گردشگری؛ شهر شفشاون در مراکش

شفشاون، شهر آبی رنگ مراکش، مقصدی بی نظیر برای گردشگری است که با کوچه های فیروزه ای، معماری اصیل و طبیعت بکر کوهستان ریف، تجربه ای فراموش نشدنی از فرهنگ غنی مراکشی را ارائه می دهد. این شهر، نگین آبی شمال آفریقا، هر ساله میزبان هزاران گردشگر از سراسر جهان است که به دنبال آرامش و زیبایی های منحصر به فرد هستند.

شهر شفشاون، مروارید پنهان در دامنه کوهستان های ریف مراکش، با دیوارهای آبی رنگ و کوچه های باریک خود، همچون تابلوی نقاشی زنده ای است که هر بیننده ای را مسحور خود می کند. این شهر که به شهر آبی شهرت دارد، نه تنها از نظر بصری جذاب است، بلکه گنجینه ای از تاریخ، فرهنگ و تجربیات اصیل مراکشی را در خود جای داده است. از معماری متمایز و بازارهای پرجنب وجوش گرفته تا غذاهای لذیذ و چشم اندازهای طبیعی خیره کننده، شفشاون مقصدی است که روح هر مسافری را تسخیر می کند. این مقاله به عنوان راهنمایی جامع، شما را با تمامی جنبه های سفر به شفشاون آشنا می سازد تا سفری بی دغدغه و خاطره انگیز را تجربه کنید.

شفشاون کجاست؟ آشنایی با موقعیت جغرافیایی و تاریخچه ای کوتاه

شفشاون (Chefchaouen)، شهری در شمال مراکش، در دامنه های سرسبز کوهستان های ریف واقع شده و فاصله ای نسبتاً نزدیک تا دریای مدیترانه دارد. این موقعیت استراتژیک، آب و هوای معتدل و چشم اندازهای کوهستانی بی نظیری را برای این شهر به ارمغان آورده است. شفشاون در سال ۱۴۷۱ میلادی توسط مولای علی بن راشد تأسیس شد. هدف اولیه از تأسیس این شهر، ایجاد دژی برای دفاع در برابر حملات پرتغالی ها و اسپانیایی ها به شمال مراکش بود.

با گذشت زمان، شفشاون به پناهگاهی برای مهاجران از اندلس، به ویژه مسلمانان و یهودیانی تبدیل شد که پس از سقوط گرانادا در سال ۱۴۹۲ از اسپانیا اخراج شده بودند. این مهاجران نقش اساسی در شکل گیری معماری، فرهنگ و صنایع دستی شهر ایفا کردند. معماری شفشاون ترکیبی دلنشین از سبک های اندلسی و مراکشی است که در کوچه های پرپیچ وخم و خانه های سنتی آن به وضوح قابل مشاهده است. این شهر با جمعیتی حدود ۴۰۰۰۰ نفر، فضایی آرام و دلپذیر را برای زندگی و گردشگری فراهم کرده است و به دلیل حفظ اصالت و زیبایی های طبیعی اش، همواره مورد توجه گردشگران قرار گرفته است.

راز آبی رنگ شدن شفشاون: چرا خانه ها و کوچه ها به این رنگ درآمده اند؟

یکی از اصلی ترین دلایل شهرت جهانی شفشاون، رنگ آبی متمایز خانه ها و کوچه های آن است که به آن لقب شهر آبی را داده است. این سنت رنگ آمیزی، ریشه های عمیقی در فرهنگ و تاریخ شهر دارد و نظریه های مختلفی در مورد علت آن وجود دارد که هر کدام به نوعی به جذابیت این پدیده می افزایند.

۱. نظریه مذهبی: آبی، نماد آسمان و بهشت

یکی از قوی ترین نظریه ها در مورد آبی شدن شفشاون به جامعه یهودیان مهاجر باز می گردد. پس از اخراج یهودیان از اسپانیا در قرن پانزدهم، بسیاری از آن ها به شفشاون پناه آوردند. در سنت یهود، رنگ آبی، به ویژه رنگ تِخلیت (Tekhelet)، نمادی از آسمان، بهشت، قدرت الهی و یادآور حضور خداوند است. آن ها معتقد بودند که رنگ آمیزی خانه ها به این رنگ، یادآور آسمان و ملکوت الهی است و به آن ها حس آرامش و تعلق خاطر می دهد. این سنت به تدریج در میان سایر ساکنان شهر نیز رایج شد و به یک هویت بصری برای شفشاون تبدیل گشت.

۲. نظریه عملی: دفع حشرات و خنک نگه داشتن خانه ها

برخی دیگر از اهالی محلی بر این باورند که دلایل عملی پشت انتخاب رنگ آبی وجود داشته است. گفته می شود که رنگ آبی به دور نگه داشتن پشه ها و سایر حشرات موذی کمک می کند، زیرا رنگ های روشن برای حشرات ناخوشایند هستند. همچنین، از آنجایی که شفشاون در منطقه کوهستانی با تابستان های گرم واقع شده است، رنگ های روشن و به ویژه آبی، نور خورشید را منعکس کرده و به خنک نگه داشتن نمای خانه ها و در نتیجه فضای داخلی آن ها کمک می کند. این خاصیت می تواند در فصول گرم سال، آسایش بیشتری را برای ساکنان فراهم کند.

۳. نظریه زیبایی شناختی و جذب گردشگر

با گذشت زمان و افزایش شهرت شفشاون به عنوان یک مقصد گردشگری منحصر به فرد، نظریه زیبایی شناختی نیز اهمیت بیشتری پیدا کرده است. این رنگ آبی، جلوه ای آرامش بخش، هنری و رویایی به شهر می بخشد که آن را از سایر شهرهای مراکش متمایز می کند. بسیاری از ساکنان امروزی، به ویژه پس از جنگ جهانی دوم و با افزایش ورود گردشگران، این سنت را نه تنها به دلایل مذهبی یا عملی، بلکه برای حفظ هویت بصری شهر و جذب بازدیدکنندگان ادامه داده اند. سالانه، اهالی شفشاون به صورت جمعی و با حفظ این سنت، دیوارهای خانه های خود را بازسازی و رنگ آمیزی می کنند تا شهر همواره آبی و درخشان باقی بماند. این اقدام نمادی از افتخار و تعلق خاطر مردم به شهرشان است.

رنگ آبی در شفشاون نه تنها یک انتخاب تصادفی، بلکه نمادی از تاریخ، فرهنگ و هویت مردمی است که قرن ها این شهر را خانه خود دانسته اند و هر کوچه آن، داستانی از گذشته را روایت می کند.

جاذبه های گردشگری شفشاون: گشتی در دل زیبایی ها و فرهنگ

جاهای دیدنی شفشاون بی شمارند و هر گوشه از این شهر آبی رنگ، داستانی برای روایت و تصویری برای ثبت دارد. گشت وگذار در شفشاون، تجربه ای منحصربه فرد از غرق شدن در فرهنگ و طبیعت مراکش را ارائه می دهد.

۱. مدینه شفشاون (شهر قدیمی): هزارتوی آبی برای کشف و عکاسی

قلب تپنده شفشاون، مدینه یا شهر قدیمی آن است که با کوچه ها و خیابان های باریک و پرپیچ وخم خود، بازدیدکنندگان را به یک هزارتوی آبی می خواند. این کوچه ها که هر کدام با سایه های مختلفی از رنگ آبی نقاشی شده اند، بهترین مکان برای قدم زدن، کشف و عکاسی هستند. معماری سنتی مدینه، ترکیبی از تأثیرات اسپانیایی و مراکشی است که در درها، پنجره ها و تزئینات خانه ها مشهود است. هر گوشه از مدینه، یک سوژه عکاسی بی نظیر است؛ از گلدان های آویزان بر دیوارها گرفته تا گربه هایی که در آفتاب به خواب رفته اند و بازی نور و سایه بر دیوارهای آبی. تجربه ی گم شدن در این کوچه ها و کشف یک کافه دنج یا یک مغازه صنایع دستی پنهان، از لذت های اصلی سفر به شفشاون است.

۲. میدان اوت ال حمام (Outa el Hammam Square): قلب تپنده شهر

میدان اصلی شفشاون، اوت ال حمام نام دارد که به واقع قلب تپنده شهر محسوب می شود. این میدان فضایی پرجنب وجوش و دلنشین است که با کافه ها و رستوران های متعدد احاطه شده است. نشستن در یکی از این کافه ها و تماشای زندگی روزمره مردم محلی و گردشگران، تجربه ای اصیل و لذت بخش است. در مرکز میدان، قلعه قاصبه (Kasbah Museum) قرار دارد که یک دژ تاریخی با باغ های زیبا است. بازدید از این قلعه و صعود به برج نگهبانی آن، چشم انداز پانورامیک فوق العاده ای از شهر آبی و کوهستان های اطراف را به شما هدیه می دهد.

۳. مسجد اسپانیایی (Spanish Mosque): بهترین چشم انداز پانورامیک شهر

مسجد اسپانیایی، که در بالای تپه ای مشرف به شفشاون قرار گرفته، نه تنها یک بنای مذهبی، بلکه نقطه ای ایده آل برای تماشای شهر از بالا است. مسیر پیاده روی به سمت این مسجد، که حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه به طول می انجامد، تجربه ای دلنشین است. با رسیدن به مسجد، می توانید چشم انداز خیره کننده ای از تمامی شهر آبی را در زیر پای خود مشاهده کنید. این مکان به ویژه در زمان غروب خورشید، جایی که نورهای نارنجی و بنفش آسمان با آبی شهر ترکیب می شوند، منظره ای جادویی و بی بدیل را خلق می کند و فرصت های بی نظیری برای عکاسی در شفشاون فراهم می آورد.

۴. آبشار راس ال ما (Ras El Maa Waterfall): پناهگاهی خنک در دل طبیعت

در نزدیکی شرق مدینه، آبشار کوچک و زیبای راس ال ما قرار دارد. این آبشار که منبع اصلی آب آشامیدنی شهر است، مکانی سرسبز و خنک برای استراحت و پیک نیک مردم محلی محسوب می شود. صدای دلنشین آب و سرسبزی درختان، فضایی آرامش بخش را ایجاد کرده است که می تواند پناهگاهی از شلوغی های شهر باشد. اینجا مکانی عالی برای تمدد اعصاب و لذت بردن از طبیعت آرامش بخش است.

۵. کوه های ریف: ماجراجویی برای طبیعت گردان و کوه نوردان

شفشاون در قلب کوه های ریف مراکش واقع شده است و همین امر آن را به مقصدی ایده آل برای طبیعت گردان و کوه نوردان تبدیل می کند. مسیرهای پیاده روی (Hiking) با درجات سختی متفاوت، از پیاده روی های سبک تا کوه نوردی های چالش برانگیز، در اطراف شهر وجود دارد. این کوهستان ها مناطق بکر و روستاهای سنتی را در دامنه های خود جای داده اند که می توانند تجربه هایی اصیل از زندگی روستایی مراکش را به ارمغان آورند. بازدید از این کوه ها فرصتی عالی برای لذت بردن از چشم اندازهای طبیعی، هوای تازه و مشاهده حیات وحش بومی است.

۶. غارها و طبیعت اطراف: نقاط کمتر شناخته شده

علاوه بر جاذبه های اصلی، مناطق اطراف شفشاون شامل غارهای عمیق و سایر نقاط طبیعی کمتر شناخته شده ای است که برای ماجراجویان جذاب خواهد بود. این غارها، مانند غار کهف تاقوبت، فرصت هایی برای کشف و ماجراجویی بیشتر در طبیعت بکر منطقه را فراهم می آورند. دره تالاسم تان در پارک ملی تالاسم تان نیز از دیگر نقاط دیدنی اطراف است که با مسیرهای پیاده روی و مناظر زیبا، می تواند گزینه ای برای گشت وگذار بیشتر باشد.

تجربه های خوراک و خرید: غرق شدن در طعم ها و رنگ های شفشاون

شفشاون نه تنها به خاطر زیبایی های بصری اش، بلکه به دلیل تجربه های خوراک و خریدی که ارائه می دهد، مقصدی فراموش نشدنی است. بازارهای پرشور و غذاهای محلی لذیذ، بخش جدایی ناپذیری از فرهنگ مردم شفشاون هستند.

۱. بازارهای سنتی (Souks): گنجینه ای از صنایع دستی مراکش

بازارهای سنتی شفشاون، معروف به سوک ها (Souks)، گنجینه ای واقعی از صنایع دستی مراکش هستند. در این بازارهای پرجنب وجوش، می توانید انواع محصولات دستباف را پیدا کنید. از جمله:

• فرش ها و پتوهای دستباف: با طرح ها و رنگ های سنتی منطقه ریف.
• سفال: ظروف سفالی زیبا و دست ساز.
• چرم: محصولات چرمی با کیفیت شامل کیف، کفش و کمربند.
• لباس های سنتی: جلابه ها و سایر پوشاک محلی.

علاوه بر این، ادویه جات معطر، روغن آرگان خالص، حنای طبیعی و انواع محصولات محلی نیز در این بازارها به فروش می رسند. یکی از نکات مهم در خرید از بازارهای مراکش، چانه زنی است. چانه زنی بخشی از فرهنگ خرید و فروش محلی است و می تواند تجربه ای لذت بخش باشد، اما همواره با احترام و لبخند همراه باشد.

۲. دنیای طعم ها: راهنمای کامل غذاهای محلی شفشاون

غذاهای محلی شفشاون، هر ذائقه ای را به وجد می آورد. آشپزی مراکشی با ادویه های فراوان و طعم های غنی خود شناخته شده است و شفشاون نیز از این قاعده مستثنی نیست:

• تاگین (Tagine): این غذای نمادین مراکشی، در ظرف سفالی مخروطی شکل مخصوصی به همین نام پخته می شود. تاگین می تواند شامل انواع گوشت (مرغ، گوسفند، گاو) به همراه سبزیجات، زیتون، میوه های خشک و ادویه های معطر باشد.
• کوسکوس (Couscous): غذای سنتی و اصلی مراکش، به ویژه در روزهای جمعه. کوسکوس از دانه های گندم تهیه شده و با گوشت، مرغ یا سبزیجات بخارپز سرو می شود.
• پنیر بز محلی: شفشاون به خاطر پنیر بز تازه اش شهرت زیادی دارد. این پنیر، که توسط دامداران محلی در کوهستان ریف تهیه می شود، طعمی منحصربه فرد و دلپذیر دارد و معمولاً با نان و زیتون سرو می شود.
• چای نعناع مراکشی: نوشیدنی ملی مراکش، چای نعناع یا ویسکی مراکشی است که نمادی از مهمان نوازی است. این چای شیرین و معطر، در هر زمانی از روز سرو می شود و تجربه ای دلنشین را به ارمغان می آورد.
• آب پرتقال تازه: با توجه به فراوانی میوه های تازه در مراکش، آب پرتقال تازه و ارزان قیمت در همه جای شهر قابل دسترسی است و نوشیدنی گوارایی است.

برخی از رستوران های محلی معروفی که می توانید برای تجربه این طعم ها به آن ها مراجعه کنید عبارتند از: Restaurant Bab Ssour، Hamsa و Restaurant Aladdin که همگی تجربه ای اصیل از غذاهای مراکشی را ارائه می دهند.

برنامه ریزی سفر به شفشاون: اطلاعات ضروری برای یک سفر بی دغدغه

برنامه ریزی دقیق، کلید یک سفر موفق و لذت بخش است. در ادامه، اطلاعات ضروری برای سفر به شفشاون را مرور می کنیم:

۱. بهترین زمان برای سفر: انتخاب فصلی بی نظیر

انتخاب بهترین زمان برای بازدید از شفشاون به اولویت های شما بستگی دارد، اما به طور کلی:

• بهار (آوریل تا ژوئن) و پاییز (سپتامبر تا نوامبر): این فصول به دلیل آب و هوای معتدل و دلپذیر، ایده آل ترین زمان برای گردشگری شفشاون محسوب می شوند. طبیعت در این زمان ها سرسبز و هوا برای گشت وگذار و پیاده روی در کوهستان بسیار مناسب است.
• تابستان (جولای و اوت): هوا گرم تر و شهر شلوغ تر است. اگرچه گرمای هوا قابل تحمل است، اما برای افرادی که به دنبال آرامش بیشتر هستند، ممکن است ایده آل نباشد.
• زمستان (دسامبر تا مارس): هوا سردتر می شود و احتمال بارش باران و حتی برف در ارتفاعات وجود دارد. این فصل برای پیاده روی های کوهستانی چالش برانگیزتر است، اما شهر در این زمان آرام تر بوده و برای کسانی که به دنبال تجربه متفاوتی هستند، جذابیت خود را دارد.

۲. چگونه به شفشاون برویم؟ مسیرهای دسترسی از شهرهای اصلی مراکش

شفشاون به طور مستقیم فرودگاه ندارد، بنابراین باید از شهرهای بزرگ تر مراکش به آنجا سفر کنید:

• از کازابلانکا (Casablanca): با اتوبوس حدود ۷-۸ ساعت و با ماشین اجاره ای حدود ۵ ساعت.
• از فاس (Fes): با اتوبوس حدود ۴-۵ ساعت و با تاکسی بزرگ (grand taxi) یا ماشین اجاره ای حدود ۳-۴ ساعت.
• از طنجه (Tangier): با اتوبوس حدود ۲-۳ ساعت و با تاکسی بزرگ یا ماشین اجاره ای حدود ۱.۵-۲ ساعت.
• از رباط (Rabat): با اتوبوس حدود ۵-۶ ساعت.

شرکت های اتوبوس رانی معتبری مانند CTM و Supratours خدمات منظمی به شفشاون ارائه می دهند. توصیه می شود بلیط ها را از قبل، به ویژه در فصول شلوغ، رزرو کنید.

۳. اقامت در شفشاون: از هتل های اقتصادی تا ریاض های بوتیک

شفشاون گزینه های متنوعی برای اقامت ارائه می دهد که متناسب با هر بودجه و سلیقه ای است:

• ریاض ها (Riads): خانه های سنتی مراکشی که به بوتیک هتل تبدیل شده اند. این اقامتگاه ها تجربه ای اصیل و لوکس را با حیاط های داخلی زیبا و تزئینات سنتی ارائه می دهند.
• هتل ها و مهمان خانه های محلی (Guesthouses): گزینه های متنوعی از اقتصادی تا متوسط، که بسیاری از آن ها در داخل مدینه قرار دارند و دسترسی آسانی به جاذبه ها دارند.
• هاستل ها: برای مسافران با بودجه محدود، هاستل ها گزینه های مقرون به صرفه و اجتماعی هستند.

توصیه می شود محل اقامت خود را از قبل، به خصوص در فصول پرگردشگر، رزرو کنید. اقامت در داخل مدینه به شما این امکان را می دهد که از فضای جادویی شهر نهایت لذت را ببرید.

۴. برآورد هزینه های سفر به شفشاون: مدیریت بودجه

شفشاون به طور کلی نسبت به شهرهای بزرگ تر مراکش، مقصدی مقرون به صرفه تر است. هزینه ها به سبک سفر شما بستگی دارد:

• اقامت: یک شب در هاستل حدود ۱۰-۲۰ یورو، در مهمان خانه های متوسط ۳۰-۶۰ یورو و در ریاض های بوتیک لوکس تر از ۷۰ یورو به بالا.
• غذا: یک وعده غذای محلی در رستوران های ساده ۵-۱۰ یورو، در رستوران های متوسط ۱۵-۲۵ یورو.
• حمل و نقل: هزینه های اتوبوس بین شهری نسبتاً پایین است (حدود ۱۰-۲۰ یورو برای مسیرهای طولانی تر). حمل و نقل داخل شهر بیشتر پیاده روی است یا استفاده از تاکسی های کوچک با هزینه کم.
• تفریحات: هزینه ی ورود به موزه ها و برخی جاذبه ها اندک است (حدود ۲-۵ یورو).

به طور متوسط، می توان با بودجه ای بین ۴۰ تا ۸۰ یورو در روز (به جز هزینه بلیط هواپیما) سفری راحت به شفشاون داشت.

۵. امنیت و نکات فرهنگی: سفری ایمن و احترام به آداب محلی

شفشاون شهری امن و آرام است، اما رعایت نکات عمومی ایمنی همیشه توصیه می شود:

• امنیت: مراقب وسایل شخصی خود در بازارهای شلوغ باشید. از قدم زدن به تنهایی در کوچه های بسیار تاریک و خلوت در شب پرهیز کنید.
• پوشش مناسب: مراکش کشوری اسلامی است. توصیه می شود خانم ها لباس های پوشیده تر (شانه ها و زانوها پوشیده) و آقایان نیز لباس های مناسب انتخاب کنند، به خصوص هنگام بازدید از اماکن مذهبی.
• احترام به فرهنگ: هنگام عکاسی از مردم محلی، بهتر است ابتدا اجازه بگیرید. از نشان دادن محبت بیش از حد در مکان های عمومی پرهیز کنید.
• زبان: زبان های رسمی عربی و آمازیغی هستند. فرانسوی نیز به طور گسترده صحبت می شود. دانستن چند عبارت ساده عربی یا فرانسوی (سلام، ممنون، لطفاً) می تواند بسیار مفید باشد.

۶. پیشنهاد یک برنامه سفر ۳ روزه به شفشاون

برای تجربه کامل شفشاون، یک برنامه سفر ۳ روزه پیشنهاد می شود:

1. روز اول: غرق شدن در مدینه و قلب شهر
   • صبح: ورود به شفشاون، استقرار در محل اقامت. شروع گشت وگذار در کوچه های آبی و عکاسی در مدینه.
   • بعد از ظهر: بازدید از میدان اوت ال حمام، قلعه قاصبه و موزه آن. نوشیدن چای نعناع در یکی از کافه های میدان.
   • شب: شام در یک رستوران محلی با غذاهای محلی شفشاون و لذت بردن از فضای آرام شهر در شب.
2. روز دوم: چشم اندازهای کوهستان و طبیعت
   • صبح: پیاده روی به سمت مسجد اسپانیایی برای تماشای طلوع آفتاب یا مناظر پانورامیک شهر.
   • بعد از ظهر: بازدید از آبشار راس ال ما و استراحت در طبیعت اطراف. گشت وگذار در بازارهای سنتی برای خرید سوغاتی های شفشاون.
   • شب: تجربه یک حمام سنتی مراکشی (حمام) برای رفع خستگی و تمدد اعصاب.
3. روز سوم: ماجراجویی در ریف یا آرامش بیشتر
   • صبح: پیاده روی سبک در دامنه های کوه های ریف مراکش یا بازدید از یکی از روستاهای سنتی اطراف برای تجربه ی زندگی محلی.
   • بعد از ظهر: زمان آزاد برای خرید های آخر، لذت بردن از یک وعده غذای دیگر در کافه های مورد علاقه یا صرفاً قدم زدن در کوچه های دلنشین.
   • شب: آماده شدن برای ترک شفشاون یا ادامه سفر به مقصد بعدی.

شفشاون در شب: جادوی آبی در زیر نور ستاره ها

هنگامی که خورشید در پشت کوهستان های ریف غروب می کند، شفشاون جادوی دیگری را به نمایش می گذارد. شهر آبی رنگ در زیر نور ستاره ها و چراغ های ملایم خیابان ها، فضایی کاملاً متفاوت، آرامش بخش و رمانتیک به خود می گیرد. کوچه هایی که در طول روز پر از رنگ و زندگی هستند، در شب با بازی نور و سایه، حال و هوایی مرموز و دلنشین پیدا می کنند. این زمان، فرصتی بی نظیر برای عکاسی در شفشاون از مناظر شبانه شهر است؛ جایی که آبی دیوارها با گرمای نورهای زرد ترکیب شده و صحنه هایی رویایی خلق می کند.

کافه ها و چای خانه های محلی تا پاسی از شب فعال هستند و می توانید در آن ها با نوشیدن چای نعناع یا قهوه، از آرامش و زیبایی شبانه شهر لذت ببرید. قدم زدن در مدینه در شب، زمانی که شلوغی روز فروکش کرده و سکوت نسبی حکمفرماست، تجربه ای خاص است که به شما اجازه می دهد ارتباط عمیق تری با روح این شهر برقرار کنید و از جادوی آن غرق در لذت شوید.

سفری خانوادگی به شفشاون: تفریحات و امنیت برای کودکان

شفشاون به دلیل محیط آرام و امن خود، مقصدی عالی برای تفریحات خانوادگی در شفشاون به شمار می رود. کوچه های باریک و عمدتاً عاری از ترافیک، فضایی ایمن را برای کودکان فراهم می آورد تا بتوانند آزادانه بازی کنند و به گشت وگذار بپردازند.

فعالیت های مناسب برای کودکان در شفشاون شامل موارد زیر است:

• کشف کوچه ها: کودکان از گشت وگذار در هزارتوی کوچه های آبی و رنگارنگ لذت می برند و می توانند حس ماجراجویی را تجربه کنند.
• بازدید از آبشار راس ال ما: یک مکان عالی برای پیک نیک و بازی در نزدیکی آب و طبیعت.
• پیاده روی های سبک: در دامنه های کوه های ریف، مسیرهای پیاده روی آسانی وجود دارد که برای خانواده ها با کودکان مناسب است و فرصت ارتباط با طبیعت را فراهم می کند.
• بازارهای محلی: کودکان می توانند از رنگ ها، بوها و انواع سوغاتی ها در بازارهای سنتی هیجان زده شوند.
• فضاهای سبز: اگرچه شهر به طور متراکم ساخته شده، اما پارک های کوچک و فضاهای سبزی برای استراحت و بازی وجود دارد.

مردم مراکش به کودکان بسیار مهربان هستند و این باعث می شود خانواده ها احساس راحتی و امنیت بیشتری داشته باشند. رستوران ها نیز معمولاً برای خانواده ها مناسب بوده و گزینه های غذایی متنوعی را ارائه می دهند. شفشاون به معنای واقعی کلمه می تواند لحظات خاص و فراموش نشدنی را برای تمامی اعضای خانواده رقم بزند.

نتیجه گیری: شفشاون، جایی که رویاها آبی می شوند و در خاطرات می مانند

شفشاون، با دیوارهای آبی رنگ، کوچه های هزارتو، تاریخ غنی، فرهنگ اصیل و طبیعت چشم نواز کوهستان ریف، فراتر از یک مقصد گردشگری صرف است؛ این شهر تجربه ای است که در عمق وجود مسافر نفوذ می کند و خاطراتی آبی و ماندگار در ذهن او به جای می گذارد. از قدم زدن در مدینه گرفته تا تماشای غروب خورشید از مسجد اسپانیایی، از چشیدن طعم غذاهای بی نظیر محلی تا غرق شدن در آرامش شبانه شهر، هر لحظه در این نگین آبی مراکش، فرصتی برای کشف و لذت بردن است. گردشگری شهر شفشاون در مراکش سفری است به دنیایی که در آن زمان گویی از حرکت باز می ایستد و زیبایی در خالص ترین شکل خود تجلی می یابد. آیا آماده اید به این مروارید آبی سفر کنید و رویای خود را آبی کنید؟