متن توافق نامه بین زن و شوهر

متن توافق نامه بین زن و شوهر سندی حقوقی است که حقوق و تکالیف زوجین را در طول زندگی مشترک یا در زمان جدایی مشخص می کند. این توافقنامه می تواند طیف وسیعی از مسائل مالی، حضانت فرزندان، تقسیم اموال و سایر تعهدات را پوشش دهد و به منظور ایجاد شفافیت و جلوگیری از اختلافات آتی تنظیم می گردد.

اهمیت تنظیم یک توافقنامه مکتوب و دقیق بین زن و شوهر، چه در طول زندگی مشترک و چه در زمان جدایی، از زوایای گوناگون قابل بررسی است. چنین سندی نه تنها می تواند به شفافیت روابط حقوقی و مالی کمک کند، بلکه در مواقع بروز اختلاف، چارچوبی معتبر برای حل و فصل مسائل فراهم می آورد. در نظام حقوقی ایران، انواع مختلفی از توافقنامه ها می توانند بین زوجین منعقد شوند که هر یک کارکرد و آثار حقوقی خاص خود را دارند. با این حال، در سالیان اخیر، به دلیل افزایش آمار طلاق و تمایل زوجین به حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات، توافقنامه طلاق توافقی اهمیت ویژه ای یافته و به یکی از پرکاربردترین اسناد حقوقی در حوزه خانواده تبدیل شده است. این مقاله با هدف ارائه یک راهنمای جامع و کاربردی، به بررسی ابعاد مختلف توافقنامه های بین زن و شوهر، با تمرکز بر تنظیم توافقنامه طلاق می پردازد. از تعریف و انواع توافقنامه ها گرفته تا تشریح مفاد ضروری صورتجلسه طلاق توافقی و اعتبار قانونی آن ها، تمامی جنبه های مرتبط با این موضوع به تفصیل مورد بحث قرار خواهد گرفت. ارائه یک نمونه توافقنامه طلاق توافقی جامع نیز از دیگر اهداف اصلی این نوشتار است تا کاربران بتوانند با ساختار و محتوای چنین سندی به طور کامل آشنا شوند.

توافقنامه بین زن و شوهر: یک نگاه کلی به مبانی حقوقی

توافقنامه بین زن و شوهر، سندی حقوقی است که به موجب آن زوجین، به اراده آزاد و آگاهانه خود، بر سر حقوق و تکالیف متقابل یا مشترک خویش، اعم از مالی و غیرمالی، به تفاهم رسیده و آن را مکتوب می سازند. این سند، با استناد به ماده ۱۰ قانون مدنی ایران که اصل آزادی قراردادها را به رسمیت می شناسد، دارای اعتبار قانونی است، مشروط بر آنکه مخالف صریح قانون یا نظم عمومی و اخلاق حسنه نباشد. هدف اصلی از تنظیم چنین توافقنامه ای، ایجاد شفافیت در روابط، پیشگیری از اختلافات آتی و فراهم آوردن یک مبنای روشن برای حل و فصل مسائل در صورت بروز چالش است.

این توافقنامه ها می توانند در مراحل مختلف زندگی مشترک و برای مقاصد گوناگونی تنظیم شوند. درک صحیح انواع این توافقات، برای هر زوجی که قصد مکتوب کردن تفاهمات خود را دارد، ضروری است.

انواع توافقنامه های زوجین: تنوع و کاربردها

توافقات بین زوجین، بسته به زمان تنظیم و موضوع مورد توافق، می تواند اشکال متفاوتی به خود بگیرد. هر یک از این انواع، آثار حقوقی و کاربردهای خاص خود را دارد:

• توافقنامه پیش از ازدواج (Pre-nuptial Agreement): اگرچه در نظام حقوقی ایران به شکل رایج در کشورهای غربی مورد پذیرش قرار نگرفته است، اما زوجین می توانند با گنجاندن شروط ضمن عقد در سند نکاحیه یا ضمن یک عقد لازم دیگر (خارج از عقد نکاح)، در خصوص مسائلی مانند مهریه، نفقه، نحوه اداره اموال یا حتی حق طلاق، پیش از وقوع ازدواج به توافق برسند. این شروط باید قانونی و شرعی باشند.
• توافقنامه مالی در طول زندگی مشترک: زوجین می توانند در طول زندگی زناشویی خود، بر سر مدیریت اموال مشترک، نحوه سرمایه گذاری ها، تقسیم سود و زیان یک کسب وکار مشترک یا حتی تفکیک اموال شخصی، توافقاتی را به صورت مکتوب تنظیم کنند. این توافقات می تواند شامل تعیین تکلیف برای اموالی باشد که هر یک از زوجین پیش از ازدواج یا در طول آن کسب کرده اند.
• توافقنامه حضانت و ملاقات (در صورت جدایی غیررسمی): در مواردی که زوجین بدون طلاق رسمی، به صورت جدا از یکدیگر زندگی می کنند، می توانند برای تعیین تکلیف حضانت فرزندان مشترک و نحوه ملاقات والد غیرحضانت دهنده، به توافق برسند. این توافقنامه، به ویژه در شرایطی که یکی از والدین به دلایل موجه (مانند مسافرت طولانی) قادر به حضانت نباشد، کاربرد دارد.
• توافقنامه طلاق توافقی: این نوع توافقنامه که محور اصلی این مقاله است، در شرایطی تنظیم می شود که زوجین قصد دارند به زندگی مشترک خود پایان دهند و در خصوص تمامی مسائل مرتبط با طلاق، از جمله حقوق مالی (مهریه، نفقه، اجرت المثل، جهیزیه)، حضانت و ملاقات فرزندان و تقسیم اموال، به تفاهم رسیده اند. این توافقنامه سپس به دادگاه خانواده ارائه شده و مبنای صدور حکم طلاق قرار می گیرد.

اهمیت قانونی و اخلاقی مکتوب کردن توافقات فراتر از صرفاً یک سند کاغذی است. از منظر حقوقی، سند مکتوب، دلیل قوی و محکمی در مراجع قضایی محسوب می شود و بار اثبات را کاهش می دهد. از منظر اخلاقی، مکتوب کردن توافقات، نشان دهنده احترام متقابل به تصمیمات و حقوق یکدیگر است و می تواند از بروز سوءتفاهم ها و چالش های عاطفی در آینده جلوگیری کند. به همین دلیل، توصیه می شود هرگونه توافق مهم بین زوجین، به صورت شفاف و دقیق، مکتوب و در صورت لزوم، به تأیید مراجع قانونی برسد.

توافقنامه طلاق توافقی: گامی به سوی جدایی مسالمت آمیز

طلاق توافقی، روشی برای پایان دادن به زندگی مشترک است که در آن، زن و شوهر با تفاهم و رضایت کامل، بر سر تمامی مسائل مرتبط با طلاق، از جمله حقوق مالی و غیرمالی، حضانت و ملاقات فرزندان و نحوه تقسیم اموال به توافق می رسند. این نوع طلاق که ریشه در مفهوم طلاق خلع و مبارات در فقه اسلامی دارد، در قوانین مدنی ایران نیز به رسمیت شناخته شده و مزایای قابل توجهی برای زوجین در پی دارد.

طلاق توافقی چیست و چه مزایایی دارد؟

طلاق توافقی بر خلاف طلاق یک طرفه (از سوی مرد یا زن)، نیازمند رضایت و توافق هر دو طرف است. در این فرآیند، زوجین با همکاری یکدیگر، مفاد مربوط به جدایی را تعیین می کنند. مهم ترین مزایای طلاق توافقی عبارتند از:

• کاهش تنش و درگیری های عاطفی: با توجه به اینکه زوجین در محیطی آرام و با تفاهم به جدایی اقدام می کنند، از تنش های روانی و عاطفی ناشی از فرآیندهای قضایی طولانی و خصومت آمیز کاسته می شود. این امر به ویژه در صورت وجود فرزندان مشترک، حائز اهمیت است و می تواند آسیب های روحی به آن ها را به حداقل برساند.
• سرعت بیشتر در فرآیند طلاق: از آنجا که دادگاه نیازی به رسیدگی به اختلافات و جمع آوری ادله ندارد و تنها توافقات زوجین را تأیید می کند، فرآیند صدور حکم طلاق به شکل چشمگیری سریع تر انجام می شود. این سرعت، مانع از فرسایش روانی و مالی زوجین می گردد.
• هزینه های کمتر: به دلیل کوتاه بودن فرآیند و کاهش نیاز به دادرسی های متعدد، هزینه های حقوقی و دادرسی به مراتب کمتر از طلاق های غیرتوافقی خواهد بود.
• حفظ احترام متقابل: جدایی از طریق توافق، به زوجین اجازه می دهد تا با حفظ کرامت و احترام به یکدیگر، زندگی مشترک را پایان دهند و از بروز کینه ها و خصومت های بلندمدت جلوگیری کنند.

چرا تنظیم توافقنامه طلاق توافقی حیاتی است؟

تنظیم یک متن توافق نامه طلاق توافقی، نه تنها یک اقدام شکلی است، بلکه از اهمیت بنیادین برخوردار است. این سند، تمامی جزئیات توافقات زوجین را به صورت مکتوب درآورده و از بروز هرگونه ابهام یا تفسیر متفاوت در آینده جلوگیری می کند:

1. جلوگیری از اختلافات آینده: با مشخص شدن دقیق تکلیف هر یک از حقوق و تعهدات، راه برای طرح دعاوی مجدد و اختلافات بعدی بسته می شود.
2. تسریع روند دادگاه: دادگاه خانواده، پس از احراز اراده و توافق کامل زوجین، مستقیماً به مفاد صورتجلسه طلاق توافقی استناد کرده و حکم طلاق را بر اساس آن صادر می کند. این امر، زمان رسیدگی را به شدت کاهش می دهد.
3. حفظ حقوق هر دو طرف: با تنظیم دقیق و کارشناسی شده توافقنامه، اطمینان حاصل می شود که حقوق هیچ یک از طرفین، به ویژه حقوق مالی زن و حقوق مربوط به فرزندان، تضییع نمی شود.

مبنای حقوقی طلاق توافقی در قوانین ایران، عمدتاً بر اساس مواد ۱۱۴۵ و ۱۱۴۶ قانون مدنی است که به طلاق خلع و مبارات اشاره دارند. در طلاق خلع، زن به دلیل کراهت از شوهر خود و در قبال مالی که به او می دهد، طلاق می گیرد. در طلاق مبارات، کراهت از سوی هر دو طرف است. توافقنامه طلاق توافقی در واقع سند مکتوب این کراهت و توافق بر فدیه (مالی که زن می بخشد) و سایر مسائل است که پس از ارجاع پرونده به دادگاه خانواده و طی مراحل مشاوره، به دادگاه تقدیم می شود تا مبنای صدور گواهی عدم امکان سازش و نهایتاً ثبت طلاق قرار گیرد.

ارکان اصلی و مفاد ضروری توافقنامه طلاق توافقی: راهنمایی جامع

یک توافقنامه طلاق توافقی معتبر و جامع، باید شامل جزئیات دقیق و شفافی باشد تا از هرگونه ابهام و اختلاف در آینده جلوگیری کند. هر بخش از این سند، نیازمند دقت حقوقی فراوان است. در ادامه به تشریح ارکان اصلی و مفاد ضروری یک متن توافقنامه طلاق توافقی می پردازیم.

مقدمه توافقنامه

مقدمه، شناسنامه توافقنامه است و باید به وضوح هویت طرفین و هدف از تنظیم سند را مشخص کند.

• مشخصات کامل زوجین: شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، محل صدور شناسنامه، تاریخ تولد، آدرس کامل پستی و شماره تماس. این اطلاعات باید دقیقاً مطابق با مدارک هویتی باشد.
• تاریخ تنظیم: ذکر روز، ماه و سال تنظیم توافقنامه.
• موضوع توافقنامه: باید به صراحت قید شود که موضوع این سند، توافقنامه طلاق توافقی است. همچنین می توان به اراده طرفین مبنی بر جدایی و رضایت به کلیه مفاد توافقنامه اشاره کرد.

۱. مهریه زوجه

مهریه یکی از مهمترین حقوق مالی زن است که در تنظیم توافقنامه طلاق باید با نهایت دقت تعیین تکلیف شود.

• میزان دقیق مهریه: باید تعداد دقیق سکه (بهار آزادی، طرح جدید یا قدیم) یا مبلغ نقدی، یا مشخصات مال معین (در صورت توافق بر مال معین) ذکر شود.
• نحوه تعیین تکلیف:
  • بذل (بخشش): زوجه می تواند تمام یا بخشی از مهریه خود را در قبال طلاق ببخشد. باید مقدار دقیق بخشش (مثلاً تمام مهریه، نصف مهریه، تعداد مشخصی سکه) به وضوح قید شود. این بذل می تواند در قبال طلاق خلع یا مبارات باشد.
  • دریافت کامل: اگر زوجه قصد دریافت مهریه را دارد، باید نحوه پرداخت آن (به صورت یکجا یا اقساطی) و زمان بندی آن مشخص شود.
  • تهاتر با اموال دیگر: ممکن است زوجین توافق کنند که مهریه با مال دیگری (مانند ملک، خودرو، سهم الشرکه) تهاتر شود. در این صورت، باید مشخصات کامل مال تهاتر شده و نحوه انتقال آن قید گردد.
• ذکر زمان و مکان دقیق پرداخت یا بخشش: به عنوان مثال، زوجه مهریه خود را فی المجلس در دفترخانه [نام دفترخانه] به زوج بذل نمود یا زوج متعهد است مبلغ مهریه را ظرف مدت یک ماه پس از ثبت طلاق به حساب زوجه واریز نماید.

۲. حضانت و ملاقات فرزندان (در صورت وجود)

تعیین تکلیف حضانت و ملاقات فرزندان، از حساس ترین و حیاتی ترین بخش های توافقنامه طلاق است.

• تعیین والد عهده دار حضانت: باید به صراحت مشخص شود که حضانت فرزند/فرزندان (با ذکر نام و مشخصات هویتی آن ها) تا چه سنی و بر عهده کدام والد خواهد بود. در صورت توافق بر حضانت مشترک، باید جزئیات آن به دقت تبیین شود.
• تکلیف نفقه فرزندان: مبلغ ماهیانه نفقه هر فرزند، نحوه پرداخت آن (مثلاً به حساب مادر)، و تعیین ضریب افزایش سالانه (بر اساس شاخص بانک مرکزی یا درصد توافقی) باید قید شود.
• زمان بندی دقیق ملاقات والد دیگر با فرزندان: این بخش باید جزئیات کاملی را در بر گیرد؛ از جمله:
  • روزهای ملاقات (مثلاً هر هفته پنجشنبه و جمعه).
  • ساعات ملاقات (مثلاً از ساعت ۱۰ صبح پنجشنبه تا ۸ شب جمعه).
  • مکان مشخص تحویل و تحول فرزندان (مثلاً درب منزل مادر، مهدکودک، کلانتری).
  • تعیین تکلیف ملاقات در ایام تعطیلات رسمی، اعیاد، نوروز و تعطیلات تابستان.
• تعیین تکلیف هزینه های خاص فرزندان: شامل هزینه های تحصیل (شهریه مدرسه، دانشگاه)، درمان (بیمارستان، دارو)، سفرهای آموزشی یا تفریحی، پوشاک و … که بر عهده کدام والد است.

۳. نفقه زوجه

نفقه زوجه شامل نفقه ایام گذشته (معوقه) و نفقه ایام عده طلاق می شود.

• تعیین تکلیف نفقه ایام گذشته (معوقه): آیا زوجه نفقه گذشته خود را دریافت کرده است؟ آیا ادعایی در این خصوص ندارد؟ یا زوج متعهد به پرداخت مبلغ مشخصی به عنوان نفقه معوقه است؟
• تعیین تکلیف نفقه ایام عده: در صورت رجعی بودن طلاق، زن در ایام عده مستحق نفقه است. باید مشخص شود که آیا زوج متعهد به پرداخت نفقه ایام عده است یا زوجه آن را بخشیده و ادعایی ندارد. در طلاق بائن نفقه ایام عده تعلق نمی گیرد.

۴. اجرت المثل ایام زندگی مشترک

اجرت المثل، حق مالی زن در قبال کارهایی است که در منزل شوهر انجام داده و شرعاً بر عهده او نبوده است.

• باید مشخص شود که آیا مبلغ مشخصی بابت اجرت المثل پرداخت می شود، زوجه آن را بخشیده است، یا ادعایی در این خصوص ندارد.

۵. جهیزیه زوجه

جهیزیه، اموال شخصی زن است که به منزل شوهر آورده است.

• نحوه استرداد: باید نحوه بازگرداندن جهیزیه به زوجه مشخص شود. آیا لیست جهیزیه موجود است؟ زمان و مکان استرداد چگونه خواهد بود؟ یا زوجه جهیزیه خود را بخشیده و ادعایی ندارد؟

۶. تقسیم اموال مشترک

در صورتی که زوجین دارای اموال مشترک (خانه، خودرو، حساب بانکی، سهام، …) باشند، باید تکلیف آن ها نیز مشخص شود.

• نحوه تقسیم دقیق و شفاف اموال، یا تهاتر آن ها باید قید گردد.
• اشاره به وضعیت تنصیف دارایی و شروط آن (به ویژه در مورد نصف دارایی زوج که در صورت احراز شرایط خاص به زوجه منتقل می شود). اگر شرط تنصیف اجرا می شود، باید نحوه محاسبه و پرداخت آن مشخص شود.

۷. وکالت در طلاق (در صورت اعطای از سوی زوج به زوجه)

در برخی موارد، زوج حق طلاق را به زوجه اعطا می کند. این موضوع باید با جزئیات کامل در توافقنامه طلاق ذکر شود.

• جزئیات وکالت اعطایی (حدود و اختیارات وکیل و موکل) و اینکه آیا زوجه می تواند با این وکالتنامه خود را مطلقه کند، باید به صراحت قید شود.
• اهمیت این وکالت برای زن در روند طلاق باید تشریح گردد.

۸. سایر شرایط و تعهدات

هرگونه توافق خاص دیگر که زوجین صلاح می دانند در توافقنامه درج شود، در این بخش گنجانده می شود.

• مانند استرداد اقلام شخصی، تسویه بدهی های مشترک، عدم طرح دعاوی آتی، یا هر تعهد دیگری که طرفین بر آن توافق کرده اند.

تنظیم دقیق و جامع تمامی مفاد فوق در متن توافق نامه بین زن و شوهر، به ویژه در مورد طلاق توافقی، نه تنها فرآیند قضایی را تسهیل می کند، بلکه از بروز پیچیدگی ها و اختلافات حقوقی و عاطفی در آینده به طرز چشمگیری جلوگیری می نماید.

مراحل تنظیم و اعتبار قانونی توافقنامه بین زن و شوهر

تنظیم یک توافقنامه حقوقی میان زوجین، به ویژه در مورد طلاق توافقی، مستلزم رعایت مراحل و کسب اعتبار قانونی لازم است. آگاهی از این مراحل، به زوجین کمک می کند تا سندی محکم و قابل استناد داشته باشند.

گام اول: تفاهم و گفتگو

اساس هر توافقنامه، تفاهم و رضایت قلبی طرفین است. در این گام، زوجین باید بدون فشار و اجبار، با یکدیگر یا با واسطه (مانند وکیل، مشاور خانواده، یا حتی یک فرد مورد اعتماد)، در خصوص تمامی مسائلی که قرار است در توافقنامه گنجانده شود، به گفتگو نشسته و به یک نتیجه مشترک برسند. این مرحله، سنگ بنای یک توافقنامه پایدار و معتبر است و هرگونه ابهام یا اجبار در این مرحله، می تواند اعتبار توافق را در آینده زیر سوال ببرد.

گام دوم: نگارش پیش نویس

پس از حصول تفاهم، نوبت به مکتوب کردن توافقات می رسد. این نگارش می تواند توسط خود زوجین، یا به صورت حرفه ای تر، توسط یک وکیل متخصص در امور خانواده انجام شود. نگارش پیش نویس باید با رعایت اصول حقوقی و به زبانی روشن و بدون ابهام صورت گیرد. توصیه می شود که در این مرحله، تمامی جزئیات حتی موارد به ظاهر کم اهمیت نیز درج شوند تا راه برای هرگونه سوءتفاهم بسته شود. استفاده از نمونه توافقنامه طلاق توافقی می تواند به عنوان یک الگو مفید باشد، اما باید مفاد آن با شرایط خاص هر پرونده تطبیق داده شود.

گام سوم: مشاوره حقوقی تخصصی

پیش از امضای نهایی توافقنامه، لزوم بررسی متن توسط وکیل متخصص در حقوق خانواده، امری حیاتی است. وکیل با اشراف بر قوانین و رویه های قضایی، می تواند ایرادات احتمالی، نقاط ضعف حقوقی یا موارد فراموش شده در توافقنامه را شناسایی و اصلاح کند. این مشاوره تضمین می کند که حقوق هیچ یک از طرفین تضییع نشده و توافقنامه از اعتبار حقوقی کافی برخوردار باشد. همچنین، وکیل می تواند در خصوص آثار و تبعات هر یک از مفاد توافقنامه، به زوجین آگاهی لازم را بدهد.

گام چهارم: نحوه ثبت و اعتبار توافقنامه

اعتبار قانونی متن توافق نامه بین زن و شوهر، به ویژه توافقنامه طلاق، به نحوه ثبت و تأیید آن بستگی دارد:

1. تایید در دادگاه خانواده (بالاترین اعتبار قانونی): بالاترین سطح اعتبار برای توافقنامه طلاق توافقی، زمانی حاصل می شود که این توافقنامه به دادگاه خانواده ارائه شده و به صورت رسمی توسط قاضی تأیید شود. در این حالت، مفاد توافقنامه جزو لاینفک دادنامه طلاق قرار گرفته و قوه اجرایی قانونی پیدا می کند. پس از صدور گواهی عدم امکان سازش بر مبنای این توافقنامه، هر یک از طرفین می توانند از طریق دفاتر ثبت طلاق، نسبت به ثبت رسمی جدایی اقدام کنند. این روش، قوی ترین ضمانت اجرایی را دارد و در صورت عدم انجام تعهدات، طرف متعهدله می تواند از طریق دادگاه اقدام به اجرای مفاد توافقنامه کند.
2. ثبت در دفاتر اسناد رسمی: تنظیم و ثبت توافقنامه (اعم از مالی یا غیرمالی) در دفاتر اسناد رسمی، به آن سند رسمی معتبر می بخشد. سند رسمی، از دلایل اثبات قوی در مراجع قضایی محسوب می شود و در صورت بروز اختلاف، بار اثبات را از دوش مدعی برمی دارد. با این حال، باید توجه داشت که ثبت توافقنامه در دفتر اسناد رسمی، به تنهایی حکم طلاق نیست و برای جدایی رسمی، همچنان باید مراحل قضایی در دادگاه خانواده طی شود. این روش بیشتر برای توافقنامه های مالی بین زوجین در طول زندگی مشترک یا توافقات غیرمالی خاص کاربرد دارد.
3. تنظیم در منزل با حضور شهود: تنظیم توافقنامه به صورت دست نویس یا چاپی در منزل و با حضور شهود، اعتبار حقوقی کمتری در مقایسه با دو روش فوق دارد. این گونه اسناد، عمدتاً جنبه اخلاقی و ارشادی داشته و در مراجع قضایی، تنها به عنوان یک سند عادی قابل استناد هستند. اثبات صحت و اعتبار آن، در صورت انکار طرف مقابل، دشوارتر است و نیازمند دلایل و شواهد بیشتری خواهد بود. از این رو، برای مسائل مهم حقوقی، به ویژه شرایط توافقنامه طلاق، این روش به تنهایی توصیه نمی شود.

نقش وکیل در تسهیل و قانونی کردن فرآیند بی بدیل است. وکیل متخصص با دانش حقوقی خود، می تواند زوجین را در تمامی مراحل، از تفاهم اولیه تا نگارش، مشاوره و ثبت قانونی توافقنامه، یاری رساند. حضور وکیل اطمینان می دهد که توافقنامه به درستی تنظیم شده، حقوق هر دو طرف حفظ شده و فرآیند جدایی یا هرگونه توافق دیگر، به قانونی ترین و کم دردسرترین شکل ممکن انجام شود.

نمونه متن توافقنامه جامع طلاق توافقی

در ادامه، یک نمونه متن توافقنامه طلاق توافقی ارائه می گردد که می تواند به عنوان یک الگو برای زوجین و وکلای محترم مورد استفاده قرار گیرد. این نمونه، شامل تمامی مفاد ضروری است که پیش تر تشریح شد. لازم به ذکر است که این متن جنبه نمونه داشته و باید با توجه به شرایط و توافقات خاص هر زوج، تنظیم و تکمیل شود.

بسمه تعالی
توافقنامه طلاق توافقی
تاریخ: ...................... (روز/ماه/سال)
شماره پرونده دادگاه (در صورت ارجاع): ......................

مقدمه:
این توافقنامه فی مابین:
۱. خانم: ........................................... فرزند: ............................ شماره ملی: ............................ محل صدور شناسنامه: ............................ تاریخ تولد: ............................ آدرس: ............................................................................ شماره تماس: ............................ (که از این پس زوجه نامیده می شود)
۲. آقای: ........................................... فرزند: ............................ شماره ملی: ............................ محل صدور شناسنامه: ............................ تاریخ تولد: ............................ آدرس: ............................................................................ شماره تماس: ............................ (که از این پس زوج نامیده می شود)
در کمال صحت و سلامت عقل و با اراده آزاد و آگاهانه، با اقرار به کراهت متقابل و/یا کراهت زوجه از زوج (در صورت طلاق خلع)، به منظور پایان دادن به زندگی مشترک و تعیین تکلیف کلیه حقوق و تکالیف مربوط به علقه زوجیت و آثار ناشی از آن، بر اساس ماده ۱۰ و ۲۱۹ قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، تنظیم گردیده و طرفین کلیه مفاد و بندهای ذیل را قبول و به آن متعهد می گردند.

ماده ۱: موضوع توافق
موضوع این توافقنامه، طلاق توافقی طرفین بر اساس مفاد ذیل و تقدیم آن به دادگاه محترم خانواده جهت صدور گواهی عدم امکان سازش و نهایتاً ثبت طلاق می باشد.

ماده ۲: مهریه زوجه
زوجه خانم ............................ اقرار و اعلام می دارد که مهریه شرعی و قانونی ایشان تعداد .................... (مثلاً: یکصد و چهارده) سکه تمام بهار آزادی طرح جدید / مبلغ .................... ریال وجه نقد / مال معین .................... می باشد. در خصوص مهریه، طرفین به شرح ذیل توافق نمودند:
[انتخاب یکی از موارد ذیل و تکمیل آن، یا ترکیبی از آن ها]
الف) زوجه تعداد .................... سکه از مهریه خود را در قبال طلاق، به زوج بذل نموده و زوج نیز قبول بذل می نماید. زوجه هیچ گونه ادعا و مطالبه ای نسبت به تعداد سکه/مبلغ بذل شده ندارد.
ب) زوجه تمام مهریه خود را در قبال طلاق، به زوج بذل نموده و زوج نیز قبول بذل می نماید. زوجه هیچ گونه ادعا و مطالبه ای نسبت به مهریه ندارد.
ج) زوج متعهد می گردد تعداد .................... سکه باقی مانده از مهریه (پس از کسر موارد بذل شده) را به صورت [یکجا / اقساطی] پرداخت نماید. نحوه پرداخت اقساط به این ترتیب است که مبلغ .................... ریال به عنوان پیش پرداخت در دفتر ازدواج و طلاق و مابقی به صورت ماهیانه / هر سه ماه یکبار / سالانه به میزان .................... ریال به شماره حساب .................... بانک .................... به نام زوجه واریز گردد.
د) زوجین توافق نمودند که به جای مهریه، مال معین [مثلاً: یک دستگاه خودروی سواری پراید مدل (...) رنگ (...) به شماره انتظامی (...)] به زوجه منتقل گردد. زوج متعهد است ظرف مدت .................... روز پس از ثبت طلاق، نسبت به انتقال رسمی سند مالکیت به نام زوجه در یکی از دفاتر اسناد رسمی اقدام نماید.
(توضیح: هرگونه شرط اضافه یا نحوه پرداخت/بذل دیگر در این ماده درج شود.)

ماده ۳: حضانت و ملاقات فرزندان مشترک
(در صورت وجود فرزند مشترک، مشخصات کامل فرزند/فرزندان ذیل ذکر شود)
نام فرزند/فرزندان: ............................ تاریخ تولد: ............................ شماره شناسنامه: ............................
الف) حضانت فرزند/فرزندان مشترک تا سن قانونی (۷ سالگی برای پسر و دختر، سپس با نظر دادگاه) بر عهده [مادر / پدر] خواهد بود. پس از آن نیز حضانت بر اساس توافق طرفین یا حکم دادگاه تعیین خواهد شد.
ب) والد غیرعهده دار حضانت، حق ملاقات با فرزند/فرزندان را دارد. نحوه و زمان بندی ملاقات به شرح ذیل است:
۱. هر هفته در روزهای [مثلاً: پنجشنبه و جمعه] از ساعت .................... صبح/عصر تا ساعت .................... صبح/عصر روز [جمعه/شنبه].
۲. تحویل و تحول فرزندان در مکان [مثلاً: درب منزل مادر / محل توافقی دیگر].
۳. در ایام تعطیلات رسمی، اعیاد، نوروز و تعطیلات تابستان، نحوه ملاقات بر اساس توافق [خاص/مساوی] طرفین خواهد بود. (جزئیات بیشتر اضافه شود)
ج) نفقه فرزندان مشترک: زوج متعهد می گردد مبلغ .................... ریال به صورت ماهیانه بابت نفقه فرزند/فرزندان مشترک به شماره کارت .................... بانک .................... به نام زوجه پرداخت نماید. این مبلغ هر سال [مثلاً: ده درصد] افزایش خواهد یافت.
د) هزینه های خاص فرزندان (تحصیل، درمان، سفر): [باید مشخص شود بر عهده کدام والد یا به نسبت چند درصد بر عهده هر یک است.]

ماده ۴: نفقه زوجه
الف) نفقه ایام گذشته (معوقه): زوجه اقرار می نماید که نفقه ایام گذشته خود را به طور کامل دریافت نموده و/یا هیچ گونه ادعایی در این خصوص ندارد. [یا: زوج متعهد به پرداخت مبلغ .................... ریال به عنوان نفقه معوقه زوجه ظرف مدت .................... روز پس از ثبت طلاق می باشد.]
ب) نفقه ایام عده: با توجه به نوع طلاق (خلع/مبارات) و توافق طرفین، [زوجه ادعایی نسبت به نفقه ایام عده ندارد / زوج متعهد به پرداخت نفقه ایام عده به میزان .................... ریال به صورت ماهیانه می باشد].

ماده ۵: اجرت المثل ایام زندگی مشترک
زوجه اقرار و اعلام می نماید که هیچ گونه ادعایی بابت اجرت المثل ایام زندگی مشترک ندارد و آن را به زوج بخشیده است. [یا: زوج متعهد به پرداخت مبلغ .................... ریال بابت اجرت المثل ایام زندگی مشترک به زوجه می باشد.]

ماده ۶: جهیزیه زوجه
زوجه اقرار و اعلام می دارد که جهیزیه خود را به طور کامل مسترد نموده و/یا هیچ گونه ادعایی در این خصوص ندارد. [یا: زوج متعهد می گردد ظرف مدت .................... روز پس از ثبت طلاق، نسبت به استرداد کامل جهیزیه زوجه بر اساس لیست پیوست (در صورت وجود) اقدام نماید.]

ماده ۷: تقسیم اموال مشترک
[در صورت وجود اموال مشترک (خانه، خودرو، حساب بانکی، سهام و غیره)، باید نحوه تقسیم آن ها به تفصیل ذکر شود. مثال:]
الف) ملک مسکونی واقع در .................... به پلاک ثبتی .................... به نام زوج می باشد. زوجین توافق نمودند که این ملک به [زوجه / زوج] منتقل گردد. [یا: به نسبت مساوی بین طرفین تقسیم شود و یا فروخته شده و سهم هر یک پرداخت گردد.]
ب) حساب بانکی مشترک به شماره .................... در بانک .................... به نسبت [۵۰-۵۰ / توافقی دیگر] بین طرفین تقسیم خواهد شد.
(توضیح: تمامی اموال مشترک و نحوه تقسیم دقیق آن ها باید در این ماده قید گردد.)

ماده ۸: وکالت در طلاق (در صورت وجود)
در صورتی که زوج به زوجه وکالت در طلاق اعطا نموده باشد، حدود اختیارات و شرایط آن باید در این ماده درج شود. (مثال: زوج به موجب سند رسمی وکالتنامه شماره .................... مورخ .................... دفترخانه .................... به زوجه حق طلاق را با شرایط .................... اعطا نموده است و زوجه می تواند با مراجعه به دادگاه، خود را مطلقه نماید.)

ماده ۹: سایر تعهدات و شروط
طرفین توافق نمودند که هیچ گونه دعوای حقوقی و کیفری دیگری مرتبط با زندگی مشترک و آثار ناشی از آن، علیه یکدیگر مطرح نخواهند کرد. [هرگونه تعهد یا شرط خاص دیگر در این ماده درج شود. مثال: زوج متعهد به تسویه بدهی های مشترک به مبلغ .................... ریال می باشد.]

ماده ۱۰: نسخ توافقنامه
این توافقنامه در دو نسخه متحدالمتن و دارای اعتبار یکسان تنظیم گردیده و به امضای طرفین و شهود (در صورت لزوم) رسیده است.

امضاها:

امضای زوج: ...........................................           امضای زوجه: ...........................................
نام و نام خانوادگی: ............................           نام و نام خانوادگی: ............................
تاریخ: ...........................................           تاریخ: ...........................................

شاهد اول: ...........................................           شاهد دوم: ...........................................
نام و نام خانوادگی: ............................           نام و نام خانوادگی: ............................
شماره ملی: ...........................................           شماره ملی: ...........................................
امضا: ...........................................           امضا: ...........................................

بسیار مهم است که تمامی بندهای نمونه متن توافقنامه طلاق توافقی به دقت مطالعه و با شرایط خاص زوجین مطابقت داده شود. هرگونه کاستی یا ابهام می تواند در آینده موجب بروز مشکلات حقوقی گردد.

در این بخش، یک نمونه کلی از متن توافق نامه بین زن و شوهر در قالب طلاق توافقی ارائه شد. توصیه اکید می شود که برای تنظیم توافقنامه طلاق با توجه به پیچیدگی ها و جزئیات حقوقی، حتماً از مشاوره وکلای متخصص در امور خانواده بهره مند شوید تا از صحت و اعتبار قانونی سند اطمینان حاصل گردد.

نکات حقوقی تکمیلی و ملاحظات مهم در تنظیم توافقنامه

علاوه بر مفاد اصلی که در یک متن توافق نامه بین زن و شوهر باید گنجانده شود، توجه به برخی نکات حقوقی تکمیلی و ملاحظات مهم، می تواند از بروز چالش های آینده جلوگیری کرده و استحکام قانونی سند را افزایش دهد. این ملاحظات به ویژه در تنظیم توافقنامه طلاق اهمیت بیشتری پیدا می کنند.

۱. شفافیت و وضوح عبارات

هر کلمه و عبارت در توافقنامه باید کاملاً روشن و بدون ابهام باشد. از به کار بردن اصطلاحات دو پهلو، مبهم یا قابل تفسیر به صورت های مختلف اجتناب شود. جملات باید کوتاه، خبری و دقیق باشند تا هیچ تردیدی در مقصود طرفین باقی نماند. به عنوان مثال، به جای عبارت زوج مبلغی بابت نفقه فرزندان پرداخت می کند، باید مبلغ دقیق، زمان و نحوه پرداخت مشخص شود.

۲. قابلیت اجرا و عملی بودن توافقات

مفاد توافقنامه باید واقع بینانه و قابل اجرا باشد. توافق بر سر اموری که از نظر قانونی یا عملی ناممکن است، تنها به تضییع وقت و هزینه منجر خواهد شد. به عنوان مثال، توافق بر حضانت فرزند به نحوی که خلاف مصلحت کودک باشد، توسط دادگاه تأیید نخواهد شد.

۳. رعایت مصلحت فرزندان

در هر توافقنامه حضانت فرزند در طلاق، مصلحت عالیه کودک باید همواره در اولویت قرار گیرد. دادگاه خانواده موظف است توافقات مربوط به حضانت، ملاقات و نفقه فرزندان را از این منظر مورد بررسی قرار دهد. اگر توافقات زوجین در این خصوص به ضرر کودک باشد، دادگاه می تواند حتی خلاف توافق والدین، رأی صادر کند.

۴. ضمانت اجرایی برای عدم انجام تعهدات

توصیه می شود در صورت امکان، برای هر یک از تعهدات مندرج در توافقنامه، ضمانت اجرایی مناسبی در نظر گرفته شود. به عنوان مثال، می توان شرط کرد که در صورت عدم پرداخت نفقه فرزندان در موعد مقرر، زوج مکلف به پرداخت جریمه دیرکرد یا خسارت شود. این ضمانت ها، می تواند طرفین را به رعایت مفاد توافقنامه ترغیب کند.

۵. امکان تغییر توافقنامه

یکی از سوالات رایج این است که آیا بعد از امضای توافقنامه می توان آن را تغییر داد؟ پاسخ این است که بله، متن توافق نامه بین زن و شوهر با توافق مجدد و رضایت هر دو طرف قابل تغییر است. این تغییرات نیز باید به صورت مکتوب و در صورت لزوم، به تأیید دادگاه (در مورد طلاق توافقی) یا دفتر اسناد رسمی برسد. این موضوع در برگیرنده اصل آزادی اراده است که به طرفین اجازه می دهد تا در صورت تغییر شرایط یا تفاهمات جدید، مفاد قبلی را اصلاح کنند.

۶. وکالت در طلاق: نکته ای حیاتی

در مواردی که زوجه مهریه خود را بذل می کند، به ویژه در طلاق خلع، اعطای وکالت در طلاق توافقی از سوی زوج به زوجه می تواند فرآیند را برای زن تسهیل کند. این وکالتنامه باید با جزئیات کامل و با ذکر تمامی اختیارات (اعم از حق انتخاب نوع طلاق، حق رجوع به بذل، حق اسقاط حق تجدید نظرخواهی و فرجام خواهی و…) تنظیم شود و در دفتر اسناد رسمی به ثبت برسد. این امر به زن این امکان را می دهد که حتی بدون حضور زوج، مراحل طلاق را به اتمام برساند.

۷. مشاوره خانواده

پیش از اقدام به تنظیم توافقنامه طلاق، به خصوص در مواردی که هنوز تردیدی در جدایی وجود دارد، مراجعه به مشاور خانواده ضروری است. قانون نیز زوجین را ملزم به شرکت در جلسات مشاوره می کند. هدف از این جلسات، تلاش برای صلح و سازش و در صورت عدم امکان، کمک به زوجین برای رسیدن به یک توافق منطقی و عادلانه است. مشاور می تواند به زوجین در شناخت ابعاد روانی و اجتماعی جدایی و تصمیم گیری آگاهانه کمک کند.

۸. حفظ محرمانگی

در طول فرآیند تنظیم و ثبت توافقنامه، به ویژه در طلاق توافقی، رعایت اصل محرمانگی اطلاعات شخصی و خانوادگی طرفین بسیار مهم است. وکلای و مشاوران حقوقی نیز موظف به رعایت این اصل هستند.

با رعایت این نکات حقوقی و استفاده از راهنمایی متخصصان، می توان اطمینان حاصل کرد که متن توافق نامه بین زن و شوهر، سندی محکم، عادلانه و قابل اجرا خواهد بود که حقوق هر دو طرف را در طول زندگی یا پس از جدایی، به نحو احسن تأمین می کند.

نتیجه گیری

همانطور که در این مقاله به تفصیل بررسی شد، متن توافق نامه بین زن و شوهر، به عنوان یک ابزار حقوقی قدرتمند، نقشی اساسی در شفاف سازی روابط و پیشگیری از بروز اختلافات ایفا می کند. این سند، فارغ از اینکه در طول زندگی مشترک برای امور مالی تنظیم شود یا به منظور نهایی کردن فرآیند جدایی به شکل طلاق توافقی، نیازمند دقت، جامعیت و رعایت اصول حقوقی است. تمرکز اصلی این نوشتار بر توافقنامه طلاق توافقی بود؛ سندی که به زوجین امکان می دهد تا با تفاهم و احترام متقابل، به زندگی مشترک خود پایان دهند و تمامی حقوق و تعهدات مالی و غیرمالی، از جمله مهریه، نفقه، حضانت فرزندان، اجرت المثل و جهیزیه را به صورت شفاف تعیین تکلیف کنند.

اهمیت تنظیم یک صورتجلسه طلاق توافقی دقیق و کامل، تنها به تسریع روند قضایی محدود نمی شود، بلکه این سند تضمین کننده حفظ حقوق هر دو طرف و کاهش آسیب های روحی و روانی ناشی از جدایی، به ویژه برای فرزندان مشترک است. اعتبار قانونی این توافقنامه نیز، با تأیید در دادگاه خانواده یا ثبت در دفاتر اسناد رسمی، به حداکثر می رسد و ضمانت اجرایی لازم را فراهم می آورد.

با توجه به پیچیدگی های حقوق خانواده و نیاز به درک عمیق از قوانین مربوطه، اکیداً توصیه می شود که برای تنظیم توافقنامه طلاق یا هر نوع توافقنامه مالی بین زوجین، حتماً از مشاوره و راهنمایی وکلای متخصص در این حوزه بهره مند شوید. یک وکیل باتجربه می تواند با ارائه نکات حقوقی دقیق، شما را در تهیه سندی بی نقص و مطمئن یاری رساند تا حقوق شما به طور کامل حفظ شده و از هرگونه ابهام یا دعوای آتی جلوگیری شود. این گام، نه تنها فرآیند را تسهیل می کند، بلکه آرامش خاطر بیشتری را برای هر دو طرف به ارمغان می آورد.