ترمز دیسکی و ترمز کاسه‌ای
فرق ترمز دیسکی و ترمز کاسه‌ای عبارت است از:
- ساختاری
- کاربرد
- عملکرد و نوع استفاده
- راندمان کاری
- هزینه‌ها
در ادامه هر یک از موارد فوق را بررسی خواهیم کرد.
-
ساختاری
مقایسه دیسک ترمز کاسه‌ای و ترمزی از لحاظ ساختاری است. با توجه به ساختار ترمزهای دیسکی که از چدن است و همراه با چرخ دوران می‌کند. دارای ساختاری مانند روتور فلزی بزرگ، دو لنت ترمز، یک گیره هیدرولیکی می‌باشد.
لنت‌های دیسکی بر روی کالیپر قرار گرفته‌اند که با فشار دادن پدال در خودروهای دارای سیستم دیسکی موجب رسیدن روغن ترمز به کالیپر و پر شدن آن می‌گردد. در نتیجه باعث کنترل و متوقف شدن چرخ‌ها می‌گردد. به دلیل ساختار ترمزهای دیسکی در اصل یک دیسک روتور فلزی بزرگ و تخت وجود دارد که از جنس آهن ساخته شده است و دارای حفره‌هایی است که می‌تواند لنت ترمز و کالیپر را به یکدیگر متصل کند.
در ترمزهای دیسکی کالیپرها از هشت پیستون استفاده می‌کنند این هشت پیستون نیروی بازدارندگی و کنترل بیشتری به چرخ‌ها وارد می‌کنند در نتیجه باعث متوقف شدن یا کنترل بیشتر چرخ‌ها می‌شود.با توجه به اینکه ترمز کاسه‌ها از لحاظ ساختاری و ظاهری شکل کاسه‌ای مانند آن است که تمامی قطعات مورد نیاز ترمز در داخل کاسه قرار دارند.
-
کاربرد و نوع استفاده
یکی از روش‌های مقایسه دیسک ترمز و دیسک کاسه ای، نوع استفاده و کاربرد هر کدام از این قطعات است. همانطور که می‌دانید ترمزهای دیسکی بر روی چهار چرخ خودرو کاربرد دارند؛ لذا به دلیل این که بر روی چرخ‌های جلو شتاب و سرعت بیشتری نیاز است از سیستم ترمز دیسکی استفاده می‌شود.
در برخی از خودروها بر روی چرخ‌های عقب از سیستم ترمز کاسه‌ای استفاده شده است. ترمزهای دیسکی معمولا برای چرخ‌های جلو به کار می‌روند؛ به همین دلیل خودروهایی کمی را می‌توان مشاهده کرد که بر روی هر چهار چرخ آنها از سیستم ترمز دیسکی استفاده شده باشد.
-
عملکرد
با فشار آوردن پدال ترمز خودرو که سیستم ترمز در آنها قرار دارد موجب پر شدن کالیپر می‌شود و پیستون فلزی داخل کالیپر فشار زیادی به پشت هر لنت نزدیک روتور وارد می‌کند. فشار تولید شده اصطکاک ایجاد می‌کند و باعث کاهش سرعت چرخش روتور می‌شود. این نوع عملکرد باعث متوقف شده چرخ‌ها خودرو می‌گردد؛ لذا ترمزهای کاسه‌ای با فشار دادن دو کفشکی که داخل درام قرار دارد باعث متوقف شدن چرخ‌ها می‌گردد.
رانندگان با فشار آوردن بر روی پدال ترمز از نیروی هیدرولیکی گریز از مرکز استفاده می‌کنند تا این دو کفشک به دیواره داخلی درام فشار و اصطکاک ایجاد کند. در نتیجه منجر به کاهش سرعت درام و چرخ‌ها می‌گردد و خودرو به طور کامل متوقف می‌شود.
-
راندمان کاری
ساختار و طراحی ترمزهای دیسکی به گونه است که قدرت بازدارندگی بیشتری در مقایسه با ترمزهای کاسه‌ای دارند. به دلیل توانایی خنک‌کنندگی هر چه بهتر این سیستم‌ها در مقایسه با ترمز کاسه‌ای راندمان و کارایی آنها را افزایش داده است. با توجه به اینکه ترمزهای دیسکی را بدون اینکه لازم باشد چرخ باز شود می‌توان بررسی و کنترل نمود؛ در حالی که تعویض لنت ترمزهای کاسه‌ای خیلی راحت و سریع انجام می‌شود.
از دیگر تفاوت‌هایی که بین ترمز دیسکی و کاسه‌ای وجود دارد سرعت و انتقال احساس بهتر و بیشتر به راننده در زمان فشار دادن پدال ترمز است. زمانی که شما راننده یک خودرویی باشید که سیستم ترمز دیسکی بر روی چرخ‌های آن نصب شده است در زمان ترمز گرفتن با فشار و نیروی کمتری ترمز را فشار می‌دهید. همچنین کمترین فشار بر روی ترمز موجب متوقف شده و کنترل کامل خودرو خواهد شد.
-
هزینه‌ها
هزینه تمام شده برای ترمزهای کاسه‌ای در مقایسه با ترمزهای دیسکی بسیار ناچیز است. البته تراش دادن دیسک های ترمز پس از مدت زمانی استفاده با استفاده از و تعمیر مجدد آنها امکانپذیر است.
