آشنایی با داکت اسپیلت یا اسپلیت کانالی، نحوه عملکرد و مزایای استفاده از آن

داکت اسپلیت یک سیستم تهویه مطبوع است که توان تولید باد خنک و گرم (توسط کویل آبگرم یا هیت پمپ) را دارد. برای همین هنگام استفاده از این سیستم دیگر نیاز به وسایل سرمایشی و گرمایشی دیگر مانند رادیاتور و بخاری را نخواهید داشت. داکت اسپلیت به اسپلیت کانالی نیز معروف است که به دلیل استفاده از کانال هایی از جنس گالوانیزه، فلکسی بل و یا پلی یورتان برای انتقال هوا به محیط می باشد. داکت اسپلیت کمی شبیه به کولرهای گازی است، با این تفاوت که به جای اسپیلت یا پنلی که روی دیوار نصب می شود و روکار است، از یک یونیت داخلی توکار برای تهویه هوا در این سیستم استفاده می شود و از طریق دریچه ریزش هوا، باد تولید شده به محیط می رسد. قبل از خرید داکت اسپیلت اینورتر این مقاله را تا انتها بخوانید.

سیستم داکت اسپلیت چیست و چه ویژگی هایی دارد؟

داکت اسپلیت ال جی برای تمام مصارف مسکونی، اداری و تجاری مورد استفاده قرار می گیرد. به کارگیری کانال کشی برای این سیستم تهویه مطبوع موجب افزایش کارایی و استفاده از آن برای چند اتاق به صورت همزمان شده، این ویژگی در واقع یکی از مواردی است که آن را با اسپیلت های دیواری متمایز می‌کند و مهم ترین تفاوت کولر گازی با داکت اسپلیت می باشد. وجود کانال‌های تهویه باعث می‌شود که هوای مطبوع (سرد یا گرم) به‌طور یکسان و متوازن در تمام قسمت‌های درون ساختمان توزیع گردد. کنترل دمای محیط  توسط ترموستات داکت که با استفاده از ریموت کنترل یا گوشی تلفن همراه کنترل می شود صورت می گیرد.

داکت اسپلیت شامل دو قسمت یونیت داخلی و یونیت خارجی است. یونیت داخلی در زیر سقف کاذب ساختمان‌ها نصب می‌شود. یونیت داخلی داکت اسپلیت درون محیط تهویه شونده و یونیت خارجی در بیرون از محیط تهویه شونده قرار می‌گیرد. یونیت داخلی، هوای محیط را دریافت کرده (توسط کانال برگشت) و پس از خنک یا گرم کردن هوا، توسط کانال رفت آن را توزیع می‌کند.

انواع داکت اسپلیت

انواع داکت اسپلیت از نظر کارکرد کمپرسور به شرح زیر است:

داکت اسپلیت با کمپرسور دور ثابت

کمپرسور این نوع داکت اسپلیت همان‌طور که از نام آن پیداست، با دور ثابتی کار می‌کند. به این معنا که همواره برای سرمایش، به اندازه‌ی ثابتی برق مصرف می‌کند. برای مثال اگر دمای اتاق ۳۰ درجه باشد و بخواهیم آن را با داکت اسپلیت به ۲۵ درجه برسانیم، کمپرسور با مصرف میزان ثابتی انرژی برق (مثلا ۱۵ آمپر) روشن شده و پس از رساندن دمای محیط به ۲۵ درجه، خاموش می‌شود. سپس در صورت بالا رفتن دمای محیط، دوباره روشن شده و همان میزان آمپر را مصرف می‌کند.

داکت اسپلیت اینورتر (Inverter)

داکت اسپلیت اینورتر متناسب با میزان سرمایش تولیدی آن یا اختلاف دمای محیط و ترموستات روی دستگاه، برق مصرف می‌کند. برای مثال اگر بخواهیم دمای اتاق را از ۳۰ به ۲۵ درجه برسانیم، زمانی که داکت اسپلیت را روشن می‌کنیم، کمپرسور شروع به مصرف برق می‌کند (مثلا از ۳ آمپر استارت میزند تا به ۱۵ آمپر برسد) تا درجه حرارت اتاق را به دمای موردنظر ما برساند. حال هرچه به دمای مورد نظر نزدیک‌تر می‌شود، کمپرسور با دور کمتری کار کرده و در نتیجه برق کمتری مصرف می‌کند؛ مثلا زمانی که به ۲۶ درجه می‌رسد شاید ۴ آمپر برق مصرف کند. اما بر خلاف داکت اسپلیت معمولی، هیچ گاه کاملا خاموش نمی‌شود. این موضوع باعث می شود تا مصرف برق دستگاه کاهش پیدا کند، در واقع یکی از راه های کاهش مصرف برق داکت اسپلیت خرید داکت اسپلیت اینورتر می باشد.

مزایا و معایب داکت اسپلیت

با توجه به موارد گفته شده در مورد داکت اسپلیت، مزایا و معایب داکت اسپلیت را می‌توان بصورت زیر دسته بندی کرد:

مزایای داکت اسپلیت

• قدرت بیشتر، صرفه جویی در مصرف آب و برق، اشغال فضای کمتر و مصرف برق پایین‌تر داکت اسپلیت نسبت به کولرهای گازی معمولی
• جدید و به روز بودن سیستم داکت اسپلیت و امکان تنظیم دمای خودکار متناسب با محیط
• امکان تزریق هوای تازه‌ی خارج از ساختمان به محیط تهویه شونده
• توزیع هوای گرم یا سرد بصورت متوازن به درون محیط تهویه شونده (از طریق کانال‌های انتقال هوا)
• هزینه تعمیر و نگهداری پایین
• امکان کنترل هزینه‌ وکاهش مصرف برق داکت اسپلیت متناسب با نیازهای ساختمان تهویه شونده
• دارا بودن فیلتر هوا و تزریق هوای مطبوع و بدون آلودگی به محیط تهویه شونده
• مقرون به صرفه بودن استفاده از داکت اسپلیت با کویل آب‌گرم، به دلیل تامین آب‌گرم توسط موتورخانه یا پکیج
• قابلیت نصب یونیت خارجی با اختلاف ارتفاع ۳۰ متر نسبت به یونیت داخلی که می‌توان یونیت خارجی را در پشت بام نصب کرد تا فضای بالکن اشغال نشود
• حذف کانال کولر آبی و افزایش فضای کاربری واحدهای مسکونی طبقات بالاتر
• سبب صرفه جویی در مصرف آب در مقایسه با استفاده از کولرهای آبی می‌شود

معایب داکت اسپلیت

• امکان تنظیم دستی دما برای هر یک از اتاق‌های محیط تهویه شونده وجود ندارد. زیرا داکت اسپلیت، هوای سرد یا گرم را از طریق یک کانال مشترک انتقال می‌دهد.
• داکت اسپلیت تمام قسمت‌های محیط را تهویه می‌کند. در این صورت حتی اگر قسمتی از محیط نیاز به تهویه نداشته باشد (یعنی خالی و بدون استفاده باشد)، داکت اسپلیت هم‌چنان کار تهویه هوا را انجام می‌دهد و باعث اتلاف انرژی می‌شود.
• داکت اسپلیت برای گردش هوای محیط تهویه شونده از فن استفاده می‌کند. از این رو در صورت وجود سکوت، صدای این فن شنیده می‌شود و ممکن است باعث ناراحتی افراد شود.

نکته: دو مشکل اول با به‌کارگیری دریچه‌های دمپردار موتوری و نصب ترموستات مجزا برای هر بخش، قابل کنترل است. همچنین مشکل آخر نیز با نصب دقیق و استاندارد دستگاه داکت اسپلیت توسط متخصصین فنی، تا حدی حل خواهد شد.

طول عمر داکت اسپلیت چقدر است؟

دستگاه های داکت اسپلیت معمولاً طول عمر بالایی نسبت به بقییه سیستم های تهویه دارد و به ندرت دچار خرابی می شود، و در مواردی دچار اشکالات  جزئی در لوازم مصرفی و ترموستات می شود. به طور کلی این دستگاه ها طول عمر و دوام بالایی دارند.

اجرا، نصب و سرویس داکت اسپلیت چگونه است؟

نصب داکت اسپلیت باید حتما توسط متخصصین فنی انجام شود و قبل از اقدام به نصب آن هم باید زیرسازی‌های لازم آن متناسب با محیط موردنظر انجام شوند و هزینه نصب داکت اسپلیت و زیرسازی‌های لازم محاسبه شود. نکات مهم برای نصب داکت اسپلیت عبارتند از:

• اجرای کانال تهویه عایق دار
• اجرای لوله‌های مسی به همراه عایق با قطر و ضخامت مناسب برای رفت و برگشت مبرد
• اجرای کابل کشی‌های لازم بین یونیت داخلی و خارجی و اجرای کابل قدرت دستگاه
• اجرای لوله‌های درین برای انتقال آب چگالیده شده به خارج از محیط تهویه شونده
• نصب شاسی روی سقف برای آویختن دستگاه به آن

به‌طورکلی داکت اسپلیت نسبت به چیلرها و سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی مرکزی که در ساختمان‌های مسکونی بزرگ، اداری و تجاری نصب می‌شوند، به تعمیر و نگهداری کمتری نیاز دارد و در نتیجه هزینه‌ی زیادی هم برای این کار نیاز ندارد. اما تنها مواردی که برای سرویس داکت اسپلیت باید رعایت شوند، شستشوی فیلتر پشت دستگاه و مبدل‌های اواپراتور و کندانسور آن هم هر سال یک بار است.

مصرف برق داکت اسپلیت چقدر است؟ آیا صرفه اقتصادی دارد؟

مصرف برق داکت اسپلیت در حالت سرمایشی تقریبا با کولر گازی معمولی یکسان است. همچنین از نظر اقتصادی هم خرید داکت اسپلیت نسبت به اسپلیت معمولی به صرفه‌تر است. زیرا همان‌طور که قبلا به آن اشاره شد، برای تهویه هوای محیط‌های بزرگ ممکن است به چندین اسپلیت معمولی نیاز باشد اما وجود تنها یک داکت اسپلیت برای تهویه‌ی تمام محیط کافی است. بنابراین مصرف برق کمتر شده که نتیجه آن کاهش هزینه‌های انرژی می‌باشد. این به صرفه بودن، هم در فصل تابستان به دلیل عدم مصرف آب توسط کولر آبی و هم در زمستان به دلیل عدم نیاز به شوفاژ و هیتر برقی در مورد داکت اسپلیت مشهود است.