سامانه تصمیم طلاق | زمان بهزیستی – ثبت نام و مشاوره

وکیل

سامانه تصمیم طلاق zaman.behzisti.net

سامانه تصمیم طلاق زمانی به نشانی zaman.behzisti.net، پلتفرمی بود که ثبت درخواست اولیه مشاوره طلاق را مدیریت می کرد. این سامانه با هدف کاهش آمار طلاق و هدایت زوجین به سمت مشاوره روانشناختی پیش از ارجاع پرونده به دادگاه راه اندازی شده بود. در حال حاضر، فرآیند ثبت درخواست مشاوره طلاق از این سامانه به سامانه یکپارچه مسیر منتقل شده است. این مقاله به بررسی جامع سامانه تصمیم، نقش تاریخی آن، و تبیین تغییرات اخیر پرداخته تا کاربران را با فرآیند صحیح و به روز مشاوره طلاق آشنا سازد.

فرآیند طلاق، به ویژه در مراحل اولیه، می تواند پیچیدگی های بسیاری برای زوجین داشته باشد. در سال های اخیر، با هدف صیانت از بنیان خانواده و کاهش نرخ طلاق، تدابیر و سامانه هایی برای اجباری کردن مشاوره پیش از طلاق ایجاد شده است. یکی از این سامانه ها، پلتفرم تصمیم بود که در گذشته از طریق نشانی zaman.behzisti.net به متقاضیان طلاق خدمات ارائه می داد. این سامانه، نقطه آغازین فرآیند قانونی مشاوره برای زوجینی بود که قصد جدایی داشتند، اما از زمان راه اندازی تاکنون، تغییرات و تحولات مهمی را تجربه کرده است. هدف از ایجاد چنین سامانه ای، صرفاً تسهیل فرآیند اداری نبود، بلکه بر آن بود تا فرصتی برای بازنگری، حل اختلافات، و در صورت لزوم، جدایی سالم و با کمترین آسیب های روانی و اجتماعی فراهم آورد. از این رو، شناخت دقیق عملکرد گذشته این سامانه و آگاهی از جایگزین فعلی آن، برای تمامی افراد درگیر با فرآیند طلاق و همچنین پژوهشگران حوزه خانواده، از اهمیت بالایی برخوردار است.

۱. سامانه تصمیم طلاق zaman.behzisti.net: تبیین نقش تاریخی و فلسفه وجودی

سامانه تصمیم، با آدرس zaman.behzisti.net، در زمان فعالیت خود به عنوان یک ابزار کلیدی در راستای اجرای سیاست های کلی کشور برای کاهش نرخ طلاق و حفظ پایداری بنیان خانواده عمل می کرد. این پلتفرم توسط سازمان بهزیستی کشور، با همکاری قوه قضاییه و معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم، راه اندازی شد و هدف اصلی آن، فراهم آوردن یک مرحله اجباری مشاوره برای زوجین پیش از مراجعه به محاکم قضایی بود.

مفهوم و اهداف اولیه سامانه تصمیم

سامانه تصمیم صرفاً یک سیستم نوبت دهی آنلاین نبود، بلکه تجلی بخش یک رویکرد جامع تر در برخورد با معضل طلاق بود. اهداف اولیه این سامانه عبارت بودند از:

  • کاهش آمار طلاق: با فراهم آوردن فرصت مشاوره تخصصی، زوجین می توانستند به راه حل هایی برای حل اختلافات خود دست یابند و از تصمیم عجولانه برای جدایی منصرف شوند.
  • حفظ بنیان خانواده: از طریق تقویت مهارت های ارتباطی و حل مسئله، تلاش می شد تا زندگی مشترک زوجین حفظ و تحکیم شود.
  • ارجاع اجباری به مشاوره: ایجاد یک مکانیزم قانونی که زوجین را ملزم به گذراندن جلسات مشاوره پیش از ورود به فرآیند قضایی طلاق می کرد.
  • فراهم کردن طلاق سالم: در صورت عدم امکان سازش، هدف این بود که فرآیند جدایی به شیوه ای مسالمت آمیز و با کمترین آسیب روانی و اجتماعی، به ویژه برای فرزندان، صورت پذیرد.

پایه قانونی: اجرای ماده ۲۵ قانون حمایت از خانواده

مبنای قانونی راه اندازی سامانه تصمیم، اجرای ماده ۲۵ قانون حمایت از خانواده مصوب سال ۱۳۹۱ بود. این ماده، قوه قضاییه را مکلف می ساخت تا به منظور کاهش آمار طلاق و فراهم آوردن فرصت های سازش، فرآیند مشاوره را پیش از طرح دعوای طلاق (به استثنای موارد خاص) اجباری نماید. سامانه تصمیم در حقیقت، ابزار اجرایی سازمان بهزیستی برای مدیریت این مرحله از فرآیند بود و تضمین می کرد که تمامی زوجین متقاضی طلاق، پیش از ورود به دادگاه، از خدمات مشاوره ای بهره مند شوند.

کاربرد در گذشته: نوبت دهی اینترنتی برای انواع طلاق

در دوران فعالیت خود، zaman.behzisti.net به عنوان مرجع اصلی برای ثبت درخواست نوبت دهی اینترنتی در تمامی انواع طلاق عمل می کرد. این شامل طلاق توافقی، طلاق از طرف زن، و طلاق از طرف مرد می شد. متقاضیان باید با مراجعه به این سامانه، مراحل اولیه ثبت درخواست را انجام داده و نوبت مشاوره خود را در مراکز بهزیستی یا مراکز مجاز مشاوره خانواده دریافت می کردند.

ضرورت مشاوره در این مرحله، بسیار فراتر از یک الزام اداری بود. بسیاری از تصمیمات طلاق، ریشه در سوءتفاهم ها، عدم مهارت های ارتباطی، یا مشکلات قابل حل دارد. مشاوره تخصصی فرصتی برای بازنگری در این تصمیمات عجولانه، تلاش برای یافتن راه حل های جایگزین، یا حداقل، برنامه ریزی برای یک جدایی سالم و مدیریت پیامدهای آن بود. این سامانه به زوجین این امکان را می داد که قبل از تشدید اختلافات در فضای دادگاهی، در محیطی آرام و تخصصی به بررسی مشکلات خود بپردازند.

سامانه تصمیم zaman.behzisti.net، با هدف کاهش آمار طلاق و اجرای ماده ۲۵ قانون حمایت از خانواده، بستری برای اجبار زوجین به مشاوره پیش از طلاق و تلاش برای سازش یا جدایی مسالمت آمیز بود.

این رویکرد، تفاوت اساسی بین نقش بهزیستی در مرحله پیش از دادگاه و فرآیند قضایی را مشخص می کرد. در حالی که دادگاه به جنبه های حقوقی و قانونی طلاق می پردازد، سازمان بهزیستی از طریق سامانه تصمیم، بر ابعاد روانشناختی، اجتماعی، و عاطفی آن متمرکز بود تا از فروپاشی ناخواسته خانواده ها جلوگیری کرده و در صورت اجتناب ناپذیری طلاق، آسیب های ناشی از آن را به حداقل برساند.

۲. دلایل انتقال ثبت درخواست به سامانه مسیر: تحول در خدمات الکترونیک

با گذشت زمان و پیشرفت فناوری، نیاز به یکپارچه سازی خدمات الکترونیکی در کشور بیش از پیش احساس شد. در همین راستا، فرآیند ثبت درخواست مشاوره طلاق که پیش تر از طریق سامانه تصمیم (zaman.behzisti.net) انجام می شد، دستخوش تغییر اساسی قرار گرفت و به سامانه یکپارچه مسیر منتقل شد. این تغییر، نه تنها یک جابجایی ساده، بلکه نشان دهنده یک تحول راهبردی در ارائه خدمات به زوجین متقاضی طلاق است.

معرفی سامانه مسیر به عنوان جایگزین اصلی

سامانه مسیر، در حال حاضر به عنوان جایگزین اصلی و مرجع رسمی برای ثبت درخواست اولیه مشاوره طلاق شناخته می شود. این سامانه، یک پلتفرم متمرکز است که فرآیند ارجاع زوجین به مراکز مشاوره بهزیستی را مدیریت می کند و از طریق آن، متقاضیان می توانند مراحل اولیه را به صورت آنلاین انجام دهند. هدف از سامانه مسیر، ساده سازی، تسریع و یکپارچه سازی خدمات مرتبط با طلاق، از جمله مشاوره و ارجاع به مراکز تخصصی است.

علت تغییر: یکپارچه سازی خدمات، تسهیل دسترسی، افزایش سرعت فرآیندها

انتقال از سامانه تصمیم به سامانه مسیر، دلایل متعددی دارد که مهم ترین آن ها عبارتند از:

  1. یکپارچه سازی خدمات: پیش از این، سامانه های متعددی برای بخش های مختلف فرآیند طلاق وجود داشت که باعث سردرگمی و اتلاف وقت متقاضیان می شد. سامانه مسیر با هدف تجمیع این خدمات در یک بستر واحد، کارایی را افزایش داده است.
  2. تسهیل دسترسی: ایجاد یک نقطه واحد برای شروع فرآیند، دسترسی کاربران را آسان تر کرده و نیاز به جستجو در پلتفرم های مختلف را از بین برده است.
  3. افزایش سرعت فرآیندها: با کاهش بوروکراسی و بهینه سازی جریان کاری، زمان لازم برای انجام مراحل اولیه ثبت درخواست و نوبت دهی کاهش یافته است.
  4. بهبود نظارت و گزارش دهی: یکپارچه سازی اطلاعات در یک سامانه مرکزی، امکان نظارت دقیق تر بر عملکرد مراکز مشاوره و تحلیل داده های مربوط به طلاق را فراهم می آورد.
  5. ارتقاء امنیت داده ها: با تجمیع زیرساخت ها، امکان ارتقاء امنیت اطلاعات و حفظ حریم خصوصی کاربران بهبود می یابد.

تاریخچه این تحول و هدف از آن

تصمیم برای جایگزینی سامانه تصمیم با یک پلتفرم جامع تر، نتیجه بررسی ها و نیازسنجی هایی بود که به منظور بهبود کیفیت و کارایی خدمات بهزیستی و قضایی در حوزه خانواده انجام شد. این تحول، در راستای اهداف دولت الکترونیک و ارائه خدمات هوشمند به شهروندان شکل گرفت. هدف نهایی، ایجاد سیستمی بود که نه تنها پاسخگوی نیازهای قانونی باشد، بلکه تجربه کاربری بهتری را برای متقاضیان طلاق فراهم آورد و به طور مؤثرتری در جهت کاهش آسیب های اجتماعی ناشی از جدایی عمل کند.

وضعیت فعلی zaman.behzisti.net: اطلاع رسانی یا پیگیری درخواست های ثبت شده قدیمی

در حال حاضر، نشانی zaman.behzisti.net دیگر برای ثبت درخواست اولیه مشاوره طلاق کاربرد ندارد و متقاضیان جدید باید مستقیماً به سامانه مسیر مراجعه کنند. با این حال، ممکن است این نشانی وب همچنان برای مقاصد اطلاع رسانی، آرشیو اطلاعات، یا در برخی موارد نادر، پیگیری درخواست هایی که پیش از این تغییر و در زمان فعالیت سامانه تصمیم ثبت شده بودند، فعال باشد. با این حال، اکیداً توصیه می شود که برای هرگونه اقدام جدید مرتبط با مشاوره طلاق، از طریق سامانه یکپارچه مسیر اقدام شود تا از بروز هرگونه سردرگمی یا اتلاف وقت جلوگیری به عمل آید.

تحول از سامانه تصمیم به سامانه مسیر، گامی مهم در جهت نوین سازی و بهینه سازی خدمات عمومی در حوزه خانواده است. این تغییر، فرصتی برای ارائه خدماتی کارآمدتر و منطبق با نیازهای روز جامعه فراهم کرده و به زوجین کمک می کند تا فرآیند حساس طلاق را با آگاهی و سهولت بیشتری طی کنند.

۳. تشریح مراحل ثبت درخواست نوبت دهی در سامانه تصمیم (کاربرد گذشته)

با وجود اینکه سامانه تصمیم با آدرس zaman.behzisti.net دیگر مرجع اصلی برای ثبت درخواست های جدید مشاوره طلاق نیست، اما آگاهی از نحوه عملکرد آن در گذشته برای درک مسیر تحولات کنونی و نیز برای افرادی که به دلایل پژوهشی به دنبال این اطلاعات هستند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در ادامه، مراحل گام به گام ثبت درخواست نوبت دهی در این سامانه در دوران فعالیت خود تشریح می شود.

۱. ورود به سامانه زمان بهزیستی نت

در گذشته، اولین گام برای متقاضیان طلاق، مراجعه به نشانی اینترنتی zaman.behzisti.net بود. این وبسایت به عنوان درگاه ورودی برای آغاز فرآیند مشاوره اجباری پیش از طلاق عمل می کرد. پس از ورود، کاربران با صفحه ای مواجه می شدند که گزینه های مختلفی را برای ادامه فرآیند در اختیارشان قرار می داد.

۲. انتخاب گزینه مربوط به ثبت درخواست نوبت دهی

در صفحه اصلی سامانه، گزینه ای تحت عنوان ثبت درخواست نوبت دهی یا عبارات مشابه وجود داشت. کاربران با انتخاب این گزینه، وارد مراحل بعدی ثبت اطلاعات و درخواست می شدند. این مرحله، آغاز رسمی فرآیند ورود به سیستم مشاوره بود.

۳. انتخاب استان و شهر محل سکونت

متقاضیان باید ابتدا استان و سپس شهر محل سکونت خود را از لیست های کشویی موجود انتخاب می کردند. این انتخاب از اهمیت بالایی برخوردار بود، زیرا سامانه بر اساس آن، لیست مراکز مشاوره معتبر و تحت نظارت سازمان بهزیستی را در همان منطقه جغرافیایی به کاربر نمایش می داد. هدف از این کار، ارجاع زوجین به نزدیک ترین و در دسترس ترین مراکز مشاوره بود تا از تحمیل هزینه های اضافی و اتلاف وقت جلوگیری شود.

۴. انتخاب نوع درخواست طلاق

سامانه تصمیم، برای انواع مختلف طلاق خدمات ارائه می داد. کاربران باید نوع درخواست طلاق خود را از میان گزینه های زیر انتخاب می کردند:

  • طلاق توافقی: زمانی که زوجین بر سر تمامی جزئیات طلاق (مانند مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و …) به توافق رسیده اند.
  • طلاق از طرف زن: زمانی که زن به استناد دلایل قانونی خاص (مانند عسر و حرج، عدم پرداخت نفقه، وکالت در طلاق و …) درخواست طلاق می دهد.
  • طلاق از طرف مرد: زمانی که مرد با استناد به حق قانونی خود، درخواست طلاق می دهد.

انتخاب صحیح نوع درخواست، در ادامه فرآیند و ارجاع به مشاوران با تخصص مرتبط تأثیرگذار بود.

۵. ثبت مشخصات هویتی زوج و زوجه

در این مرحله، اطلاعات هویتی کامل زوج و زوجه شامل کد ملی، تاریخ تولد، و شماره تماس می بایست به دقت در فرم های مربوطه وارد می شد. صحت اطلاعات ورودی برای پیگیری های بعدی و مطابقت با مدارک شناسایی در زمان مراجعه حضوری، حیاتی بود. هرگونه مغایرت می توانست منجر به تأخیر یا لغو درخواست شود.

۶. انتخاب مرکز مشاوره پیشنهادی

پس از ورود اطلاعات، سامانه لیستی از مراکز مشاوره تأیید شده توسط سازمان بهزیستی را در شهر منتخب کاربر نمایش می داد. زوجین می توانستند از میان این مراکز، یک مرکز را بر اساس نزدیکی، تخصص یا هر اولویت دیگری انتخاب کنند. این امکان انتخاب، به متقاضیان آزادی عمل بیشتری برای یافتن مرکز مناسب ارائه می داد.

۷. انتخاب تاریخ و ساعت مراجعه مناسب

در این مرحله، کاربران از تقویم و جدول زمانی موجود در سامانه، می توانستند تاریخ و ساعت مراجعه به مرکز مشاوره را انتخاب کنند. این تاریخ و ساعت می بایست با برنامه زمانی هر دو نفر زوجین مطابقت داشته باشد، چرا که حضور هر دو برای جلسات مشاوره اجباری بود. سیستم تلاش می کرد تا نزدیک ترین و در دسترس ترین زمان ها را پیشنهاد دهد.

۸. تایید نهایی اطلاعات و دریافت کد پیگیری

پس از تکمیل تمامی مراحل و اطمینان از صحت اطلاعات، کاربران بر روی گزینه تأیید نهایی کلیک می کردند. در این لحظه، سامانه یک کد پیگیری منحصر به فرد را صادر و به کاربر نمایش می داد. این کد، مهم ترین سند برای پیگیری وضعیت درخواست و مراجعه حضوری بود و می بایست در مکانی امن نگهداری می شد.

تأکید بر لزوم همراه داشتن مدارک شناسایی در زمان مراجعه حضوری: در زمان مراجعه به مرکز مشاوره در تاریخ و ساعت تعیین شده، همراه داشتن اصل شناسنامه و کارت ملی زوج و زوجه الزامی بود. این مدارک برای احراز هویت و تشکیل پرونده فیزیکی مورد نیاز بودند. عدم ارائه مدارک شناسایی می توانست به عدم پذیرش و تأخیر در شروع جلسات مشاوره منجر شود.

۴. فرآیند مشاوره اجباری قبل از طلاق: اهداف و مراحل

صرف نظر از اینکه زوجین درخواست مشاوره خود را از طریق سامانه تصمیم (در گذشته) یا سامانه مسیر (در حال حاضر) ثبت کرده اند، فرآیند اصلی مشاوره پس از ثبت درخواست و نوبت دهی، از مراحل و اهداف مشخصی پیروی می کند. این مرحله، به عنوان بخش حیاتی در قانون حمایت از خانواده، طراحی شده تا فرصتی برای بازنگری، حل اختلافات، یا مدیریت سالم جدایی فراهم آورد.

ارجاع به مراکز مشاوره: نقش روانشناسان و مددکاران اجتماعی

پس از ثبت درخواست در سامانه و دریافت کد پیگیری، زوجین در تاریخ و ساعت مقرر به مرکز مشاوره تعیین شده مراجعه می کنند. این مراکز تحت نظارت سازمان بهزیستی فعالیت می کنند و دارای تیمی از متخصصین مجرب از جمله روانشناسان، مشاوران خانواده، و مددکاران اجتماعی هستند. نقش این متخصصان فراتر از صرفاً گوش دادن به مشکلات است؛ آن ها با استفاده از تکنیک های علمی و تجربی، به زوجین کمک می کنند تا ریشه یابی مشکلات را انجام داده، مهارت های ارتباطی خود را بهبود بخشند و راه حل های جدیدی برای مواجهه با تعارضات بیابند. مددکاران اجتماعی نیز در شناسایی عوامل محیطی و اجتماعی مؤثر بر روابط زوجین و ارائه راهکارهای حمایتی نقش مهمی ایفا می کنند.

تعداد و مدت جلسات مشاوره: استاندارد ۵ جلسه (حدود ۴۵ روز)

استاندارد تعیین شده برای جلسات مشاوره پیش از طلاق، معمولاً پنج جلسه است که طی یک بازه زمانی تقریبی ۴۵ روزه برگزار می شود. هر جلسه مشاوره به طور معمول بین ۶۰ تا ۹۰ دقیقه به طول می انجامد. این تعداد جلسات به مشاوران فرصت کافی می دهد تا به عمق مشکلات زوجین پی برده و راهکارهای مناسب را ارائه دهند. همچنین، این بازه زمانی به زوجین امکان می دهد تا با آرامش بیشتری به بررسی وضعیت خود پرداخته و تحت تأثیر هیجانات زودگذر تصمیم گیری نکنند.

اهداف مشاوره: حل اختلافات، بهبود مهارت های ارتباطی، تلاش برای سازش

جلسات مشاوره با اهداف مشخصی طراحی شده اند که شامل موارد زیر است:

  • حل اختلافات و تلاش برای سازش: هدف اولیه، کمک به زوجین برای شناسایی و حل ریشه ای تعارضات و اختلافات موجود و در نهایت، منصرف شدن از طلاق و بازگشت به زندگی مشترک است.
  • بهبود مهارت های ارتباطی و حل مسئله: مشاوران به زوجین کمک می کنند تا الگوهای ناکارآمد ارتباطی خود را شناسایی و مهارت های جدیدی برای گفت وگو، گوش دادن فعال و حل مسئله بیاموزند.
  • مدیریت تعارضات و کاهش آسیب ها در صورت عدم سازش: حتی اگر سازش امکان پذیر نباشد، مشاوره به زوجین کمک می کند تا فرآیند جدایی را به شکلی مسالمت آمیز و با کمترین آسیب های روانی برای خود و به ویژه برای فرزندانشان مدیریت کنند. این شامل توافق بر سر حضانت، ملاقات و نحوه اطلاع رسانی به فرزندان می شود.

نتایج احتمالی جلسات مشاوره

در پایان جلسات مشاوره، دو نتیجه کلی می تواند حاصل شود:

  1. سازش: اگر زوجین به توافق برای ادامه زندگی مشترک برسند و از تصمیم خود برای طلاق منصرف شوند، پرونده مشاوره بایگانی می شود و نیازی به مراجعه به دادگاه نخواهد بود. این بهترین نتیجه ممکن از فرآیند مشاوره است.
  2. عدم سازش: در صورتی که با وجود تلاش های مشاوران و همکاری زوجین، امکان سازش فراهم نشود و آن ها همچنان بر طلاق مصر باشند، مرکز مشاوره گواهی عدم سازش صادر می کند. این گواهی برای ارجاع به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و آغاز فرآیند حقوقی طلاق در دادگاه الزامی است. بدون این گواهی، دادگاه به درخواست طلاق رسیدگی نخواهد کرد.

هزینه های مربوط به جلسات مشاوره

خدمات مشاوره ارائه شده توسط مراکز بهزیستی و مراکز مجاز، مشمول تعرفه های مصوب است. این هزینه ها معمولاً بر اساس تعداد جلسات و نوع خدمات مشاوره ای تعیین می شود و بسته به شهر و مرکز ممکن است تفاوت هایی داشته باشد. پرداخت این هزینه ها معمولاً بر عهده زوجین است. اطلاع از میزان دقیق تعرفه ها قبل از شروع جلسات مشاوره برای برنامه ریزی مالی ضروری است.

۵. نکات کاربردی پیرامون لغو درخواست مشاوره و پیگیری ها

پس از ثبت درخواست اولیه مشاوره طلاق، ممکن است زوجین به دلایل مختلفی از تصمیم خود برای جدایی منصرف شوند یا بخواهند درخواست خود را لغو کنند. آگاهی از نحوه مدیریت این شرایط و همچنین روش های پیگیری وضعیت درخواست، برای جلوگیری از سردرگمی و اتلاف وقت حائز اهمیت است.

نحوه لغو درخواست مشاوره: عدم مراجعه حضوری به عنوان انصراف

رایج ترین و معمول ترین روش برای لغو یک درخواست مشاوره طلاق، عدم مراجعه حضوری زوجین به مرکز مشاوره در تاریخ و ساعت تعیین شده است. در بسیاری از موارد، این عدم مراجعه به منزله انصراف از درخواست اولیه تلقی می شود و نیازی به انجام فرآیند رسمی و اداری خاصی برای لغو وجود ندارد. سیستم پس از گذشت مدت زمان مشخصی و عدم حضور زوجین، درخواست را به صورت خودکار لغو یا بایگانی می کند.

آیا امکان لغو مستقیم آنلاین (در سامانه های گذشته یا کنونی) وجود دارد؟

در گذشته و در سامانه تصمیم (zaman.behzisti.net)، امکان لغو مستقیم آنلاین درخواست در بسیاری از موارد به صورت مشخص و واضح تعبیه نشده بود. عمده ترین شیوه لغو، همان عدم مراجعه حضوری محسوب می شد. در مورد سامانه های کنونی، نظیر سامانه مسیر، نیز تمرکز اصلی بر روی ثبت و پیگیری درخواست هاست. اگرچه ممکن است برخی سامانه های جدید، گزینه هایی برای ویرایش یا لغو درخواست های در حال بررسی را در پنل کاربری فراهم آورند، اما غالباً سازوکار اصلی لغو، همان انصراف ضمنی از طریق عدم مراجعه است. برای اطمینان دقیق از امکان لغو مستقیم آنلاین، همواره به راهنمایی های موجود در خود سامانه یا بخشنامه های مربوطه سازمان بهزیستی مراجعه شود.

اهمیت پیگیری وضعیت درخواست

با وجود اینکه عدم مراجعه می تواند به لغو درخواست منجر شود، اما پیگیری وضعیت درخواست ثبت شده، به ویژه در صورتی که زوجین هنوز در تردید هستند یا قصد دارند در آینده دوباره اقدام کنند، مهم است. کد پیگیری که در زمان ثبت نام دریافت می شود، کلید اصلی این پیگیری هاست. با استفاده از این کد، می توان از وضعیت فعلی درخواست مطلع شد، هرچند که ممکن است اطلاعات ارائه شده محدود باشد. این پیگیری ها می تواند به شفافیت بیشتر در فرآیند کمک کرده و از بروز مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری کند.

پیامدهای عدم لغو یا عدم مراجعه

عدم لغو رسمی درخواست (در صورت وجود چنین گزینه ای) یا عدم مراجعه به مرکز مشاوره، معمولاً پیامد حقوقی یا قضایی مستقیمی برای زوجین ندارد، زیرا تا زمانی که گواهی عدم سازش صادر نشده باشد، هیچ پرونده ای به دادگاه ارجاع نمی شود. با این حال، ممکن است این امر منجر به اتلاف وقت و منابع مرکز مشاوره شود. از سوی دیگر، در صورتی که زوجین قصد واقعی برای طلاق را دارند و صرفاً جلسات مشاوره را به تعویق می اندازند، عدم مراجعه به معنی تأخیر در آغاز فرآیند قانونی طلاق و صدور حکم مربوطه خواهد بود. قضات دادگاه نیز بدون طی کردن جلسات مشاوره و دریافت گواهی عدم سازش، حکم طلاق را صادر نخواهند کرد. بنابراین، صرف نظر از تصمیم نهایی، پیگیری و تعیین تکلیف درخواست ثبت شده، به نفع زوجین است.

۶. مزایای راهبردی سیستم مشاوره قبل از طلاق

سیستم مشاوره اجباری قبل از طلاق، که از طریق سامانه هایی نظیر تصمیم و اکنون مسیر اجرا می شود، نه تنها یک الزام قانونی، بلکه یک استراتژی راهبردی با مزایای چندجانبه برای فرد، خانواده و جامعه است. این رویکرد پیشگیرانه و مداخله ای، با اهداف بلندمدت برای سلامت اجتماعی طراحی شده است.

کاهش آمار طلاق و حفظ بنیان خانواده (در صورت سازش)

یکی از مهم ترین و اصلی ترین مزایای این سیستم، فرصتی است که برای کاهش آمار طلاق فراهم می آورد. بسیاری از زوجین، به دلیل عدم آگاهی از مهارت های حل مسئله، سوءتفاهم ها، یا تحت تأثیر هیجانات مقطعی تصمیم به طلاق می گیرند. جلسات مشاوره به آن ها امکان می دهد تا با کمک متخصص، ریشه یابی مشکلات را انجام داده و با راه حل های جدیدی آشنا شوند. در بسیاری از موارد، زوجین پس از گذراندن جلسات مشاوره، به سازش می رسند و از تصمیم خود برای جدایی منصرف می شوند، که نتیجه آن حفظ بنیان خانواده و جلوگیری از فروپاشی آن است.

فرصتی برای تصمیم گیری آگاهانه و کاهش تصمیمات عجولانه

فرآیند مشاوره، زمان و فضایی امن را برای زوجین ایجاد می کند تا با آگاهی کامل و به دور از هیجانات، درباره آینده زندگی مشترک خود تصمیم بگیرند. طولانی شدن نسبی فرآیند و اجبار به تفکر عمیق تر، مانع از اتخاذ تصمیمات عجولانه می شود. زوجین در این دوران می توانند با دیدگاهی واقع بینانه تر، تمامی جوانب مثبت و منفی جدایی را سنجیده و بهترین گزینه را برای خود و فرزندانشان انتخاب کنند.

آموزش مهارت های زندگی و ارتباطی به زوجین

مراکز مشاوره، فراتر از صرفاً حل مشکلات فعلی، به آموزش مهارت های زندگی و ارتباطی به زوجین می پردازند. این مهارت ها شامل تکنیک های ارتباط مؤثر، گوش دادن فعال، مدیریت خشم، حل تعارض و مهارت های فرزندپروری است. حتی در صورت عدم سازش، این آموزش ها می تواند به زوجین در روابط آتی یا در نحوه تعامل با یکدیگر به عنوان والدین پس از جدایی کمک شایانی کند.

کاهش آسیب های روانی و عاطفی برای زوجین و فرزندان (کمک به طلاق سالم)

طلاق، یک رویداد آسیب زا برای تمامی اعضای خانواده، به ویژه فرزندان است. مشاوره پیش از طلاق، با هدف کاهش آسیب های روانی و عاطفی ناشی از جدایی، به زوجین کمک می کند تا فرآیند جدایی را به شکلی سازنده تر و با کمترین تبعات منفی طی کنند. مشاوران می توانند راهکارهایی برای طلاق سالم ارائه دهند که در آن، زوجین بتوانند روابط خود را به عنوان والدین حفظ کرده و از فرزندان در برابر اثرات مخرب طلاق محافظت نمایند. این امر به مدیریت بهتر استرس، اضطراب و افسردگی ناشی از جدایی کمک می کند.

تسهیل فرآیند قضایی (با ارجاع مستقیم پرونده های دارای گواهی عدم سازش)

یکی دیگر از مزایای عملی این سیستم، تسهیل فرآیند قضایی است. با صدور گواهی عدم سازش از سوی مراکز مشاوره، پرونده به صورت مستقیم و با یک زمینه روشن تر از وضعیت روانشناختی زوجین، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ارجاع داده می شود. این امر از اتلاف وقت دادگاه ها برای رسیدگی به موارد سازش پذیر جلوگیری کرده و به تمرکز بیشتر بر جنبه های حقوقی پرونده های طلاق کمک می کند. در واقع، سیستم مشاوره، غربالگری اولیه را انجام داده و تنها پرونده هایی به دادگاه می رسند که تمامی تلاش ها برای سازش در آن ها بی نتیجه مانده است.

۷. تمایز سامانه تصمیم (zaman.behzisti.net) و سامانه یکپارچه مسیر

درک تفاوت های میان سامانه تصمیم (zaman.behzisti.net) و سامانه یکپارچه مسیر برای متقاضیان طلاق و همچنین برای پیگیری تحولات در ارائه خدمات دولتی، از اهمیت بنیادین برخوردار است. این دو سامانه، اگرچه هر دو در راستای اهداف مشابهی فعالیت می کردند، اما از نظر ساختار، کارایی و دامنه خدمات، تفاوت های کلیدی دارند.

سامانه تصمیم: پلتفرم اولیه بهزیستی، صرفاً برای نوبت دهی مشاوره

سامانه تصمیم با نشانی zaman.behzisti.net، پلتفرم اولیه بود که توسط سازمان بهزیستی کشور برای مدیریت مرحله اجباری مشاوره پیش از طلاق راه اندازی شد. کارکرد اصلی این سامانه، نوبت دهی اینترنتی برای ارجاع زوجین به مراکز مشاوره تحت نظارت بهزیستی بود. ویژگی های کلیدی آن عبارت بودند از:

  • تمرکز بر نوبت دهی: هدف اصلی، ایجاد یک سیستم ساده برای ثبت درخواست و تعیین وقت مشاوره بود.
  • پلتفرم مستقل: این سامانه به طور نسبی مستقل از سایر سامانه های قضایی عمل می کرد و ارتباطات آن با دادگاه ها بیشتر به صورت دستی یا از طریق تبادل اسناد (مانند گواهی عدم سازش) صورت می گرفت.
  • پوشش انواع طلاق: امکان ثبت درخواست برای طلاق توافقی، طلاق از طرف زن و طلاق از طرف مرد را فراهم می کرد.
  • محدودیت های یکپارچگی: به دلیل تمرکز صرف بر مرحله مشاوره، فاقد یکپارچگی کامل با سایر مراحل فرآیند قضایی طلاق بود.

این سامانه در زمان خود، گام مهمی در جهت دیجیتالی کردن خدمات بهزیستی و اجرای ماده ۲۵ قانون حمایت از خانواده محسوب می شد، اما نیاز به یک پلتفرم جامع تر برای تسهیل فرآیندها به مرور زمان احساس گردید.

سامانه مسیر: پلتفرم یکپارچه قضایی-بهزیستی، شامل ثبت اولیه، پیگیری مشاوره، و ارتباط با دفاتر قضایی

سامانه یکپارچه مسیر، تحولی در رویکرد ارائه خدمات مرتبط با طلاق است. این سامانه، یک پلتفرم جامع تر و یکپارچه تر است که نه تنها نوبت دهی مشاوره را پوشش می دهد، بلکه تمامی مراحل از ثبت اولیه تا پیگیری جلسات مشاوره و حتی ارتباط با دفاتر خدمات الکترونیک قضایی را در بر می گیرد. تفاوت های اصلی آن با سامانه تصمیم شامل موارد زیر است:

  • یکپارچگی خدمات: سامانه مسیر، تلاش می کند تا تمامی ذی نفعان در فرآیند طلاق (شامل زوجین، مراکز مشاوره بهزیستی و دفاتر خدمات الکترونیک قضایی) را در یک بستر واحد جمع آوری کند.
  • مدیریت جامع تر: این سامانه نه تنها ثبت درخواست، بلکه پیگیری پیشرفت جلسات مشاوره، صدور گواهی عدم سازش و ارجاع الکترونیکی پرونده به مراجع قضایی را نیز مدیریت می کند.
  • تسهیل ارتباطات: با ایجاد کانال های ارتباطی یکپارچه، از سردرگمی کاربران کاسته و سرعت تبادل اطلاعات میان نهادهای مرتبط افزایش یافته است.
  • کاهش بوروکراسی: هدف این سامانه، کاهش نیاز به مراجعات فیزیکی مکرر و مستندسازی کاغذی است که به نوبه خود، زمان و هزینه را برای متقاضیان کاهش می دهد.

چشم انداز آینده: یکپارچه سازی بیشتر خدمات

تحول از سامانه تصمیم به سامانه مسیر، نشان دهنده چشم انداز یکپارچه سازی بیشتر خدمات الکترونیکی در کشور است. هدف نهایی، ایجاد یک اکوسیستم دیجیتال جامع است که در آن، تمامی خدمات دولتی مرتبط با خانواده، از جمله ثبت ازدواج، ثبت طلاق، امور فرزندان و خدمات مشاوره ای، از طریق یک درگاه واحد و با حداقل پیچیدگی اداری در دسترس شهروندان قرار گیرد. این رویکرد، به نفع کارایی سیستم اداری و تجربه کاربری شهروندان خواهد بود و به تسهیل فرآیندهای حقوقی و اجتماعی کمک شایانی می کند.

نتیجه گیری

فرآیند طلاق، یکی از پیچیده ترین و حساس ترین مراحل زندگی افراد است که نه تنها ابعاد حقوقی، بلکه جنبه های عمیق روانشناختی و اجتماعی را نیز در بر می گیرد. در این راستا، سیستم مشاوره اجباری پیش از طلاق، که با تکیه بر ماده ۲۵ قانون حمایت از خانواده ایجاد شده، نقش بی بدیلی در کاهش آسیب های ناشی از جدایی و حتی در مواردی، حفظ بنیان خانواده ایفا می کند. سامانه تصمیم با نشانی zaman.behzisti.net، در گذشته به عنوان ابزاری حیاتی برای مدیریت این فرآیند عمل می کرد و امکان نوبت دهی آنلاین برای زوجین متقاضی طلاق را فراهم می آورد.

با این حال، با هدف بهینه سازی، یکپارچه سازی و تسهیل هرچه بیشتر خدمات، این سامانه جای خود را به سامانه یکپارچه مسیر داده است. سامانه مسیر، با ارائه خدمات جامع تر، از جمله ثبت درخواست اولیه، پیگیری جلسات مشاوره و ارتباط مستقیم با دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، تجربه کاربری مؤثرتری را برای زوجین فراهم می آورد. این تحول، گامی مثبت در راستای ارائه خدمات الکترونیک هوشمند و کاهش بوروکراسی در یکی از حساس ترین حوزه های اجتماعی است.

برای تمامی افرادی که در حال حاضر با چالش های مرتبط با طلاق مواجه هستند، آگاهی از این تغییر و مراجعه به سامانه یکپارچه مسیر به عنوان مرجع اصلی ثبت درخواست ها، ضروری است. همچنین، استفاده از خدمات مشاوره ای متخصصین روانشناس و مددکار اجتماعی، چه برای یافتن راه حل و سازش و چه برای مدیریت یک جدایی سالم و کم آسیب، اکیداً توصیه می شود. کسب اطلاعات به روز و مراجعه به مراجع رسمی و صحیح، از اتلاف وقت، سردرگمی و بروز مشکلات احتمالی در این مسیر دشوار جلوگیری خواهد کرد.