مصرف14 میلیون زن ایراني از لوازم آرایشی برابر 140 میلیون زن خاورمیانه!
بيشتر آمارها حكايت از اين دارند كه اگر جمعیت زنان خاورمیانه 155 میلیون نفر باشد، 9 درصد این زنان یعنی 14 میلیون نفر زنان ایرانی حدود یک سوم، یعنی 2/1 میلیارد دلار هزینه لوازم آرایش از 7/2 میلیارد دلار بازار لوازم آرایشی خاورمیانه را پرداخت ميكنند. طبق اظهارات مقامات ایرانی سالانه ۸۰۰ میلیون دلار لوازم آرایشی قاچاق وارد کشور می شود. واردات قانونی کشور ما در لوازم آرایشی، بهداشتی به طور متوسط 150 میلیون دلار است که تولیدات ما در داخل جوابگوی 10 درصد از این مقدار هم نیست و حداقل 800 میلیون دلار از نیاز ما از طریق قاچاق وارد می‌شود! در حال حاضر ایران فقط درصد کمی از نیاز خود به محصولات آرایشی و بهداشتی را تولید می‌کند و بیشتر این محصولات از کشورهای چین، ترکیه، کره و امارات وارد یا قاچاق می‌شوند.
براساس تحقیقی که در موسسه تحقیقاتی TMBA انجام شده، حدود 14 میلیون دختر و زن بین 15 تا 45 سال ساکن شهرهای بزرگ ایران، بطور متوسط ماهانه 7/5 یورو برای خرید لوازم آرایشی هزینه می‌کنند و این درحالی است که متوسط حقوق بین 490 تا 570 یورو است. در گزارشی دیگر 14 میلیون نفر زن ایراني در برابر 140 میلیون نفر زن در خاورمیانه به میزان 1.2 میلیارد دلار از بازار2.7 میلیارد دلاري بازار فروش لوازم آرایشی در خاورمیانه و بازار 160 میلیارد دلاری محصولات آرایشی در جهان را به خود اختصاص داده‌اند. این آمار حاکی از آن است که نزدیک به پنجاه درصد مصرف لوازم آرایشی در خاورمیانه توسط تنها ده درصد زنان این منطقه مصرف می شود.
آمارهاي ديگر چه مي‌گويد؟
نزدیک ترین آماری که از سال ۲۰۱۵ وجود دارد، مربوط به سایت مجله «Beauty world middle East» است که دفتری در امارات متحده عربی دارد. این سایت می گوید ایران دومین رکورددار مصرف لوازم آرایشی و بهداشتی در خاورمیانه و هفتمین کشور رکورددار در این زمینه در سطح جهان است. تخمین این سایت از بازار لوازم آرایشی و بهداشتی کشور ایران، ۳.۶۸ میلیارد دلار معادل ۱۲ هزار و ۶۹۶ میلیارد تومان است. به تعبیر این مجله اینترنتی، زنان ایرانی ۳۰ درصد از درآمد قابل تصرف خود را خرج محصولات زیبایی می کنند و مصرف‌کنندگان محصولات زیبایی در ایران، سالانه ۲۳ بطری عطر می خرند.
در آمار دوم بر اساس گزارش یورومونیتور آمده است كه کل مصرف فرآورده های آرایشی در خاورمیانه در سال ۲۰۰۸ حدود ۷.۲ میلیارد دلار بوده بوده است که در میان کشورهای منطقه، ایران با ۲.۱ میلیارد دلار با فاصله کمی از عربستان (۲/۲ میلیارد دلار) و در رده هفتم دنیا قرار دارد. براساس گزارشی که مرکز تحقیقات بهارات مستقر در لندن نیز ارائه کرده، رشد سالانه مصرف فرآورده های آرایشی در عربستان ۱۱ و در ایران ۱۲ درصد است.
به گزارش صداوسیما براساس آمار مرکز آمار، متوسط هزینه سالانه هر خانوار شهری روستایی به قیمت جاری در سال ۹۰ به ترتیب بیش از۱۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان و هشت میلیون و ۳۰۰ هزار تومان و برای کل کشور ۱۱ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان برآورد شده است. با توجه به اینکه متوسط هزینه سالانه هر خانوار شهری و روستایی و کل کشور به قیمت جاری در سال ۹۰ برای خرید لوازم آرایشی به ترتیب ۳۲۸ هزار تومان و ۲۵۸ هزار تومان و ۳۰۹ هزار تومان برآورد شده، به این ترتیب هر خانواده ایرانی به طور متوسط در سال ۹۰ حدود ۲.۵ درصد از هزینه هایش را صرف خرید فرآورده های آرایشی کرده است.
رابطه مصرف فرآورده‌های آرایشی با سلامت
بر اساس پژوهش‌های موسسه تحقیقاتی ام‌تی‌بی، 296 عارضه در کمین کسانی است که مواد آرایشی بهداشتی تقلبی استفاده می‌کنند.
کلروفوم‌ها، پارابن‌ها و فرمالدئید از مهم‌ترین مواد شیمیایی است که در لوازم آرایشی استفاده می‌شود و این مواد پتانسیل بالایی برای ایجاد بیماری‌های پوستی ایجاد می‌کنند؛ به طور کلی این مواد شیمیایی در اثر استفاده زیاد سبب تضعیف شدید پوست در مقابل بیماری‌ها شده و فرد را در معرض پیری زودرس قرار می‌دهند.
مصرف لوازم آرایشی از جنبه پزشکی نیز قابل بحث است؛ بسیاری از مواد تشکیل‌دهنده لوازم آرایشی ممکن است عوارض پوستی داشته باشد و خطراتی برای سلامت ایجاد کند. کارشناسان پزشکی معتقدند ترکیبات سرب و آرسنیک که داخل کرم‌های آرایشی، رژ لب و غیره به کار می‌رود باید به ترتیب زیرppm 2 و 10ppm باشد، در این صورت مصرف این مواد آرایشی هیچ عارضه‌ای به دنبال ندارد. اما از آنجا که حجم بیشتر لوازم مصرفی آرایشی موجود در بازار را کالاهای تقلبی که از مبادی غیر رسمی وارد کشور می‌شوند و معمولاً کیفیت پایینی نیز دارند، تشکیل می‌دهند.
از طرفی، با توجه به اینکه بسیاری از افراد که سطح درآمد پایینی دارند به این نوع لوازم آرایشی روی می‌آورند، سلامت این فرآورده‌ها و اثرات مخرب آن بر سلامت پوست و مو نیز مورد سؤال است که در این زمینه باید از اظهارنظر متخصصان پوست و مو بهره برد. خشکی و التهاب پوست و مخاط‌ها، التهاب چشم، نازک شدن پلک‌ها، حساسیت‌های گوارشی و تنفسی، اختلال در فعالیت‌های غددی و ضعف عمومی از جمله خطراتی است که در صورت استفاده بلند مدت از لوازم آرایشی در افراد عارض مي‌شود.
فروشندگانی که می‌دانند کالایشان تقلبی است!
سيامك، فروشنده لوازم آرایشی در یکی از مراکز خرید درباره وجود مارک‌های تقلبی در بازار می‌گوید: تولیدات چینی تقریباً 30 درصد از بازار واردات قاچاق لوازم آرایشی ایران را در اختیار دارد که به مانند بیشتر کالاهای ساخته شده در این کشور، کیفیت بسیار پایینی دارند.
وی در واکنش به وجود لوازم آرایشی ایرانی در بازار می‌گوید: من سالهاست شغلم فروش لوازم آرايشي است اما محصولات ايراني در اين حوزه نديده‌ام و اگر هم وجود داشته باشد به احتمال زیاد خانم‌های ایرانی از آنها استقبال نخواهند کرد. در ميان محصولات آرايشي جنس قاچاق هم بسيار وجود دارد.
یکی دیگر از فروشندگان اين نوع اقلام نیز درباره لوازم آرایشی تولید شده در ایران می‌گوید: اگر منظور از لوازم آرایشی، اقلام آرايشي پر مصرف ويژه بانوان است، اصلا چنین چیزی در بازار وجود ندارد؛ ولی در مورد كرم‌ها برخي شرکت‌های ایرانی هستند که در زمینه تولید انواع کرم به موفقیت‌هایی دست یافته‌اند و محصولات آنها در کنار محصولات مشابه خارجی، مشتریان خاص خود را دارد. اما اگر واقعيت توليدات ايراني را بخواهيد نزدیک به 80 درصد لوازم آرایشی موجود در بازار برندهای تقلبی ساخت کشورهای ترکیه، تایلند و چین است؛ محصولاتی که به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود و به فروش می‌رسد.
کدام گروه سنی جهت لوازم خدمات بهداشتی و آرایشی بیشتر هزینه می‌کنند؟
بر اساس پژوهش‌هاي انجام شده (به نقل از سلامت آنلاين)، بیشترین هزینه مصرف لوازم آرایشی و بهداشتی به میزان ۱۴ هزار و ۵۴۷ تومان متعلق به گروه سنی «۱۹-۲۴» سال است. در کمال تعجب ، باید بگوییم که دومین رده سنی پرمصرف لوازم آرایشی و بهداشتی، گروه سنی «۱۵-۲۴» سال است که متوسط هزینه اين گروه برای خرید چنین کالا و خدماتی ۱۴ هزار و ۴۷۱ تومان است. گروه سنی پرمصرف بعدی ، گروه سنی «۱۵-۱۸» سال است که ۱۳ هزار و ۴۰۴ تومان از درآمد خود را هزینه خرید کالاها و خدمات آرایشی و بهداشتی می‌کند.
تاكيد بيش از حد جامعه بر زيبايي!
يك روان‌شناس اجتماعي در زمينه چرايي مصرف بالاي لوازم آرايش در ايران به ايمنا گفت: آرايش يك نماد براي مصرف‌كننده و بيننده است چرا كه اساسا صورت تابلوي مشخصي است كه بيانگر سن، طبقه اجتماعي، سلامتي افراد است. اغلب افراد با ظاهر خود وارد يك تعامل اجتماعي مي‌شوند و اين مسئله براي آنها بايد به نحوي باشد كه در اين تعامل اجتماعي موفق باشند. اين موفقيت از احساس مثبت خود شخص و بيننده مشخص مي‌شود.
احسان كاظمي در رابطه با افرادي كه به آرايش زياد علاقمندند مي‌گويد: معمولا كساني‌كه داراي شخصيت نمايشي هستند يا از خودشيفتگي رنج مي‌برند و يا افرادي كه دچار وسواس مصرف هستند با افراط در اين زمينه خود را اغنا ميكنند. افراد خودشيفته براي ديده شدن تلاش بيشتري ميكنند و اين مسئله نقابي است براي خوب نشان دادن خود. براي مثال افراد افسرده با زيباتر كردن خود قصد سرپوش گذاشتن بر مشكلات فكري و روحي خود را دارند.
اين پژوهشگر اجتماعي با اشاره به تاكيد بيش از حد جامعه بر زيبايي مي‌گويد: در كشور ما صدا و سيما به جاي فرهنگ‌سازي فرهنگ سوزي مي‌كند! و با تمام تاكيداتي كه در جامعه مبني بر حجاب و استفاده از پوشش مناسب مي‌كند عملا خود اصرار بسياري بر زيبا بودن مجريان و بازيگرانش دارد! و تمام اين نيروها با امتياز زيبايي پذيرش مي‌شوند. در اين حال است كه جوانان به اهرم‌هاي فرهنگي جامعه همچون مسجد، دانشگاه و مسجد و تمام آموزه‌هاي مثبت فرهنگي بدبين مي‌شوند.
اعتماد به نفس پايين عامل مصرف بيش از حد!
به گفته اين روان‌شناس متاسفانه درصد بالايي از زنان جامعه ما فارغ از پايگاه تحصيلي، اقتصادي و اجتماعي‌شان از اعتماد به نفس پاييني برخوردارند. زنان جامعه ما تصوير بدنشان را عامل كليدي موفقيت اجتماعي يا زناشويي خود مي‌دانند و تصوير بدن تاثير مستقيمي بر سيستم تعادلي انسان و علي‌الخصوص زنان دارد. يكي از ترس‌هايي كه باعث كاهش گرايش زنان از فرزندآوري است ترس از خراب شدن اندام و مخدوش شدن تصوير بدنشان است. ترس عادي شدن دومين ترسي است كه زنان از آن واهمه دارند و برايشان فاجعه‌آميز است. به گفته كاظمي اين نوع زنان براي اينكه از عادي شدن براي طرف مقابلشان واهمه دارند مدام مجبورند در روابط عاطفي‌شان جلوه‌هاي بصري خود را تغيير دهند.
به گفته كاظمي در مغز مردان كورتكس بينايي قوي‌تر از كورتكس شنوايي است و اين مسئله در مردان يك امر فيزيولوژيك است و اين امر باعث شده كه برخي زنان از اين امر فيزيولوژيك چنين برداشتي دارند كه مدام بايد در حال تغيير چهره باشند و به خاطر عادي نشدن چهره خود دست به آرايش‌هاي نامتعارف، اعمال جراحي زيبايي و تغييرات چهره و رنگ مو مي‌زنند.
مصرف‌گرايي در جهان نوعي فرهنگ برتري‌جويي است
در مورد فرهنگ مصرف‌گرايي هر كالايي بخصوص لوازم آرايش هم اين روان‌شناس اجتماعي مي‌گويد: متاسفانه مصرف‌گرايي در جهان نوعي فرهنگ برتري‌جويي است. بسياري از مسائلي كه در سبد خانوارهاي ما وجود دارد صرفا ضرورتي ندارد اما چون همه آن را دارند ما هم بايد داشته باشيم!
در مورد لوازم آرايش هم برخي افراد هرچه بيشتر مصرف ميكنند احساس بهتري دارند چون اساسا مصرف بيشتر قدرت بيشتر به ارمغان مي‌آورد و هرچه بيشتر خريد ميكنند توان زيبايي بيشتري دارند. كاظمي در ادامه اين بحث مي‌گويد: گاهي مصرف بي‌رويه فرياد اعتراض به محدوديتهاي خانوادگي و اجتماعي است لذا برخي دانشجويان و دختران براي پركردن خلاءهاي خود از اين مسئله نهايت استفاده را مي‌برند چرا كه اين موضوع نوعي واكنش رواني به محدوديتهاي زندگي است.
زيبايي امري فاني و جذابيت امري مادام‌العمر است
به گفته اين روان‌شناس متاسفانه هنوز نتوانسته‌ايم به زنان خود بياموزيم كه جذابيت امري مادام‌العمر است در حالي‌كه زيبايي فاني و از بين‌رفتني است. جذابيت نه تنها عادي نمي‌شود هرگز از بين نمي‌رود. كاظمي با انتقاد از تبليغات رسانه‌اي لوازم آرايش در رسانه‌هاي خودي گفت: رسانه‌هاي ما با به تصوير كشيدن بازيگران و مجريان خود اگرچه امر آرايش كردن را رد ميكنند اما خود از افراد آرايش كرده استقبال می نمایند. كاظمي موضوعات ديگري چون رقابت‌طلبي زنان با هم و موفقيت در روابط بين فردي را از ديگر عوامل زياده‌روي در مصرف لوازم آرايش مي‌داند.
عرضه لوازم آرايشی قاچاق از طریق فروش‌هاي اينترنتي و فروشگاه‌هاي غيرمجاز
رئيس اتحاديه لوازم آرايشي و بهداشتي اصفهان به ايمنا گفت: در سالهاي اخير برندها و توليدات آرايشي باكيفيتي در كشور داريم كه چند قلم از لوازم آرايش پرمصرف را در كشور توليد ميكنند اما در اصفهان توليد لوازم آرايش به شدت پايين است و تنها در حد دو يا سه توليدكننده جزء بوده كه فروش آنها هم در فروشگاه‌هاي سطح پايين است.
حسن شوق با انتقاد از فروشگاه‌هاي حوالي بازار بزرگ و ميدان امام علي(ع) اصفهان گفت: در اين محدوده‌ها حراجي‌ها و فروشگاه‌هايي وجود دارد كه عامل فروش اجناس بي‌كيفيت‌اند و بازرسان ما هشدارهاي لازم را به آنها داده‌اند و مكاتبات لازم با اتحاديه صنف خرازي انجام شده است.
به گفته شوق مردم بايد با كاهش تقاضا و عدم خريد محصولات بي‌كيفيت به موضوع قاچاق پايان دهند، چرا كه هرچه سخت‌گيري‌هاي دولت و اتحاديه‌ها بيشتر شود تا زماني‌كه مردم از فروشگاه‌هاي معتبر خريد نكنند روند قاچاق ادامه دارد. رئيس اتحاديه لوازم آرايش گفت: بايد مردم يكبار خريد با كيفيت را به چندبار خريد بي‌كيفيت ترجيح دهند. به گفته حسن شوق فروشگاه‌هاي غيرمجاز تنها محل فروش لوازم آرايش بي‌كيفيت و درجه 3 و 4 نيست بلكه فروشگاه‌هاي اينترنتي غيرمجاز و فروش‌هاي در منازل هم از ديگر مشكلات عمده اين صنف است
ایرانی ها ۴.۵ درصد درآمد خود را برای محصولات آرایشی هزینه می کنند
مدیر کل امور فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو در ادامه تصریح کرد: در گزارش دیگری که سال ۲۰۱۶ منتشر شده است مردم انگلیس ۱.۷ درصد درآمد خود را برای محصولات آرایشی هزینه می‌کنند و این رقم برای ایرانیان، ۴.۵ درصد از درآمد سالانه است.
وی خاطرنشان کرد: در برآوردی دیگر گفته شده که می‌توانیم آمار جمعیتی کشور را ۲۵ میلیون خانوار با سرانه ۳.۵ نفر در نظر بگیریم. اگر این رقم را در عدد ۴.۵ (مقدار هزینه ایرانیان برای لوازم آرایشی) ضرب کنیم به رقم حدود ۴۷ هزار میلیارد تومان می‌رسیم. وی اظهار داشت: چنین مبلغی در حوزه اقتصاد و بازار، یک عدد بسیار بزرگ به حساب می‌آید و از سایر فرآورده‌ها غیر از محصولات غذایی بیشتر است اما متاسفانه تعدد تصمیم‌گیرنده‌ها و نبود نظارت کافی و دقیق باعث شده این حجم و ظرفیت به سمت قاچاق برود.
سالانه ۳۹۰ میلیون دلار محصولات آرایشی وارد کشور می شود
مدیر کل امور فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو با توصیف ظرفیت بازار محصولات آرایشی، میزان واردات این کالاها براساس آمار سال ۱۳۹۶ این گونه توضیح داد: رقم واردات این محصولات در حدود ۳۹۰ میلیون دلار است که بخشی از آن شامل کالاهای قاچاق و تقلبی می‌شود.
بهفر افزود: غیر از رقم بالای ارزی و پولی که در این بازار جابه‌جا می‌شود باید به تاثیر منفی کالاهای تقلبی بر سلامت مصرف‌کننده توجه کنیم که بیشتر از تاثیر جابجایی مالی است.
وی اضافه کرد: قیمت پایین محصولات تقلبی و جعلی باعث شده مردم به اندازه کافی در مورد این کالاها حساس نباشند، لازم است تا بخش عمده‌ای از فعالیت و تمرکز را به این سمت ببریم که آگاهی مردم در مورد حجم بالای محصولات تقلبی بالا برود و در مورد آثار منفی آن بر سلامت‌شان باخبر شوند.
وی در ادامه ایجاد این حساسیت را یکی از وظایف رسانه‌ها دانست و ادامه داد: باید همان دقت و نگرانی که در حوزه دارو ایجاد شده است، در حوزه محصولات آرایشی هم به وجود بیاید. مردم باید بدانند رنگ‌های صنعتی، ترکیبات شیمیایی، اسانس‌ها و حلال‌های خطرناکی در این محصولات استفاده می‌شود و مصرف طولانی مدت آن آسیب جدی برای سلامت زنان و کل جامعه ایجاد می‌کند.
منبع: فروشگاه اینترنتی چاپار آنلاین
