مدت زمانی که پس از طلاق مرد اجازه دارد به زن بازگشته و مجدد ازدواج کنند را عده طلاق میگویند و در قرآن به آن اشاره شده است. در این مقاله میخواهیم به تفضیل توضیح دهیم که عده طلاق چیست و به صورت کلی انواع عده به چه صورت است.
انواع عده و مدت زمان هر کدام
در این بخش میخواهیم انواع عده را توضیح داده و بررسی کنیم هر کدام از این انواع عده چه مدت زمانی را به مرد اجازه میدهد تا به ازدواج بازگردد. در مورد انواع طلاق رجعی و بائن و قوانین عده طلاق در آن بهتر است که با یک مشورت نمایید.
عده وفات
عده وفات به معنای عدم امکان ازدواج مجدد زن پس از مرگ شوهر است. عده وفات حتی برای خانمهایی که یائسه هستند و یا بین او و شوهرش نزدیکی صورت نگرفته هم وجود دارد. در این مدت گفته میشود که زینت کردن برای زن ممنوع است.
دو روایت موجود است که عده مرگ شوهر 3 ماه و 10 روز و یا نصف این مدت میباشد. در صورتی که زن باردار باشد، عده وفات حداقل 3 ماه و 10 روز است و اگر وضع حمل بیش از این مدت طول بکشد، عده وفات تا بدنیا آمدن فرزند ادامه مییابد.
عده طلاق به معنای مدت زمانی است که مرد میتواند پس از جدایی به زن بازگشته و بخواهد مجدد با او ازدواج کند. این مدت زمان برای ازدواج دائم 3 ماه میباشد. در صورتی که خانم حامله باشد، مدت عده تا پایان وضع حمل است. اما برای زن یائسه یا زنی که بین او و شوهرش نزدیکی صورت نگرفته است عده طلاق وجود ندارد. ممکن است عده طلاق در شرایط مختلف متفاوت باشد، به همین علت بهتر است نسبت به اطلاع داشته باشید تا به طور کامل شرایط و قوانین عده طلاق را بدانید.
عده زن باردار
هر نوع عده برای زن حامله تا پایان وضع حمل است و به محض بدنیا آمدن کودک این مدت زمان پایان مییابد. تنها در مورد عده مرگ باید توجه داشت که اگر مدت بین فوت شوهر و فارق شدن زن کوتاهتر از 3 ماه و 10 روز باشد، زن باید تا پایان این مدت عده نگه دارد.
عده نکاح منقطع
عده نکاح موقت به مدت دو بار قاعدگی زن و پاک شدن مجدد اوست. برای خانمهایی که به سن یائسگی رسیدهاند، این مدت زمان 45 روز میباشد.
عده زن یائسه
عده طلاق و عده فسخ نکاح برای زن یائسه وجود ندارد؛ اما عده مرگ برای این خانمها همانند سایرین بوده و به مدت 3 ماه و 10 است.
عده مفقود الاثر
این عده در صورتی که است که مرد به شکلی گم شود که هیچ خبری از او نباشد. در این حالت است که اگر مالی برای مخارج و مایحتاج زن وجود داشته باشد یا کسی خرج آنها را بدهد، زن موظف است که منتظر بماند.
اما در صورتی که مالی وجود نداشته باشد، زن باید نزد حاکم شرعی برود و برای مدت 4 سال منتظر بماند تا حاکم به دنبال شوهر بگردد. در صورتی که پس از 4 سال شوهر پیدا نشود، زن طلاق گرفته و باید 3 ماه و 10 روز دیگر صبر کند. پس از آن میتواند مجدد ازدواج کند.
عده آمیزش اشتباهی
در صورتی که مرد غریبه با یک زن نزدیکی کند با این تصور که آن زن همسر خودش است، زن باید عده آمیزش اشتباه نگه دارد. فرقی ندارد که زن بداند آن مورد شوهرش نبوده و یا او هم گمان کند که آن مرد شوهرش بوده است. مدت زمان عده آمیزش اشتباهی به اندازه مدت زمان عده طلاق میباشد.
عده ارتداد
در صورتی که زن یا مرد پس از ازدواج مرتد شود، ازدواج فسخ خواهد شد. در صورتی که مرد مرتد فطری شود، جدایی زن و مرد قطعی است و زن باید عده وفات نگه دارد اما اگر مرتد ملی شود، زن ملزم به رعایت عده طلاق میباشد و اگر در این مدت مجدد مسلمان شود، ازدواج ادامه مییابد.
اما در صورتی که زن مرتد شود، فرقی نمیکند که ارتداد ملی یا فطری باشد، زن باشد عده طلاق نگه دارد.
عده طلاق مدتی است که زن بعد از جدایی از همسر باید در انتظار به سر ببرد. در مورد عده در صحبت شده و از آن به مدت زمان تحمل زن برای اختیار شوهر دیگر پس از منحل شدن عقد یاد کرده است. در قرآن کریم به اصل نگه داشتن عده طلاق به صورت مستقیم اشاره و تاکید شده است. عده طلاق توافقی برای ازدواج دائم سه ماه و برای عقد موقت 45 روز میباشد، اما درمورد طلاق توافقی و قوانین و شرایط موجود بهتر است که با یک وکیل طلاق توافقی در تهران مشورت نمایید.
عده طلاق سه طهر است یعنی چه؟
مدت زمان عده طلاق، همانطور که گفتیم 3 طهر است. سه طهر به معنی سه بار پاک شدن زن از عادت ماهیانه میباشد. در واقع به این معنا که بعد از شروع چهارمین بار عادت ماهیانه زن پس از طلاق، عده طلاق تمام میشود.
فلسفه عده طلاق چیست؟
یکی از فلسفههای وجود عده طلاق این است که در مدت عده مشخص شود که آیا زن باردار است یا خیر. به این صورت مخلوط شدن نطفه در رحم زن اتفاق نمیافتد و نسب فرزند مشخص خواهد شد. هرچند که این مسئله به دلیل پیشرفت علم پزشکی و ژنتیک قابل درک است، اما همچنان این قانون وجود دارد.
یکی دیگر از دلایل عده نگه داشتن، حفظ دوستی و احترام به شوهر گذشته است. به همین دلیل هم هست که قوانین و رسم و رسومات خرافاتی بین مردم جا افتاده و در مورد زنان بیوه بسیار زیاده روی میشود. در حالی که ازدواج مجدد زن امری طبیعی و حق زن میباشد.
سخن پایانی
ما در این مقاله تلاش کردیم تا شما را با انواع عده و مخصوصا عده طلاق آشنا کنیم. در مورد هر عده قوانین و شرایط آن و مدت زمان نگه داشتن عده را توضیح دااگر نکاح به واسطه فوت شوهر، طلاق، فسخ یا بذل مدت منحل شود مدتی به نام عده آغاز میشود که در این مدت زن نمیتواند با دیگری ازدواج کند. این مدت با توجه به نوع پایان ازدواج (مرگ همسر یا طلاق یا فسخ نکاح)، نوع ازدواج (دائم یا موقت) و باردار بودن یا نبودن زن متغیر است. فلسفه وضع عده جلوگیری از اختلاط نسل و احترام به رابطه زناشویی سابق و تعبد است.
به گزارش فرارو، در صورتی که زن در هنگام عده با مردی ازدواج کند ازدواج آنان باطل است و در صورت آگاهی از حکم عده، ازدواج آن مرد و زن با یکدیگر برای همیشه حرام میشوند. همچنین شوهر در هنگام عده طلاق رجعی حق دارد از طلاق رجوع کند. به طور کلی در عده طلاق رجعی حقوق و تکالیف زن و شوهر نسبت به یکدیگر همچنان برقرار است؛ مثلاً شوهر باید به زن نفقه بدهد، در صورت مرگ یکی، دیگری از او ارث میبرد و اگر در زمان عده طلاق رجعی رابطه جنسی خارج از چارچوب ازدواج با شخصی از جنس مخالف برقرار کنند به حد زنای محصنه یعنی سنگسار محکوم خواهند شد.