میدان سرخ مسکو

گردشگری

میدان سرخ مسکو Красная площадь قلب تپنده پایتخت روسیه و نماد شناخته شده این کشور است. این میدان تاریخی که قدمت آن به قرن ها پیش بازمی گردد جاذبه های بی نظیری چون کلیسای جامع سنت باسیل موزه دولتی تاریخ روسیه و کرملین را در بر گرفته و نقطه کانونی گردشگران و رویدادهای مهم ملی است.

معرفی میدان سرخ مسکو

میدان سرخ نه تنها بزرگ ترین میدان مسکو بلکه یکی از مشهورترین میدان های جهان است که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. این فضای وسیع و سنگفرش شده در طول تاریخ شاهد تحولات و رویدادهای بسیاری بوده و همواره نقش محوری در زندگی شهری و ملی روسیه ایفا کرده است. میدان سرخ فراتر از یک فضای عمومی نمادی از تاریخ فرهنگ و قدرت روسیه محسوب می شود و معماری خیره کننده ساختمان های اطراف آن تصویری به یادماندنی در ذهن بازدیدکنندگان ایجاد می کند. این میدان به عنوان نقطه صفر مسکو در نظر گرفته می شود و تمامی جاده های اصلی فدرال روسیه از این نقطه آغاز می شوند که نشان دهنده اهمیت بی بدیل آن در ساختار ارتباطی و نمادین کشور است. بازدید از میدان سرخ مسکو تجربه ای منحصربه فرد است که امکان لمس تاریخ زنده و درک عمیق تر فرهنگ روس را فراهم می آورد.

موقعیت جغرافیایی میدان سرخ

میدان سرخ در مرکز تاریخی شهر مسکو واقع شده و ضلع شرقی مجموعه کرملین مقر اصلی دولت روسیه را تشکیل می دهد. این میدان به طور طبیعی بین کرملین در غرب محله تاریخی کیتای-گورود (Kitay-gorod) در شرق موزه دولتی تاریخ روسیه در شمال و کلیسای جامع سنت باسیل در جنوب قرار گرفته است. موقعیت استراتژیک آن در کنار دیوارهای کرملین از همان ابتدا آن را به محلی برای تجارت اجتماعات عمومی و رویدادهای مهم تبدیل کرد. بسیاری از خیابان های اصلی و قدیمی مسکو به این میدان منتهی می شوند و آن را به نقطه کانونی شبکه حمل و نقل شهری و پیاده روی در مرکز شهر تبدیل کرده اند. دسترسی آسان از طریق ایستگاه های مترو متعدد در اطراف میدان بر اهمیت موقعیت جغرافیایی آن افزوده است و آن را به یکی از پربازدیدترین نقاط پایتخت روسیه تبدیل کرده است.

نام و ریشه معنایی میدان سرخ

نام روسی میدان سرخ Красная площадь (Krasnaya Ploshchad) غالباً به اشتباه با مفهوم رنگ سرخ مرتبط با کمونیسم تفسیر می شود. در حالی که کلمه красная (krasnaya) در روسی امروزی به معنای سرخ است در روسی قدیم این کلمه همچنین به معنای زیبا یا قشنگ به کار می رفته است. بنابراین نام میدان در اصل به معنای میدان زیبا بوده است. این نامگذاری به دلیل زیبایی و اهمیت آن به عنوان مرکز شهر و محل برگزاری رویدادهای مهم صورت گرفته است. اگرچه رنگ سرخ در پرچم روسیه و نمادهای شوروی نیز حضور دارد اما ریشه نام میدان سرخ به قبل از دوران کمونیسم بازمی گردد و ارتباط مستقیمی با زیبایی بصری و جایگاه برجسته آن دارد. این ریشه تاریخی نام لایه ای دیگر به غنای فرهنگی و تاریخی این میدان می افزاید و درک عمیق تری از گذشته آن ارائه می دهد.

تاریخچه میدان سرخ مسکو

تاریخ میدان سرخ به پایان قرن پانزدهم بازمی گردد زمانی که ایوان سوم (ایوان کبیر) دستور داد تمامی سازه های چوبی را که در نزدیکی دیوارهای کرملین قرار داشتند به دلیل خطر آتش سوزی تخریب کنند. این فضای باز ایجاد شده در ابتدا به عنوان بازار اصلی شهر مورد استفاده قرار گرفت و به تدریج اهمیت آن افزایش یافت. در قرن شانزدهم کلیسای جامع سنت باسیل در ضلع جنوبی میدان ساخته شد و به یکی از نمادهای اصلی آن تبدیل گشت. میدان سرخ در طول قرن ها شاهد وقایع تاریخی مهمی از جمله اعدام های عمومی اعلامیه های سلطنتی و بعدها رژه های نظامی عظیم در دوران شوروی بوده است. این میدان از یک بازار شلوغ به یک فضای تشریفاتی و سیاسی تبدیل شد و نقش آن در تاریخ روسیه به طور پیوسته رشد کرد. در سال ۱۹۹۰ میدان سرخ به همراه کرملین در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت و اهمیت تاریخی و فرهنگی آن در سطح بین المللی به رسمیت شناخته شد.

جاذبه های اصلی میدان سرخ

میدان سرخ مسکو مجموعه ای بی نظیر از شاهکارهای معماری و مکان های تاریخی را در اطراف خود گرد آورده است که هر یک داستان خود را از گذشته پرفراز و نشیب روسیه روایت می کنند. این جاذبه ها میدان سرخ را به موزه ای روباز تبدیل کرده اند که بازدید از آن تجربه ای فراموش نشدنی از تاریخ و فرهنگ این کشور ارائه می دهد. از کلیسای جامع سنت باسیل با گنبدهای رنگارنگش گرفته تا دیوارهای مستحکم کرملین و فروشگاه بزرگ گوم هر گوشه از میدان سرخ جلوه ای خاص دارد و بازدیدکنندگان را به سفری در زمان دعوت می کند. این مجموعه از ساختمان ها نه تنها از نظر بصری چشم نواز هستند بلکه از نظر تاریخی و فرهنگی نیز اهمیت فوق العاده ای دارند و هر ساله میلیون ها گردشگر را از سراسر جهان به خود جذب می کنند تا از نزدیک شاهد عظمت و زیبایی پایتخت روسیه باشند.

کلیسای جامع سنت باسیل

کلیسای جامع سنت باسیل با نام رسمی کلیسای شفاعت باکره در موآت بدون شک شناخته شده ترین نماد میدان سرخ و یکی از نمادهای اصلی روسیه است. این کلیسا به دستور ایوان مخوف (ایوان چهارم) در اواسط قرن شانزدهم برای بزرگداشت پیروزی های نظامی او ساخته شد. معماری منحصربه فرد آن شامل نه کلیسای کوچک تر که حول یک کلیسای مرکزی جمع شده اند با گنبدهای پیازی شکل و رنگارنگش که هر یک طرحی متفاوت دارند از سبک های رایج زمان خود متمایز است و افسانه های بسیاری درباره معمار یا معماران آن وجود دارد. امروزه کلیسای سنت باسیل به عنوان یک موزه فعالیت می کند و بازدیدکنندگان می توانند از فضای داخلی آن که با نقاشی های دیواری و تزئینات مذهبی آراسته شده دیدن کنند. زیبایی و پیچیدگی معماری این کلیسا آن را به یکی از شاهکارهای هنری و تاریخی جهان تبدیل کرده است.

موزه دولتی تاریخ روسیه

موزه دولتی تاریخ روسیه ساختمانی بزرگ و آجری به رنگ سرخ تیره است که در ضلع شمالی میدان سرخ و بین میدان و دروازه رستاخیز قرار دارد. این موزه در سال ۱۸۷۲ تأسیس شد و ساختمان کنونی آن در سال ۱۸۸۳ افتتاح گشت. معماری آن به سبک احیای روسی است و با برج ها و تزئینات خود هماهنگی زیبایی با دیوارهای کرملین و سایر ساختمان های اطراف میدان دارد. موزه دولتی تاریخ روسیه یکی از بزرگ ترین موزه های تاریخ در روسیه است و مجموعه ای گسترده از آثار باستانی و تاریخی را از دوران پارینه سنگی تا پایان قرن نوزدهم در خود جای داده است. بازدید از این موزه فرصتی عالی برای آشنایی با سیر تحولات تاریخی فرهنگی و اجتماعی روسیه در طول هزاران سال است و درک عمیق تری از پس زمینه تاریخی میدان سرخ و روسیه مدرن ارائه می دهد.

کرملین مسکو

کرملین مجموعه ای عظیم و مستحکم از کاخ ها کلیساها و ساختمان های دولتی است که در ضلع غربی میدان سرخ قرار گرفته و از دیرباز مرکز قدرت در روسیه بوده است. دیوارهای بلند و برج های دیدنی کرملین از جمله برج اسپاسکایا با ساعت مشهورش که مشرف به میدان سرخ است بخشی جدایی ناپذیر از منظره این میدان را تشکیل می دهند. کرملین امروزه هم مقر رسمی ریاست جمهوری روسیه است و هم یک مجموعه موزه بزرگ که شامل چندین کلیسای تاریخی کاخ کرملین بزرگ و زرادخانه (Armory Chamber) است. بازدید از داخل کرملین نیازمند خرید بلیت جداگانه است و امکان دیدن جواهرات سلطنتی لباس های تاریخی و مجموعه ای بی نظیر از توپ های قدیمی را فراهم می کند. ارتباط نزدیک کرملین با میدان سرخ اهمیت سیاسی و تاریخی این میدان را دوچندان می کند و آن را به قلب نمادین دولت و تاریخ روسیه تبدیل کرده است.

مقبره لنین

مقبره ولادیمیر لنین بنیان گذار اتحاد جماهیر شوروی بنایی هرمی شکل و ساخته شده از گرانیت سرخ و سیاه است که در امتداد دیوار کرملین در میدان سرخ قرار دارد. این آرامگاه در سال ۱۹۲۴ مدت کوتاهی پس از مرگ لنین ساخته شد و جسد مومیایی شده او از آن زمان در معرض دید عمومی قرار دارد (البته با وقفه هایی). مقبره لنین یکی از مهم ترین نمادهای دوران شوروی است و در گذشته محل ایستادن رهبران شوروی برای تماشای رژه های نظامی بوده است. بازدید از مقبره لنین با قوانین سختگیرانه ای همراه است؛ بازدیدکنندگان باید در سکوت کامل حرکت کنند کلاه خود را بردارند و از عکاسی یا فیلمبرداری خودداری کنند. با وجود بحث های فراوان بر سر ادامه نمایش جسد لنین این مقبره همچنان به عنوان یکی از جاذبه های تاریخی و سیاسی میدان سرخ باقی مانده است و بخشی از تاریخ معاصر روسیه را نمایندگی می کند.

مرکز خرید گوم

گوم (GUM) نام اختصاری فروشگاه بزرگ دولتی (به روسی: Государственный универсальный магазин) یک مرکز خرید تاریخی و لوکس است که در ضلع شرقی میدان سرخ قرار دارد. این ساختمان عظیم با نمای زیبا و سه طبقه گالری سرپوشیده با سقف شیشه ای قوسی شکل یکی از نمونه های برجسته معماری اواخر قرن نوزدهم است. گوم در سال ۱۸۹۳ افتتاح شد و در دوران شوروی به عنوان بزرگترین فروشگاه دولتی فعالیت می کرد. امروزه گوم به یک مرکز خرید مدرن با فروشگاه های برندهای بین المللی و روسی رستوران ها و کافه ها تبدیل شده است. با این حال معماری باشکوه و فضای تاریخی آن همچنان حفظ شده و بازدید از آن حتی بدون قصد خرید به دلیل زیبایی و فضای خاصش توصیه می شود. گوم نه تنها یک مرکز تجاری بلکه بخشی از منظره تاریخی و فرهنگی میدان سرخ محسوب می شود.

دروازه رستاخیز و کلیسای کازان

دروازه رستاخیز (Voskresenskiye Vorota) که به دروازه ایبریایی نیز معروف است یکی از ورودی های اصلی میدان سرخ از سمت شمال غربی است و آن را به میدان مانژ (Manezhnaya Square) متصل می کند. این دروازه در اصل در قرن شانزدهم ساخته شد اما در دوران شوروی تخریب گشت و در دهه ۱۹ ۹۰ بازسازی شد. در کنار دروازه کلیسای کوچکی به نام کلیسای کازان (Kazan Cathedral) قرار دارد که آن نیز پس از تخریب در دوران شوروی بازسازی شده است. این کلیسا در اصل در اوایل قرن هفدهم برای بزرگداشت آزادی مسکو از اشغال لهستان ساخته شده بود. دروازه رستاخیز با دو طاق بزرگ و کلیسای ایبریایی کوچک در میان آن ها و کلیسای کازان با گنبدهای طلایی اش ورودی زیبایی به میدان سرخ ایجاد می کنند و نمادی از بازگشت به سنت های مذهبی و تاریخی روسیه پس از فروپاشی شوروی هستند. این دو سازه اولین چیزهایی هستند که بسیاری از بازدیدکنندگان هنگام ورود به میدان از این سمت می بینند.

اهمیت تاریخی و سیاسی میدان سرخ

میدان سرخ در طول قرن ها قلب تپنده رویدادهای تاریخی و سیاسی روسیه بوده است. این میدان شاهد تاج گذاری تزارها اعدام های عمومی در دوران ایوان مخوف اعلامیه های مهم دولتی و رژه های نظامی باشکوه در دوران شوروی بوده است. رژه پیروزی در روز ۹ مه که سالانه برای بزرگداشت پیروزی بر آلمان نازی در جنگ جهانی دوم برگزار می شود یکی از مهم ترین و پربیننده ترین رویدادهای سیاسی و نظامی است که در این میدان برگزار می گردد. نزدیکی آن به کرملین که مقر قدرت سیاسی در روسیه است بر اهمیت سیاسی این میدان می افزاید. میدان سرخ نه تنها مکانی برای نمایش قدرت نظامی و سیاسی بوده بلکه صحنه ای برای تجمعات مردمی اعتراضات و جشن های ملی نیز محسوب می شده است. این ترکیب از تاریخ سیاست و زندگی عمومی میدان سرخ را به نمادی بی بدیل از هویت ملی و تاریخ پربار روسیه تبدیل کرده است.

رویدادها و مراسم در میدان سرخ

میدان سرخ امروزه نیز همچنان یک فضای پویا و محل برگزاری رویدادهای متنوعی است که هم برای مردم محلی و هم برای گردشگران جذابیت دارند. علاوه بر رژه های نظامی مهم مانند رژه روز پیروزی این میدان میزبان کنسرت های بزرگ جشنواره های فرهنگی نمایشگاه ها و رویدادهای ورزشی فصلی است. در فصل زمستان یک پیست اسکیت روی یخ بزرگ در میدان سرخ برپا می شود که یکی از محبوب ترین تفریحات زمستانی در مسکو است. همچنین بازارهای کریسمس با غرفه های فروش صنایع دستی غذاهای سنتی و نوشیدنی های گرم فضای میدان را در تعطیلات سال نو میلادی بسیار دیدنی می کنند. برگزاری این رویدادها میدان سرخ را از صرفاً یک مکان تاریخی به فضایی زنده و پویا تبدیل کرده است که در تمام طول سال بازدیدکنندگان را به خود جذب می کند و تجربه ای متفاوت از این مکان نمادین ارائه می دهد.

دسترسی به میدان سرخ

میدان سرخ به دلیل موقعیت مرکزی خود در مسکو دسترسی بسیار آسانی دارد و سیستم متروی مسکو بهترین راه برای رسیدن به آن است. چندین ایستگاه مترو در فاصله پیاده روی کوتاهی از میدان قرار دارند که اصلی ترین آن ها شامل ایستگاه اوخوتنی ریاد (Okhotny Ryad) در خط قرمز (خط ۱) ایستگاه تئاترالنایا (Teatralnaya) در خط سبز (خط ۲) و ایستگاه پلوشچاد رولوتسیی (Ploshchad Revolyutsii) در خط آبی تیره (خط ۳) هستند. این ایستگاه ها در تقاطع خطوط اصلی مترو قرار دارند و از بیشتر نقاط شهر قابل دسترسی هستند. همچنین اتوبوس ها و ترامواها نیز در نزدیکی میدان ایستگاه دارند. با توجه به ترافیک سنگین در مرکز مسکو استفاده از مترو سریع ترین و قابل اطمینان ترین گزینه برای رسیدن به میدان سرخ است و امکان بازدید راحت و بدون دردسر از این مکان تاریخی را فراهم می کند.

نکات مهم برای بازدید از میدان سرخ

برای داشتن تجربه ای بهتر از بازدید میدان سرخ چند نکته را در نظر بگیرید. اول از همه به خاطر داشته باشید که خود میدان معمولاً باز است اما جاذبه های اطراف مانند کرملین موزه ها کلیسای سنت باسیل و مقبره لنین ساعات بازدید مشخص و روزهای تعطیلی دارند که بهتر است پیش از مراجعه از آن ها مطلع شوید. تدابیر امنیتی در ورودی های میدان وجود دارد و ممکن است کیف ها و وسایل شما بازرسی شوند بنابراین از همراه داشتن اشیاء ممنوعه خودداری کنید. پوشیدن کفش راحت برای پیاده روی در سطح سنگفرش میدان و اطراف آن توصیه می شود. در فصول گرم استفاده از کلاه و کرم ضد آفتاب و در فصول سرد لباس گرم ضروری است. به قوانین عکاسی به خصوص در نزدیکی مقبره لنین یا داخل کرملین و کلیساها توجه کنید. همچنین میدان ممکن است برای برگزاری رویدادهای خاص به طور موقت بسته شود.

سوالات متداول درباره میدان سرخ مسکو:

آیا بازدید از میدان سرخ رایگان است؟

بله ورود و قدم زدن در خود فضای باز میدان سرخ مسکو معمولاً رایگان و بدون نیاز به بلیت است. اما برای بازدید از جاذبه های اطراف مانند موزه ها کلیساها و داخل کرملین باید بلیت تهیه کنید.

ساعت کار جاذبه های اطراف میدان سرخ چگونه است؟

ساعت کار جاذبه های اطراف میدان سرخ مانند کرملین موزه تاریخ کلیسای سنت باسیل و مقبره لنین متفاوت است و معمولاً در طول سال تغییر می کند. بهتر است قبل از بازدید ساعت دقیق کار هر مکان را بررسی کنید.

بهترین زمان از سال برای سفر به میدان سرخ چه موقع است؟

بهترین زمان برای بازدید از میدان سرخ معمولاً در فصل بهار (می) تا اوایل پاییز (سپتامبر) است که هوا ملایم و دلپذیر است. زمستان نیز با وجود سرما حال و هوای ویژه ای دارد به خصوص در ایام تعطیلات.

نزدیک ترین ایستگاه مترو به میدان سرخ کدام است؟

ایستگاه های مترو اوخوتنی ریاد تئاترالنایا و پلوشچاد رولوتسیی همگی در نزدیکی میدان سرخ قرار دارند و دسترسی بسیار آسانی به این مکان فراهم می کنند.

چه نوع رویدادهایی در میدان سرخ برگزار می شود؟

میدان سرخ میزبان رویدادهای متنوعی است؛ از جمله رژه های نظامی بزرگ مانند رژه روز پیروزی کنسرت ها جشنواره ها بازارهای فصلی و مراسم جشن سال نو و کریسمس.