حکم جلب برای مهریه

حکم جلب برای مهریه ابزاری قانونی است که پس از صدور حکم قطعی دادگاه برای پرداخت مهریه و عدم ایفای دین توسط زوج، به درخواست زوجه صادر می شود. این اقدام به معنای بدهکار بودن زوج و تعهد مالی است، نه ارتکاب جرم کیفری.

مهریه، به عنوان یک حق شرعی و قانونی زن، از زمان عقد نکاح بر ذمه مرد قرار می گیرد. این دین مالی، در صورت عندالمطالبه بودن، بلافاصله پس از درخواست زن قابل مطالبه است. شناخت ضمانت اجراهای مربوط به مهریه، به ویژه حکم جلب، برای هر دو طرف (زوجین) از اهمیت بالایی برخوردار است. این شناخت به زوجه کمک می کند تا از حقوق خود آگاه باشد و مسیر قانونی مطالبه را طی کند، و به زوج نیز یاری می رساند تا با پیامدهای عدم پرداخت آشنا شده و راه های قانونی دفاع یا تسویه دین را بشناسد. در این راستار، آگاهی از جزئیات قانونی مرتبط با حکم جلب مهریه، از جمله شرایط صدور، مراحل اجرایی، قوانین جدید و نحوه لغو آن، برای اتخاذ تصمیمات آگاهانه در دعاوی خانوادگی ضروری است.

مفهوم حقوقی حکم جلب مهریه و مبانی قانونی آن

مهریه، مالی است که به موجب عقد نکاح، مرد مکلف به پرداخت آن به زن می شود. این حق، که در زمان جاری شدن صیغه عقد تعیین می گردد، می تواند به صورت عندالمطالبه (یعنی به محض درخواست زن قابل پرداخت است) یا عندالاستطاعه (یعنی پرداخت آن مشروط به توانایی مالی مرد است) باشد. ماهیت حقوقی مهریه، یک دین و بدهی مالی است که بر ذمه زوج قرار می گیرد و ایفای آن از تعهدات اصلی مرد در قبال زن محسوب می شود.

تفاوت حکم جلب مهریه با سایر انواع حکم جلب

یکی از نکات اساسی که اغلب مورد سوءتفاهم قرار می گیرد، تفاوت ماهوی حکم جلب مهریه با حکم جلب کیفری است. حکم جلب کیفری، در پی ارتکاب جرم و برای حضور متهم در دادگاه یا بازداشت وی صادر می شود و جنبه مجازاتی دارد. اما حکم جلب مهریه، با وجود اینکه می تواند منجر به بازداشت و حبس زوج شود، اساساً یک ضمانت اجرای حقوقی و مالی است. مرد به دلیل عدم پرداخت مهریه مجرم شناخته نمی شود، بلکه به دلیل عدم ایفای یک دین مالی و محکومیت قطعی دادگاه، مشمول این ضمانت اجرا قرار می گیرد تا وادار به پرداخت بدهی خود شود. مبنای قانونی اصلی برای صدور حکم جلب در دعاوی مالی، از جمله مهریه، ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی است که به موجب آن، در صورتی که محکوم علیه (زوج) توانایی پرداخت محکوم به (مهریه) را داشته باشد و از آن امتناع کند یا اموالی برای توقیف از او یافت نشود، به درخواست محکوم له (زوجه) تا زمان پرداخت دین یا اثبات اعسار، بازداشت می شود.

قانون جدید حکم جلب مهریه و قاعده ۱۱۰ سکه

با تصویب ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱، تغییرات مهمی در نحوه اعمال ضمانت اجرای کیفری برای مهریه ایجاد شد که به قاعده ۱۱۰ سکه معروف است. هدف از این قانون، جلوگیری از حبس های طولانی مدت و بی مورد برای مبالغ بالای مهریه بوده است، در حالی که حق مطالبه کامل مهریه برای زن همچنان محفوظ می ماند.

توضیح قاعده ۱۱۰ سکه: محدودیت های ضمانت اجرای کیفری

بر اساس ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده، تنها تا میزان یکصد و ده سکه بهار آزادی یا معادل آن، از مهریه زن مشمول ضمانت اجرای کیفری (یعنی امکان صدور حکم جلب و حبس) می شود. این به آن معناست که اگر مهریه زوجه بیش از ۱۱۰ سکه باشد، زوج تنها در قبال ۱۱۰ سکه اول می تواند با حکم جلب مواجه شود. در صورتی که زوج این میزان را پرداخت کند، یا اعسار خود را نسبت به این میزان اثبات نماید و مهریه تقسیط شود، دیگر بابت مازاد بر ۱۱۰ سکه، امکان صدور حکم جلب و حبس وجود نخواهد داشت.

وضعیت مهریه مازاد بر ۱۱۰ سکه و راه های مطالبه آن

تصور اشتباهی که گاهی ایجاد می شود این است که زن نمی تواند مهریه مازاد بر ۱۱۰ سکه را مطالبه کند. این تصور کاملاً نادرست است. زن حق مطالبه کامل مهریه خود را دارد، فارغ از اینکه میزان آن چقدر باشد. اما تفاوت در نحوه اعمال ضمانت اجراست. برای مهریه مازاد بر ۱۱۰ سکه، زوجه باید از طریق روش های حقوقی و مالی اقدام به مطالبه کند. این بدان معناست که زوجه می تواند اموال مرد را تا سقف مهریه تعیین شده توقیف کند. اگر زوج اموالی برای توقیف داشته باشد، مازاد بر ۱۱۰ سکه از محل آن اموال قابل وصول است. تنها زمانی می توان برای مازاد بر ۱۱۰ سکه حکم جلب دریافت کرد که زوجه اثبات کند زوج با وجود داشتن تمکن مالی و اموال کافی، به صورت عمدی از پرداخت مهریه خودداری می کند. اثبات این موضوع در عمل بسیار دشوار است و به مدارک و شواهد محکمه پسند نیاز دارد.

قاعده ۱۱۰ سکه مهریه، به معنای محدودیت در مطالبه کل مهریه نیست، بلکه صرفاً محدودکننده ی اعمال ضمانت اجرای کیفری (صدور حکم جلب و حبس) برای مازاد بر این میزان است.

شرایط لازم برای صدور حکم جلب مهریه

صدور حکم جلب مهریه یک فرآیند خودکار نیست و مستلزم احراز چندین شرط قانونی است. این شرایط اطمینان می دهند که حکم جلب به عنوان آخرین ابزار و پس از طی شدن مراحل قانونی، صادر شود.

مهم ترین شرایط صدور حکم جلب:

1. صدور حکم قطعی دادگاه مبنی بر محکومیت زوج به پرداخت مهریه: پیش از هر اقدامی برای جلب، زوجه باید از طریق دادگاه خانواده (یا ابتدا از طریق اداره ثبت و سپس دادگاه) دعوای مطالبه مهریه را مطرح کرده و حکم قطعی مبنی بر محکومیت زوج به پرداخت مهریه را اخذ نماید. این حکم نشان دهنده اثبات حقانیت زوجه و دین مرد است.
2. ابلاغ اجراییه مهریه به زوج و انقضای مهلت ۳۰ روزه: پس از قطعی شدن حکم، زوجه باید از دادگاه صادرکننده رأی، درخواست صدور اجراییه نماید. اجراییه باید به صورت قانونی به زوج ابلاغ شود. از تاریخ ابلاغ، زوج یک مهلت ۳۰ روزه دارد تا مهریه را پرداخت کند یا دادخواست اعسار از پرداخت مهریه ارائه دهد.
3. عدم پرداخت مهریه یا عدم ارائه دادخواست اعسار توسط زوج در مهلت مقرر: اگر زوج در مهلت ۳۰ روزه مهریه را پرداخت نکند و یا دادخواست اعسار (ناتوانی مالی) ارائه ندهد، زوجه می تواند درخواست صدور حکم جلب را مطرح کند.
4. عدم پذیرش دادخواست اعسار زوج توسط دادگاه: در صورتی که زوج دادخواست اعسار ارائه دهد، دادگاه به آن رسیدگی می کند. اگر دادگاه اعسار وی را نپذیرد و حکم به پرداخت مهریه (بدون تقسیط) صادر کند و زوج نیز پرداخت نکند، امکان صدور حکم جلب وجود دارد.
5. عدم پرداخت اقساط مهریه پس از پذیرش اعسار و قسط بندی: حتی اگر دادگاه اعسار زوج را بپذیرد و مهریه را تقسیط کند، در صورت عدم پرداخت هر یک از اقساط مهریه در موعد مقرر، زوجه می تواند مجدداً برای همان قسط عقب افتاده، درخواست صدور حکم جلب را مطرح نماید.
6. عدم وجود اموال قابل توقیف از زوج: در رویه قضایی، معمولاً قبل از صدور حکم جلب، از زوجه خواسته می شود که لیست اموال مرد را برای توقیف ارائه دهد. اگر اموال قابل توقیفی از مرد شناسایی نشود، یا اموال موجود کفاف مهریه را ندهد، و زن نتواند طلب خود را از طریق توقیف اموال وصول کند، حکم جلب به عنوان آخرین راهکار مطرح می شود. این امر به خصوص در خصوص مهریه عندالمطالبه، اهمیت بیشتری دارد.
7. تفاوت شرایط در مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه: برای مهریه عندالمطالبه، اصل بر توانایی پرداخت مرد است و بار اثبات اعسار بر دوش اوست. اما در مهریه عندالاستطاعه، زوجه باید توانایی مالی مرد را برای دادگاه اثبات کند. در عمل، دریافت حکم جلب برای مهریه عندالاستطاعه، به دلیل دشواری اثبات استطاعت زوج و مشروط بودن دین، بسیار نادرتر است.

مراحل گام به گام گرفتن حکم جلب مهریه (از سوی زوجه)

فرآیند گرفتن حکم جلب مهریه، یک مسیر حقوقی چند مرحله ای است که نیازمند دقت و پیگیری مستمر از سوی زوجه است. درک صحیح این مراحل می تواند به تسریع و موفقیت آمیز بودن روند کمک کند.

۱. مرحله اول: مطالبه مهریه از طریق اداره ثبت یا دادگاه

بر اساس قوانین جاری، زوجه در ابتدا می تواند مهریه خود را از طریق اجرای ثبت اسناد رسمی مطالبه کند. سند ازدواج یک سند رسمی محسوب می شود و امکان وصول مهریه از این طریق وجود دارد. در این روش، زوجه با مراجعه به دفترخانه تنظیم کننده سند ازدواج، درخواست صدور اجراییه ثبتی را مطرح می کند. اگر زوج اموالی داشته باشد، اجرای ثبت اقدام به توقیف اموال و وصول مهریه از این طریق می نماید. در صورتی که از این طریق اموالی یافت نشود یا وصول مهریه ممکن نباشد، زوجه می تواند با دریافت گواهی از اجرای ثبت مبنی بر عدم توفیق در شناسایی و توقیف اموال، به مرحله بعدی، یعنی مراجعه به دادگاه، وارد شود.

۲. مرحله دوم: طرح دادخواست مطالبه مهریه در دادگاه خانواده

در صورتی که مطالبه از طریق ثبت به نتیجه نرسد، یا زوجه از ابتدا تمایل به طرح دعوا در دادگاه داشته باشد، باید دادخواست مطالبه مهریه را از طریق دفاتر خدمات قضایی الکترونیک ثبت و به دادگاه خانواده ارسال کند. این مرحله شامل تشکیل جلسات رسیدگی، ارائه مدارک و دفاعیات است. دادگاه پس از بررسی، حکم بدوی صادر می کند. این حکم باید قطعی شود (یا از طریق عدم اعتراض در مهلت مقرر یا تأیید در دادگاه تجدیدنظر).

۳. مرحله سوم: درخواست صدور اجراییه از دادگاه صادرکننده رأی

پس از قطعی شدن حکم دادگاه مبنی بر محکومیت زوج به پرداخت مهریه، زوجه باید با مراجعه به شعبه صادرکننده رأی، درخواست صدور برگ اجراییه را مطرح نماید. این برگ، سندی رسمی است که به موجب آن، زوج مکلف به پرداخت مهریه در مهلت مقرر قانونی می شود.

۴. مرحله چهارم: انتظار برای انقضای مهلت ۳۰ روزه پس از ابلاغ اجراییه

برگ اجراییه به صورت قانونی به زوج ابلاغ می شود. از تاریخ ابلاغ، زوج ۳۰ روز مهلت دارد تا مهریه را پرداخت کند یا دادخواست اعسار (درخواست تقسیط یا عدم توانایی پرداخت) را به دادگاه تقدیم نماید. در طول این مدت، امکان صدور حکم جلب وجود ندارد.

۵. مرحله پنجم: مراجعه به واحد اجرای احکام و درخواست صدور حکم جلب

چنانچه پس از انقضای مهلت ۳۰ روزه و با وجود ابلاغ قانونی اجراییه، زوج مهریه را پرداخت نکرده باشد یا دادخواست اعسار وی مورد قبول واقع نشده باشد، زوجه می تواند با مراجعه به واحد اجرای احکام دادگاه (بخشی که مسئول اجرای احکام قضایی است)، درخواست صدور حکم جلب برای مهریه را مطرح کند. در این مرحله، واحد اجرای احکام وضعیت پرونده را بررسی کرده و در صورت احراز شرایط، حکم جلب را صادر می کند.

نقش وکیل در تسریع و دقت فرآیند

پیچیدگی های مراحل حقوقی و اداری در مطالبه مهریه و اخذ حکم جلب، اهمیت مشاوره و همراهی وکیل متخصص را دوچندان می کند. وکیل با اشراف به قوانین و رویه های قضایی، می تواند روند پرونده را تسریع کرده، از اشتباهات احتمالی جلوگیری نماید و بهترین راهکارها را برای احقاق حقوق موکل خود پیشنهاد دهد. این امر به خصوص در جمع آوری مدارک، تنظیم دادخواست ها، و پیگیری های اداری، نقش حیاتی ایفا می کند.

مدارک لازم برای درخواست حکم جلب مهریه

برای درخواست صدور حکم جلب مهریه، زوجه (یا وکیل او) باید مدارک خاصی را به واحد اجرای احکام دادگستری ارائه دهد. این مدارک، اسناد رسمی و قضایی هستند که مراحل قبلی مطالبه مهریه و محکومیت زوج را اثبات می کنند.

مدارک ضروری شامل موارد زیر است:

• مدارک هویتی زوجه: شامل اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی.
• کپی مصدق سند ازدواج: سندی که نشان دهنده وقوع عقد نکاح و میزان مهریه تعیین شده است.
• رأی قطعی دادگاه: حکم نهایی و قطعی دادگاه خانواده که در آن زوج به پرداخت مهریه محکوم شده است. این رأی باید مهر و امضای دادگاه را داشته باشد.
• برگ اجراییه ابلاغ شده به زوج: برگی که پس از قطعی شدن حکم، توسط دادگاه صادر شده و به صورت قانونی به زوج ابلاغ گردیده است. تاریخ ابلاغ و انقضای مهلت قانونی ۳۰ روزه در این مرحله بسیار مهم است.
• گواهی عدم توفیق در اجرای ثبت (در صورت لزوم): اگر زوجه ابتدا از طریق اداره ثبت اقدام کرده و نتوانسته است مهریه خود را وصول کند، ارائه گواهی از اداره ثبت مبنی بر عدم شناسایی اموال یا عدم امکان وصول مهریه از طریق ثبتی، به تکمیل پرونده در دادگاه کمک می کند.

تهیه دقیق و کامل این مدارک، برای جلوگیری از تأخیر در روند پرونده و تسریع در صدور حکم جلب از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

هزینه های مرتبط با گرفتن حکم جلب مهریه

یکی از سوالات رایج در مورد حکم جلب مهریه، مربوط به هزینه های آن است. باید توجه داشت که فرآیند مطالبه مهریه از مراحل اولیه تا صدور حکم جلب، شامل چندین هزینه مختلف می شود که لزوماً همه آن ها مستقیماً به صدور حکم جلب مربوط نیستند.

۱. هزینه دادرسی اولیه برای مطالبه مهریه:

هنگامی که زوجه برای اولین بار دادخواست مطالبه مهریه را در دادگاه خانواده ثبت می کند، باید هزینه دادرسی را پرداخت نماید. این هزینه بر اساس تعرفه خدمات قضایی و متناسب با ارزش خواسته (میزان مهریه مطالبه شده) تعیین می شود. به طور معمول:

• برای مهریه تا مبلغ ۲۰ میلیون تومان: معادل ۲.۵ درصد ارزش خواسته در مرحله بدوی.
• برای مهریه بیش از ۲۰ میلیون تومان: معادل ۳.۵ درصد ارزش خواسته در مرحله بدوی.

این هزینه ها جزو مراحل اولیه مطالبه مهریه هستند و پیش از صدور اجراییه و حکم جلب، پرداخت می شوند.

۲. آیا صدور خود حکم جلب هزینه دارد؟

به طور کلی، صدور خود حکم جلب مهریه مستقیماً هزینه ای برای زوجه ندارد. پس از طی شدن مراحل قانونی و احراز شرایط، زوجه می تواند بدون پرداخت هزینه جداگانه، درخواست صدور حکم جلب را از واحد اجرای احکام دادگاه داشته باشد. این امر به دلیل ماهیت این حکم به عنوان یک ضمانت اجرای قضایی برای وصول دین است.

۳. هزینه های احتمالی دیگر:

• حق الوکاله وکیل: در صورت استفاده از خدمات وکیل، زوجه باید حق الوکاله وکیل را پرداخت کند که بر اساس توافق طرفین یا تعرفه قانونی تعیین می شود.
• هزینه های کارشناسی: در برخی موارد ممکن است برای ارزیابی اموال یا اثبات اعسار، نیاز به کارشناسی باشد که هزینه های مربوط به آن نیز به پرونده اضافه خواهد شد.
• هزینه های اجرایی ثبت: اگر مطالبه مهریه ابتدا از طریق اداره ثبت پیگیری شده باشد، هزینه های دفتری و اجرایی مربوط به ثبت نیز باید پرداخت شود.

بنابراین، اگرچه صدور فیزیکی حکم جلب هزینه مستقیمی ندارد، اما فرآیند کلی مطالبه مهریه تا رسیدن به این مرحله، شامل هزینه های جانبی و اولیه قابل توجهی است.

نحوه لغو حکم جلب مهریه (از سوی زوج)

برای زوجی که حکم جلب مهریه برای او صادر شده یا در شرف صدور است، راه های قانونی برای لغو این حکم وجود دارد. این راه ها عمدتاً بر اساس پرداخت دین یا اثبات عدم توانایی مالی (اعسار) استوارند.

۱. پرداخت کامل مهریه یا توافق با زوجه:

ساده ترین و قطعی ترین راه برای لغو حکم جلب، پرداخت کامل مبلغ مهریه یا آنچه که دادگاه به پرداخت آن حکم داده است. پس از پرداخت کامل، دین از ذمه زوج برداشته شده و حکم جلب منتفی می شود. همچنین، اگر زوج بتواند با زوجه به توافق برسد و رضایت او را جلب کند (مثلاً با پرداخت بخشی از مهریه یا قسط بندی آن خارج از فرآیند قضایی و اخذ رضایت نامه رسمی)، حکم جلب لغو خواهد شد. رضایت زوجه باید به صورت رسمی و در مراجع قضایی یا دفتر اسناد رسمی ثبت شود.

۲. اثبات اعسار از پرداخت مهریه:

اعسار به معنای ناتوانی مالی زوج از پرداخت یکجای مهریه است. اثبات اعسار، مهم ترین ابزار قانونی برای زوج جهت جلوگیری از صدور حکم جلب یا لغو آن است.

الف. تعریف اعسار و شرایط اثبات آن:

اعسار زمانی محقق می شود که زوج ثابت کند به دلیل نداشتن مال یا عدم دسترسی به آن، قادر به پرداخت بدهی خود (مهریه) نیست. برای اثبات اعسار، زوج باید مدارک و شواهدی ارائه دهد که نشان دهنده وضعیت مالی اوست. این شواهد شامل:

• معرفی حداقل دو شاهد که از وضعیت مالی زوج اطلاع کامل دارند و در دادگاه شهادت دهند که زوج مالی برای پرداخت مهریه ندارد.
• ارائه لیست کامل اموال خود، شامل منقول و غیرمنقول.
• ارائه لیست تمامی بدهی ها و دارایی های خود.

بار اثبات اعسار بر عهده زوج است.

ب. مهلت قانونی برای ارائه دادخواست اعسار:

زوج ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ اجراییه مهریه فرصت دارد تا دادخواست اعسار خود را به دادگاه ارائه دهد. تقدیم دادخواست اعسار در این مهلت، از صدور حکم جلب جلوگیری می کند و دادگاه ابتدا به دادخواست اعسار رسیدگی می کند.

ج. پیامدهای پذیرش اعسار:

در صورتی که دادگاه اعسار زوج را بپذیرد، به جای حکم به پرداخت یکجای مهریه، آن را قسط بندی می کند. این قسط بندی شامل تعیین یک پیش قسط و سپس اقساط ماهانه یا دوره ای است که زوج موظف به پرداخت آن ها خواهد بود. با پذیرش اعسار و قسط بندی مهریه، حکم جلب لغو می شود و زوج از بازداشت رها می گردد.

۳. پرداخت منظم اقساط مهریه:

حتی پس از پذیرش اعسار و قسط بندی مهریه، لغو حکم جلب دائمی نیست. زوج موظف است اقساط تعیین شده را به صورت منظم و در موعد مقرر پرداخت نماید. در صورتی که زوج از پرداخت هر یک از اقساط مهریه خودداری کند یا تأخیر نماید، زوجه مجدداً می تواند برای همان قسط عقب افتاده، درخواست صدور حکم جلب را از واحد اجرای احکام داشته باشد. در این شرایط، حکم جلب مجدداً فعال می شود و لغو آن منتفی خواهد بود.

اثبات اعسار از پرداخت مهریه و پرداخت منظم اقساط، دو ستون اصلی برای پیشگیری و لغو حکم جلب مهریه برای زوج محسوب می شوند.

نکات مهم و توصیه های حقوقی

مسئله حکم جلب مهریه، ظرافت ها و پیچیدگی های حقوقی خاص خود را دارد که آگاهی از آن ها برای هر دو طرف پرونده حیاتی است. در ادامه به برخی از نکات کلیدی و توصیه های حقوقی در این زمینه اشاره می شود.

۱. مدت اعتبار حکم جلب مهریه:

حکم جلب صادره برای مهریه دارای مدت اعتبار معینی است که معمولاً توسط دادگاه یا واحد اجرای احکام تعیین می شود (مثلاً سه ماه یا شش ماه). پس از انقضای این مدت، حکم جلب اعتبار خود را از دست می دهد و برای اجرای مجدد آن، زوجه باید مجدداً درخواست تمدید یا صدور حکم جلب جدید را مطرح کند. این امر به دلیل جلوگیری از سوءاستفاده یا نگه داشتن حکم جلب به صورت نامحدود است.

۲. امکان پیگیری همزمان ممنوع الخروجی و حکم جلب:

زوجه می تواند به صورت همزمان با درخواست حکم جلب مهریه، درخواست ممنوع الخروجی زوج را نیز مطرح کند. ممنوع الخروجی به منظور جلوگیری از فرار زوج و تضییع حقوق زوجه در وصول مهریه است. این دو ضمانت اجرا، مکمل یکدیگر محسوب می شوند و می توانند فشار قانونی بیشتری بر زوج برای ایفای دین وارد آورند.

۳. تفاوت نحوه مطالبه و حکم جلب برای مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه:

همانطور که پیش تر اشاره شد، در مهریه عندالمطالبه، زوجه به محض عقد حق مطالبه مهریه را دارد و بار اثبات اعسار بر عهده زوج است. اما در مهریه عندالاستطاعه، زوجه باید توانایی مالی زوج را برای دادگاه اثبات کند. این تفاوت در ماهیت، بر فرآیند و شروط صدور حکم جلب نیز تأثیرگذار است. صدور حکم جلب برای مهریه عندالاستطاعه بسیار دشوارتر و با چالش های حقوقی بیشتری همراه است، زیرا ابتدا باید استطاعت زوج برای پرداخت احراز شود.

۴. حقوق زندانی مهریه در زندان:

زوجی که به دلیل عدم پرداخت مهریه و عدم اثبات اعسار یا عدم پرداخت اقساط، بازداشت می شود، دارای حقوق قانونی در زندان است. از جمله این حقوق می توان به امکان ملاقات با خانواده و وکیل، ارائه درخواست اعسار جدید، و پیگیری آزادی مشروط در صورت احراز شرایط اشاره کرد. بازداشت او به معنای از بین رفتن سایر حقوق شهروندی نیست و هدف از آن، صرفاً فشار برای ایفای دین است.

۵. نقش مشاوره حقوقی تخصصی در هر دو سمت پرونده:

با توجه به پیچیدگی های قوانین خانواده و مسائل مالی مرتبط با مهریه، توصیه اکید می شود که هم زوجه و هم زوج از مشاوره حقوقی تخصصی بهره مند شوند. وکیل متخصص می تواند با ارائه راهنمایی های دقیق و استراتژی های مناسب، به زوجه در پیگیری موثر حقوق خود و به زوج در دفاع از خود، اثبات اعسار یا مدیریت بدهی کمک کند. این مشاوره می تواند از بروز اشتباهات پرهزینه و طولانی شدن فرآیندهای قضایی جلوگیری کند.

نتیجه گیری

حکم جلب مهریه به عنوان یک سازوکار قانونی مهم در دعاوی خانواده، به زوجه این امکان را می دهد که در صورت عدم ایفای تعهد مالی زوج مبنی بر پرداخت مهریه، از حقوق خود دفاع کند. این فرآیند، هرچند می تواند منجر به بازداشت زوج شود، اما ماهیت آن حقوقی بوده و با جرائم کیفری متفاوت است. قوانین جدید، به ویژه قاعده ۱۱۰ سکه، با هدف متعادل سازی حقوق طرفین و جلوگیری از حبس های بی رویه، محدودیت هایی را برای اعمال ضمانت اجرای کیفری مهریه ایجاد کرده است، اما حق مطالبه کامل مهریه برای زن همچنان به قوت خود باقی است.

شناخت دقیق شرایط صدور حکم جلب، مراحل گام به گام آن، مدارک لازم، و همچنین راه های قانونی برای لغو آن از سوی زوج، برای تمامی افراد درگیر در این دعاوی ضروری است. از سوی دیگر، اثبات اعسار و قسط بندی مهریه به عنوان مهم ترین ابزار دفاعی برای زوج، نقش کلیدی در مدیریت پرونده و جلوگیری از بازداشت ایفا می کند. پیچیدگی های حقوقی این موضوع، لزوم بهره مندی از مشاوره وکلای متخصص را برای هر دو طرف، به منظور اتخاذ تصمیمات آگاهانه و پیگیری صحیح مسیر قانونی، بیش از پیش نمایان می سازد.