استرداد جهیزیه توسط مرد: راهنمای کامل (مراحل و مدارک)
استرداد جهیزیه توسط مرد
استرداد جهیزیه توسط مرد از نظر حقوقی عبارتی نادرست است؛ مرد نمی تواند جهیزیه زن را پس بگیرد، بلکه تنها می تواند مالکیت خود را بر اموالی که شخصاً خریداری کرده یا جایگزین نموده، اثبات و سپس آن ها را مطالبه کند. این مقاله به تفکیک این مفاهیم و مراحل قانونی مربوط به آن می پردازد و راهکارهای حقوقی اثبات مالکیت و بازپس گیری اموال متعلق به مرد را در فرآیند جدایی و طلاق تشریح می کند.
اختلافات مالی و مالکیت اموال در زندگی مشترک، به ویژه در زمان جدایی و طلاق، یکی از پیچیده ترین و حساس ترین موضوعات حقوقی است. اصطلاح «استرداد جهیزیه توسط مرد» در محاورات عامه گاهی شنیده می شود، اما از منظر قانون ایران، این عبارت واجد ایراد حقوقی اساسی است. جهیزیه از نظر شرع و قانون، ملک و مال متعلق به زن است و مرد هیچ گونه حق مالکیتی بر آن ندارد. وظیفه تامین اثاث و مایحتاج زندگی مشترک، بر اساس ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی، بر عهده مرد بوده و جزئی از نفقه محسوب می شود.
مرد در فرایند طلاق یا جدایی، نمی تواند ادعای مالکیت بر جهیزیه همسرش داشته باشد و به طریق اولی، نمی تواند آن را «استرداد» کند. آنچه مرد می تواند مطالبه نماید، اموالی است که شخصاً خریداری کرده و به منزل مشترک آورده است، یا وسایلی که به جای اموال مستهلک شده جهیزیه زن، با هزینه خود تهیه و جایگزین نموده است. این مقاله به تشریح دقیق این تمایزات حقوقی می پردازد و مراحل گام به گام و مستندات قانونی لازم را برای اثبات مالکیت مرد بر اموال خود و مطالبه آن ها بیان می کند.
مفاهیم پایه و تمایزات حقوقی در مالکیت اموال زوجین
درک صحیح از مفاهیم حقوقی مرتبط با مالکیت اموال در زندگی مشترک برای جلوگیری از بروز اختلافات و طرح دعاوی نادرست، حیاتی است. تمایز میان «جهیزیه» و «اموال شخصی مرد» از جمله این مفاهیم کلیدی به شمار می رود.
جهیزیه چیست و مالک اصلی آن کیست؟ (بر اساس قانون و عرف)
جهیزیه در حقوق ایران به اموال منقولی اطلاق می شود که زن برای شروع زندگی مشترک به منزل شوهر می آورد. این اموال، اعم از لوازم منزل، اثاثیه و سایر مایحتاج، از نظر شرعی و قانونی، ملک بلاعزل زن محسوب می شوند. اگرچه عرفاً و در بسیاری از فرهنگ ها، تهیه جهیزیه توسط خانواده زن به عنوان نوعی کمک به تشکیل کانون خانواده تلقی می گردد، اما این امر هیچ گاه به معنای سلب مالکیت زن یا ایجاد حق مالکیت برای مرد بر این اموال نیست.
بر اساس ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی، تامین مسکن، اثاث منزل، غذا، البسه و سایر مایحتاج زندگی زوجه به عنوان بخشی از نفقه، بر عهده زوج است. این ماده صراحتاً نشان می دهد که زن تکلیفی به تهیه این اقلام ندارد و در صورت تهیه آن ها به عنوان جهیزیه، مالکیت وی بر آن محفوظ است. مرد صرفاً حق استفاده متعارف از این اموال را در طول زندگی مشترک دارد و نمی تواند هیچ گونه تصرف مالکانه ای نظیر فروش، هبه، یا هر نوع انتقال دیگری را بدون اذن زن انجام دهد.
تعریف اموال متعلق به مرد در زندگی مشترک
در مقابل جهیزیه که متعلق به زن است، مرد نیز می تواند اموالی را پیش از ازدواج یا در طول زندگی مشترک خریداری کند که مالکیت آن ها به او تعلق دارد. این اموال شامل دسته های زیر می شوند:
- وسایل خریداری شده توسط مرد: لوازمی که مرد شخصاً پیش از ازدواج تهیه کرده یا در طول زندگی مشترک با درآمد و سرمایه خود خریده است. این اقلام می توانند شامل وسایل برقی، مبلمان، لوازم دکوری و هر وسیله دیگری باشند که در منزل مشترک مورد استفاده قرار می گیرند.
- جایگزینی وسایل مستهلک شده جهیزیه: گاهی اوقات، برخی از اقلام جهیزیه زن به مرور زمان مستهلک یا خراب می شوند و مرد برای ادامه زندگی مشترک اقدام به خرید وسیله جدیدی به جای آن ها می کند. در چنین حالتی، اگر قصد مرد تبرع یا هبه نبوده و صرفاً برای تامین نیاز زندگی مشترک و با هزینه شخصی او صورت گرفته باشد، مالکیت این وسایل جدید به مرد تعلق دارد، مگر اینکه زن نیز در خرید آن ها مشارکت داشته یا هبه از سوی زن به مرد صورت گرفته باشد.
- اموال شخصی مرد: اقلامی نظیر کتاب ها، ابزارهای شخصی، لوازم الکترونیکی (کامپیوتر، لپ تاپ)، البسه و سایر وسایلی که ماهیت شخصی دارند و به طور اختصاصی توسط مرد استفاده می شوند، در مالکیت او باقی می مانند.
چرا عبارت استرداد جهیزیه توسط مرد از نظر حقوقی نادرست است؟
همان طور که پیش تر توضیح داده شد، جهیزیه اموال متعلق به زن است و مرد هیچ گونه حق مالکیتی بر آن ندارد. بنابراین، از نظر حقوقی، مرد نمی تواند چیزی را که از ابتدا متعلق به او نبوده و در مالکیت همسرش قرار دارد، «استرداد» یا «پس بگیرد». کاربرد این اصطلاح در محاورات عامیانه، ناشی از عدم اطلاع دقیق از تفاوت های حقوقی است.
اصطلاح صحیح حقوقی برای اقدام مرد در این زمینه، اثبات مالکیت و مطالبه و استرداد اموال منقول است. به این معنا که مرد می تواند با ارائه مستندات و دلایل معتبر، ثابت کند که برخی از اموال موجود در منزل مشترک، در واقع متعلق به اوست و پس از اثبات مالکیت، می تواند تقاضای استرداد آن ها را از طریق مراجع قضایی داشته باشد. این امر به هیچ وجه به معنای استرداد جهیزیه زن نیست، بلکه صرفاً بازپس گیری اموال شخصی خود مرد است که ممکن است به دلیل وضعیت زندگی مشترک و عدم تفکیک دقیق، در کنار جهیزیه زن قرار گرفته باشند.
روش ها و مدارک اثبات مالکیت مرد بر اموال منزل
اثبات مالکیت بر اموال منقول در منزل مشترک، به خصوص در شرایط طلاق و جدایی، نیازمند ارائه دلایل و مستندات قانونی است. مرد برای مطالبه اموال خود، باید مدارک متقنی دال بر مالکیت خویش ارائه کند.
قوی ترین دلایل اثبات مالکیت مرد
در نظام حقوقی ایران، برخی اسناد و مدارک از قوت اثباتی بالاتری برخوردار هستند که می توانند به طور قاطعانه مالکیت مرد را بر اموال مورد ادعا ثابت کنند:
- فاکتورهای خرید معتبر: فاکتورهایی که به نام مرد صادر شده اند و شامل جزئیات دقیق اقلام خریداری شده (مدل، برند، سریال، تاریخ و مبلغ) هستند، قوی ترین دلیل بر اثبات مالکیت مرد محسوب می شوند. همواره توصیه می شود فاکتورهای خرید تمامی اقلام مهم منزل، به دقت نگهداری شوند. این فاکتورها باید حاوی مهر و امضای فروشگاه باشند.
- رسیدهای بانکی و واریز وجه: ارائه پرینت حساب بانکی یا رسیدهای انتقال وجه که نشان دهنده پرداخت مبلغ خرید اقلام توسط مرد از حساب شخصی اوست، می تواند دلیل محکمی بر مالکیت وی باشد. تطابق تاریخ پرداخت با تاریخ فاکتور خرید، قدرت اثباتی این مدارک را دوچندان می کند.
دلایل ثانویه و تکمیلی
در مواردی که فاکتور یا رسید بانکی مستقیم در دسترس نباشد، می توان از دلایل دیگری نیز برای اثبات مالکیت استفاده کرد که البته قوت اثباتی آن ها ممکن است کمتر از موارد فوق باشد و نیازمند تقویت با سایر ادله است:
- شهادت شهود: افرادی که در زمان خرید، حمل و نقل یا استقرار وسایل در منزل مشترک حضور داشته اند و از مالکیت مرد بر آن اقلام اطلاع کامل دارند، می توانند به عنوان شاهد در دادگاه شهادت دهند. برای معتبر بودن شهادت، شهود باید دارای شرایط قانونی شهادت باشند (بلوغ، عقل، ایمان، عدم نفع شخصی و…).
- اقرار همسر: در صورتی که همسر (زوجه) به مالکیت مرد بر اقلام مورد نظر اقرار کند، این اقرار خود می تواند دلیلی بر اثبات مالکیت باشد. اقرار می تواند به صورت کتبی (مثل صورت جلسه توافقی) یا شفاهی در حضور قاضی صورت گیرد.
- کارشناسی رسمی دادگستری: در موارد ابهام یا اختلاف، دادگاه می تواند پرونده را به کارشناس رسمی دادگستری (متخصص ارزیابی اموال منقول) ارجاع دهد. کارشناس با بررسی عرف، نوع کالا، قدمت و سایر شواهد، نظر کارشناسی خود را در مورد مالکیت اقلام ارائه می کند. به عنوان مثال، برخی اقلام (مانند ابزارآلات خاص یا لوازم شخصی مردانه) عرفاً متعلق به مرد محسوب می شوند.
«حفظ و نگهداری دقیق فاکتورهای خرید و رسیدهای بانکی مربوط به تمامی اموال منقول با ارزش، قوی ترین پشتوانه حقوقی برای اثبات مالکیت در شرایط اختلاف و جدایی است.»
تکلیف وسایلی که مرد به جای جهیزیه مستهلک شده زن خریده است
این یک مورد رایج و مهم است. اگر مرد وسیله ای را به جای یک قلم از جهیزیه زن که فرسوده شده یا از بین رفته، خریداری کرده باشد، صرف این جایگزینی لزوماً به معنای مالکیت زن بر وسیله جدید نیست. اگر مرد بتواند ثابت کند که وسیله جدید را با هزینه شخصی خود خریده و قصد هبه یا تملیک آن به زن را نداشته است، مالکیت آن به او تعلق خواهد داشت. در این موارد، اثبات نیت و قصد مرد در زمان خرید بسیار مهم است. فاکتور به نام مرد و عدم وجود سندی مبنی بر هبه به زن، دلایل محکمی محسوب می شوند.
اهمیت سیاهه جهیزیه و امضای مرد بر آن برای اموال خودش
سیاهه جهیزیه، فهرستی از اموال منقول است که زن در ابتدای زندگی مشترک به منزل شوهر می آورد و معمولاً به امضای زوج و چند شاهد می رسد. این سند، قوی ترین دلیل بر مالکیت زن بر اقلام مندرج در آن است. اما همین سیاهه می تواند ابزاری برای مرد نیز باشد تا مالکیت خود را حفظ کند.
مرد می تواند در زمان تنظیم سیاهه جهیزیه، علاوه بر اقلام جهیزیه زن، یک لیست جداگانه یا بخش مشخصی در همان سیاهه را به اموالی که خودش خریداری کرده اختصاص دهد و با ذکر دقیق مشخصات و امضای طرفین و شهود، مالکیت خود را بر این اقلام تثبیت کند. این اقدام پیشگیرانه، در آینده از بروز اختلافات جدی جلوگیری کرده و فرآیند اثبات مالکیت مرد را تسهیل می بخشد.
مراحل قانونی پس گرفتن اموال توسط مرد پس از طلاق
زمانی که توافق مسالمت آمیز میان زوجین برای تفکیک و استرداد اموال مرد حاصل نشود، مرد باید از طریق مجاری قانونی اقدام کند. این فرآیند شامل چندین گام مشخص است که در ادامه به تفصیل بررسی می شوند.
گام اول: مذاکره و توافق مسالمت آمیز
پیش از هر اقدام قضایی، بهترین و کم هزینه ترین راه حل، مذاکره و رسیدن به توافق با همسر است. طرفین می توانند با حضور اشخاص ثالث مورد اعتماد یا مشاورین حقوقی، لیستی از اموال متعلق به مرد را تهیه کرده و بر سر نحوه استرداد آن ها به توافق برسند. تنظیم یک صورت جلسه توافق کتبی و امضای آن توسط زوجین و شهود، به این توافق رسمیت می بخشد و می تواند در آینده به عنوان یک سند معتبر در دادگاه مورد استناد قرار گیرد. حل و فصل اختلافات خارج از دادگاه، علاوه بر صرفه جویی در زمان و هزینه، می تواند از تشدید کینه توزی ها و آسیب های روحی جلوگیری کند.
گام دوم: ارسال اظهارنامه رسمی قضایی
در صورت عدم حصول توافق، گام بعدی ارسال اظهارنامه رسمی قضایی به همسر است. اظهارنامه، یک درخواست رسمی و قانونی است که از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ارسال می شود. در این اظهارنامه، مرد به طور رسمی و مستدل، لیست اموال متعلق به خود را اعلام کرده و از همسرش می خواهد که ظرف مدت معینی (مثلاً ۱۰ روز)، نسبت به استرداد آن ها اقدام کند.
اهمیت اظهارنامه در آن است که به عنوان یک مستند رسمی، اخطار قانونی لازم به همسر داده می شود و در صورت مراجعه بعدی به دادگاه، می توان ثابت کرد که مرد پیش از طرح دعوا، تلاش خود را برای حل مسالمت آمیز موضوع انجام داده است. همچنین، ارسال اظهارنامه می تواند زمینه را برای مذاکرات جدید فراهم آورد.
گام سوم: طرح دادخواست اثبات مالکیت و استرداد اموال منقول
اگر با ارسال اظهارنامه نیز نتیجه ای حاصل نشد و همسر از استرداد اموال خودداری کرد، مرد باید دادخواست اثبات مالکیت و استرداد اموال منقول را در مراجع قضایی صالح مطرح کند. این دادخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت و به مرجع مربوطه ارسال می شود.
مرجع صالح برای رسیدگی به این دعوا بستگی به ارزش ریالی اموال مورد مطالبه دارد:
- اگر ارزش اموال کمتر از ۲۰ میلیون تومان باشد، شورای حل اختلاف صلاحیت رسیدگی خواهد داشت.
- اگر ارزش اموال ۲۰ میلیون تومان یا بیشتر باشد، دادگاه خانواده مرجع صالح برای رسیدگی است.
در نگارش دادخواست، باید ستون خواسته به وضوح اثبات مالکیت و استرداد اموال منقول ذکر شود و لیست دقیق اقلام مورد ادعا با ذکر مشخصات و ارزش تقریبی آن ها پیوست گردد. شرح واقعه و دلایل مالکیت (مانند فاکتورها و شهود) نیز باید به تفصیل بیان شود.
مدارک مورد نیاز برای دادخواست مرد
برای طرح دادخواست اثبات مالکیت و استرداد اموال منقول، ارائه مدارک زیر ضروری است:
- کپی برابر اصل عقدنامه یا سند ازدواج (در صورتی که دعوا در اثنای زندگی مشترک مطرح شود).
- کپی شناسنامه و کارت ملی خواهان (مرد).
- اصل یا کپی برابر اصل فاکتورهای خرید معتبر به نام مرد.
- اصل یا کپی برابر اصل رسیدهای بانکی و واریز وجه.
- استشهادیه محلی و معرفی شهود با ذکر نشانی کامل.
- کپی برابر اصل اظهارنامه ارسالی (در صورت وجود).
- لیست دقیق اموال مورد ادعا با ذکر مشخصات کامل (برند، مدل، رنگ، سریال) و ارزش تقریبی آن ها.
روند رسیدگی دادگاه و صدور حکم
پس از ثبت دادخواست و تکمیل مدارک، پرونده به شعبه مربوطه ارسال شده و جلسه رسیدگی تعیین می گردد. در این جلسه، قاضی به اظهارات طرفین گوش داده و مدارک ارائه شده را بررسی می کند. در صورت لزوم و بنا به تشخیص قاضی، پرونده می تواند به کارشناسی رسمی دادگستری ارجاع شود تا کارشناس با بررسی وضعیت اموال و شواهد موجود، نظر خود را در مورد مالکیت آن ها اعلام کند.
پس از بررسی های لازم و اتمام مراحل دادرسی، دادگاه اقدام به صدور رأی می کند. در صورت اثبات مالکیت مرد بر اموال مورد ادعا، حکم به نفع او صادر شده و همسر (خوانده) ملزم به استرداد آن اموال خواهد شد.
گام چهارم: اجرای حکم (در صورت مقاومت زن)
اگر پس از صدور حکم قطعی اثبات مالکیت و استرداد اموال، همسر از اجرای آن خودداری کند، مرد می تواند تقاضای صدور اجرائیه را از دادگاه صادرکننده حکم داشته باشد. پس از صدور اجرائیه و ابلاغ آن به همسر، در صورت عدم تمکین، اجرای حکم توسط واحد اجرای احکام دادگستری و با همکاری مامورین انتظامی (در صورت لزوم) صورت می گیرد.
مامور اجرای احکام با حضور در محل و تنظیم صورت مجلس، اقدام به تحویل اموال به مرد می کند. در مواردی که همسر مانع از اجرای حکم شود، مامور می تواند با دستور مقام قضایی، حتی با شکستن قفل، وارد منزل شده و اموال را مسترد کند. مدت زمان اجرای حکم بسته به شرایط و همکاری طرفین، متفاوت خواهد بود، اما معمولاً پس از قطعیت حکم و صدور اجرائیه، این فرآیند در بازه زمانی مشخصی به انجام می رسد.
نکات مهم و توصیه های تخصصی برای مردان
برای آنکه مردان در فرآیند جدایی و طلاق بتوانند حقوق مالی خود را به بهترین شکل ممکن حفظ کنند، رعایت نکات و توصیه های حقوقی زیر حائز اهمیت است:
ثبت دقیق لیست اموال خریداری شده: در ابتدای زندگی مشترک، تهیه لیستی دقیق از تمامی اموال و اثاثیه ای که توسط مرد خریداری شده است، حتی اگر به طور رسمی در سیاهه جهیزیه زن ذکر نشده باشد، اقدامی پیشگیرانه و بسیار مؤثر است. این لیست باید شامل مشخصات کامل اقلام (برند، مدل، شماره سریال، تاریخ خرید و قیمت) باشد و در صورت امکان، با امضای زوجین و حداقل دو شاهد مورد تایید قرار گیرد. این سند، در صورت بروز اختلاف، به عنوان مدرکی معتبر برای اثبات مالکیت مرد قابل استناد است.
حفظ تمامی اسناد و فاکتورهای خرید: اهمیت نگهداری از فاکتورهای خرید معتبر و رسیدهای بانکی برای تمامی لوازم خانگی و اثاثیه، حتی پس از سال ها زندگی مشترک، غیرقابل انکار است. این اسناد، قوی ترین دلیل بر مالکیت بوده و بدون آن ها، اثبات مالکیت دشوار و زمان بر خواهد بود. فاکتورها را در مکانی امن و قابل دسترس نگهداری کنید.
عدم اقدام خودسرانه برای بردن وسایل از منزل مشترک: به هیچ عنوان مرد نباید بدون حکم قضایی یا توافق کتبی و رسمی، اقدام به خارج کردن اموال از منزل مشترک کند. چنین اقدامی، می تواند منجر به طرح دعوای سرقت یا خیانت در امانت از سوی همسر شده و مشکلات حقوقی جدیدی را برای مرد ایجاد کند. همیشه از طریق مجاری قانونی و با طی مراحل اداری و قضایی عمل کنید.
مشاوره با وکیل متخصص خانواده: پیچیدگی های دعاوی خانوادگی و لزوم شناخت دقیق قوانین و رویه های قضایی، اهمیت بهره گیری از مشاوره و خدمات یک وکیل متخصص خانواده را دوچندان می کند. یک وکیل مجرب می تواند با راهنمایی صحیح، جمع آوری مدارک لازم، تنظیم دقیق دادخواست و نمایندگی در دادگاه، فرآیند را برای مرد تسهیل کرده و از تضییع حقوق او جلوگیری نماید.
پیگیری کسری و نقص اموال: در صورتی که پس از اثبات مالکیت و صدور حکم استرداد، مشخص شود که برخی از اموال متعلق به مرد دچار نقص، خسارت یا از بین رفته اند، مرد این حق را دارد که مطالبه خسارت یا قیمت روز اموال از بین رفته یا آسیب دیده را از همسر خود بنماید. این موضوع نیز مستلزم ارائه دلایل و ارجاع به کارشناسی است.
«برای جلوگیری از مشکلات حقوقی آتی، مردان باید از همان ابتدای زندگی مشترک، نسبت به مستندسازی مالکیت خود بر اموال اهتمام ورزند و در صورت بروز اختلاف، از اقدامات خودسرانه پرهیز کرده و صرفاً از طریق مراجع قانونی و با مشاوره حقوقی اقدام نمایند.»
سوالات متداول
آیا مرد می تواند تمام وسایل خانه را بعد از طلاق برای خود بردارد؟
خیر، مرد تنها می تواند آن دسته از وسایل منزل را که مالکیت آن ها را به صورت قانونی (با فاکتور، رسید بانکی، شهادت شهود یا اقرار همسر) اثبات کرده است، برای خود بردارد. جهیزیه متعلق به زن است و مرد حق برداشت آن را ندارد.
اگر فاکتور یا مدرکی برای اثبات مالکیت وسایلم نداشته باشم، چه کاری می توانم انجام دهم؟
در صورت عدم وجود فاکتور یا رسید بانکی، می توانید به شهادت شهود (افرادی که شاهد خرید یا مالکیت شما بر وسیله بوده اند)، اقرار همسر (در صورت وجود)، یا کارشناسی رسمی دادگستری استناد کنید. کارشناس با توجه به عرف و نوع کالا می تواند در تشخیص مالکیت کمک کند. با این حال، اثبات مالکیت در این شرایط دشوارتر خواهد بود.
مدت زمان پیگیری دعوای اثبات مالکیت و استرداد اموال توسط مرد چقدر است؟
مدت زمان رسیدگی به این دعاوی، بسته به پیچیدگی پرونده، حجم کار مراجع قضایی، و همکاری یا عدم همکاری طرفین، متغیر است. اما به طور کلی، از زمان ثبت دادخواست تا صدور حکم قطعی و اجرای آن، ممکن است چندین ماه تا بیش از یک سال به طول انجامد.
هزینه دادرسی برای استرداد اموال مرد چگونه محاسبه می شود؟
هزینه دادرسی بر اساس ارزش ریالی اموال مورد ادعا محاسبه می شود. برای دعاوی مالی تا ۲۰ میلیون تومان، شورای حل اختلاف و برای مبالغ بالاتر، دادگاه خانواده صالح به رسیدگی است و تعرفه خدمات قضایی بر اساس مبلغ خواسته تعیین می گردد. همچنین ممکن است هزینه های کارشناسی و حق الوکاله وکیل نیز به آن اضافه شود.
اگر زن مانع از بردن وسایل توسط مرد شود، مرد چه اقدامی می تواند انجام دهد؟
در صورت صدور حکم قطعی اثبات مالکیت و استرداد اموال، اگر زن از اجرای آن خودداری کند، مرد می تواند از طریق واحد اجرای احکام دادگستری، تقاضای اجرای حکم را داشته باشد. در این صورت، مامور اجرای احکام با حضور در محل و در صورت نیاز با دستور قضایی و کمک نیروی انتظامی، اقدام به تحویل اموال به مرد خواهد کرد.
آیا اموالی که مرد در طول زندگی مشترک برای رفاه همسر خریده است، بعد از طلاق متعلق به مرد است؟
اگر مرد وسایلی را به قصد هبه و تملیک به همسر خود خریده باشد، آن وسایل متعلق به زن خواهد بود. اما اگر قصد هبه نبوده و صرفاً برای رفاه زندگی مشترک خریداری شده باشد و مرد بتواند مالکیت خود را با فاکتور یا سایر مدارک اثبات کند، آن اموال به او تعلق دارد. تشخیص نیت و قصد در اینجا کلیدی است.
نتیجه گیری
در پایان، لازم است مجدداً بر این نکته تأکید شود که عبارت «استرداد جهیزیه توسط مرد» از نظر حقوقی نادرست است. مرد به هیچ عنوان نمی تواند جهیزیه متعلق به زن را مطالبه یا استرداد کند. آنچه مرد در زمان جدایی و طلاق حق مطالبه و بازپس گیری آن را دارد، صرفاً اموالی است که شخصاً خریداری کرده و مالکیت آن را به طرق قانونی اثبات می کند. این اموال شامل لوازمی است که قبل از ازدواج، در طول زندگی مشترک با سرمایه خود و یا به عنوان جایگزین برای وسایل مستهلک شده جهیزیه، تهیه شده اند.
برای حفظ حقوق خود در این زمینه، مردان باید به مستندسازی دقیق مالکیت اموال، از جمله نگهداری فاکتورهای خرید و رسیدهای بانکی، اهتمام ورزند. همچنین، در صورت بروز اختلاف، از هرگونه اقدام خودسرانه پرهیز کرده و با ارسال اظهارنامه و طرح دادخواست اثبات مالکیت و استرداد اموال منقول، از طریق مراجع قضایی صالح و با مشاوره وکیل متخصص خانواده اقدام نمایند. آگاهی حقوقی و عمل بر اساس قانون، تنها راهکار مطمئن برای حل و فصل عادلانه اینگونه مسائل و جلوگیری از تضییع حقوق افراد است.