مته پنج شیار چیست؟ چه کاربردهایی دارد

امروزه ابزار آلات متفاوتی به منظور ایجاد فضای مناسب برای پیچ ها ، مهره ها ، میخ ها و… و همچنین ایجاد سوراخ بر روی اجسام  وجود دارند که بر روی همه این دستگاه ها باید مته قرار بگیرد .مته ها تنوع گسترده‌ای دارند و از نظر جنس مواد سازنده، ابعاد هندسی و دقت عمل متفاوت هستند. چرخیدن مته می‌تواند به کمک سیستم دستی و یا سیستم‌های موتوری، مانند دریل ، انجام شود. تمامی از لحاظ اندازه و نوع کاربرد، متفاوت هستند.

در این مطلب شرح خواهیم داد که مته چیست و مته پنج شیار ولف را نیز به لحاظ کاربرد و جنس شان مورد بررسی قرار می دهیم. از دیگر نکاتی که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد انواع مته مورد استفاده در است.

مته چیست؟

مته قطعه ای فلزی است که از آن برای سوراخ کاری روی سطوح مختلف استفاده می شود و از تنوع بالایی نیز برخوردار است. انواع مته را می توان در زمان هایی که نیاز به سوراخ کاری داریم استفاده کنیم .مته وسیله‌ای تیز است که اکثرا به کمک انواع دریل به حالت چرخان در می‌آید و با چرخیدن سبب بیرون ریختن براده و ایجاد سوراخ به شکل استوانه با راسی شبیه مخروط می‌شود و به امتداد محور طولی پیشروی می‌کند. عمل برش توسط ۲ لبه تیز در نوک مته انجام می‌شود و براده‌ها از راه یک شکاف حلزونی شکل به صورت مدون خارج می‌شوند.

تاریخچه پیدایش انواع مته

تاریخچه پیدایش انواع مته و ظهور آن به سال های ۱۷۸۰ الی ۱۷۹۰ میلادی در کشور انگلیس به وقوع پیوست، اولین مته ها بیشتر به منظور سوراخ کردن چوب ها مورد استفاده قرار می گرفت و در زمان های بعد برای سوراخ کردن فلزات نیز مورد استفاده قرار گرفت.

گفتنی است پیدایش این نوع از ابزار به دوران ما قبل تاریخ باز می گردد به این صورت که انسان های اولیه برای ایجاد سوراخ و آتش از سنگی نوک تیز استفاده می کردند.

در همان سال های اختراع مته دریل های اولیه تحرکاتی برای ابداع انواع دیگر مته ها در کشور آلمان مشاهده شد، به این صورت که آقای جیووانی مارتیگنونی با استفاده از نمونه هایی که برادرش ار آمریکا برایش آورده بود موفق به تولید نمونه های نهایی مته های مارپیچ به منظور استفاده در صنایع فلزی گردید.

همچنین در سال های بعد از این فعالیت ها، شرکت “تویست دریل” در کشور آمریکا تاسیس و مته های مارپیچ را به صورت انبوه تولید و به دست مشتریان رساند.

انواع مته از چه موادی ساخته شده اند؟

بر اساس نوع کاربرد انواع مته، جنس مواد سازنده آن متفاوت است.به بیانی دیگر جنس مته مهم ترین عامل تعیین کنند برای مشخص شدن کاربرد مته است که در ادامه به توضیح انواع مته می پردازیم.

مته فولاد

مته هایی که از فولاد ساخته می شوند به دو دسته مته های فولاد کم کربن و پر کربن ( با کربن زیاد ) در بازار به فروش می رسند.

فولاد کم‌کربن

این آلیاژ در جنس مته هایی کاربرد دارد که برای سوراخکاری روی چوب استفاده می‌شود. این نوع مته لبهٔ نگهدارنده ندارد و همچنین نیازی به تیز کردن مداوم آن‌ها نیست. کار کردن روی سطح چوب های مقاوم طول عمر این مته ها را کم می‌کند.در این مته ها پانزده در صد کربن استفاده شده است و نسبت به مته های پرکربن قیمت کمتری دارند.

فولادی با کربن زیاد

در این نوع مته از فولاد با درصد کربن بالا استفاده شده است. تقریبا می توان گفت در آلیاژ آن ها پنجاه درصد کربن وجود دارد که به دلیل چکش کاری روی مته در دمای بالا پوسته فولادی مته محکم شده است. از این مته ها می توان در سوراخکاری روی چوب و فلزات استفاده کرد.

اگر چه این مته ها در مقابل دما هنگام سوراخ کاری مقاوم هستند اما وقتی دمای بیش از حد شود باعث خمیری شدن مته و در نتیجه نرم شدن لبه‌های آن می‌شود.

فولاد سرعت بالا

این نوع از مته از آلیاژی ساخته شده است که مقاومت بسیار بالایی در مقابله با تغییرات دمایی دارد. آلیاژ این مدل مته تنگستن، کروم و وانادیوم است و کاربرد این نوع از مته‌ها برای سوراخکاری روی موادی که سرعت برش بالاتری نیاز دارند، مانند سطوح فلزی و چوب سخت و پی وی سی است و به دلیل خصوصیتی که دارند جایگزین خوبی برای انواع دیگر مته‌ها هستند و جز پر کاربرد ترین مته های موجود در بازار محسوب می شوند.

فولاد آلیاژی کبالت

این نوع از مته، دارای فولاد سرعت بالا است که مقدار بالایی کبالت در آن بکار رفته است. این مته‌ها در مقابل دما بی اثر هستند و دمای بالا بر روی آن ها تاثیری نمی‌گذارد ، این بزرگترین مزیت آن‌ها محسوب می‌شود. کاربرد این مته‌ها سوراخکاری روی فولادهای ضدزنگ ،استیل ، آهن و فولاد است. ضعف بزرگ فولاد آلیاژی کبالت در میزان بالای شکنندگی آن‌ها است.

پوشش های انواع مته

هنگامی که مته ها ساخته می شوند برای انکه طول عمر آن ها بیشتر باشد سر مته را با آلیاز دیگری پوشش می دهند که این پوشش ها بسیار متنوع است و در زیر به آن ها اشاره می کنیم :

پوشش تیتانیوم

مته هایی که پوشش تیتانیوم دارند برای فلزات ، فایبرگلاس ها و پی وی سی استفاده می شوند، هم چنین دوام مناسبی نیز دارند اما تنها عیبی که به روی آن ها می توان گذاشت این است که مته هایی که پوشش تیتانیوم دارند به خوبی تیز نمی شوند

پوشش اکسید سیاه

پوشش اکسید سیاه یک پوشش مقاوم به سایش و خوردگی است که در برابر دما نیز مقاومت دارد اما بسیار گران قیمت است.

پوشش پودر کربن

زمانی که بخواهیم از مته ای برای برش سنگ و کاشی استفاده کنیم این پوشش را بر سرمته اعمال می کنیم.

پوشش نیترید آلومینیوم و تیتانیوم

این نوع پوشش بسیار رایج است و عموما بیشتر از پوشش های دیگر مورد استفاده قرار می گیرد زیرا طول عمر مته را پنج برابر می کند.

انواع مته و کاربردهای آن‌ها

۱.انواع مته دریل : مته الماسه

این مته دارای برجستگی‌هایی است که در سر آن قرار دارد و به همین دلیل نام آن را مته الماسه گذاشتند. نوک این مته معمولا از جنس فولاد کاربید است و همین مسئله باعث شده که از مقاومت بالایی برخوردار باشد.

کارایی این مته به صورت خاص برای سوراخ کاری روی مصالحی مانند سنگ، بتن، کاشی و سرامیک است و برای سوراخ‌کاری روی فلز ساخته نشده است؛ چرا‌که ممکن است سر آن ذوب شود و بسوزد.

نکته مهم در استفاده از این نوع مته این است که در هنگام سوراخ‌کاری و استفاده از آن باید به این مسئله توجه داشته باشید که از استفاده کنید.

۲. مته کبالت

در ساخت این مته از ۵ درصد کبالت استفاده شده است و کاربرد آن در سوراخ‌کاری مواد آهنی، فولادی و استیل است. علت استفاده از این مته این است که کبالت موجود در ساخت مته مانع سوختن مته می‌شود و به همین دلیل در سوراخ‌کاری آهن‌ آلات که حرارت زیادی را تولید می‌کنند استفاده می‌شود.

یکی دیگر از انواع مته دریل، مته چوب است. این نوع مته به دلیل نوک تیز بودن برای سوراخ‌کاری چوب و وسایل ام دی اف به کارمی‌رود و قیمت پایین آن باعث شده که از مته‌های آهن مقرون به صرفه‌تر باشد.

۴. مته فلز

کاربرد این مته‌ها در سوراخ کردن انواع سطوح فلزی مانند مس، آلومینیوم و روی است و همینطور برای سوراخ‌کاری‌های معمول مثل سطوح چوبی، پلاستیکی و گچی قابل استفاده است ولی به دلیل استفاده نشدن از آلیاژ کبالت در آن، برای سوراخ کردن وسایل آهنی توصیه نمی‌شود.

۵. انواع مته دریل : مته برگی

یکی دیگر از انواع مته ها ،مته برگی است که دلیل نام گذاری آن نیز به خاطر شباهت آن به برگ است. این مته دارای یک نوک تیز است. برای ایجاد حفره های گرد روی سطوح از این نوع مته استفاده میشود. این مته در اندازه های مختلفی وجود دارد که برای سوراخ کردن چوب در قطر های بزرگ نیز می توان از آن استفاده کرد و درمقایسه با مته‌ چوب، سوراخکاری را با حجم بزرگ‌تری انجام می‌دهد.

در حین سوراخ کردن، باید به فشار وارد کنید تا موقع تراش دادن مواد، پوشال آن را خارج کند.

۶. مته گرانیت

برای سوراخ کردن سنگ‌های گرانیت و اغلب سنگ‌های دیگر از مته گرانیت استفاده می‌شود. با توجه به میزان سخت بودن جنس سنگ مته مورد استفاده هم باید قدرت بیشتری داشته باشد.

هنگام سوراخ‌‌کاری به‌علت ایجاد حرارت بالا باید با کمک آب یا مواد خنک‌کننده مته را خنک نگه دارید. بنابراین در موقع استفاده از این مته‌ها باید از حالت چکشی دریل استفاده شود.

۷. مته گازور

این مته نیز در دسته بندی های مته چوب و به طور کلی مته های تخصصی در صنعت چوب قرار دارد و از آن در کارگاه های نجاری بسیار استفاده می شود. این مته ها را می توان بر روی اور فرز نیز نصب کرد تا بتوان با سرعت بالایی عملیات سوراخکاری را انجام داد.

در صنایع کابینت‌سازی، ام دی اف کاری و کمد‌ساز  از لولا ای به نام لولا گازور یا لولای مخفی استفاده می‌کنند. برای نصب کردن و یا درآوردن این لولا‌ها از این نوع مته استفاده می‌شود.

۸. مته کونیک

مته کونیک، یکی دیگر از انواع مته‌ دریل ها است. در سوراخ‌کاری‌هایی با وسعت زیاد در فلزات، از این مته با قطر بیشتر استفاده می‌شود و به دلیل اینکه مته با سطح بیشتری از کار در حال تماس است حرارت زیادی تولید می‌کند. بنابراین به خنک کردن مته احتیاج است. لازم به ذکر است که موقع استفاده از مته کونیک، از دور پایین دریل استفاده شود.

۹. انواع مته : مته آلومینیوم

از این مته برای سوراخ کردن انواع فلزات نرم مثل آلومینیوم، برنج و مس استفاده می‌شود. این مته دارای شیارهایی با عمق زیاد است که مانع از ذوب شدن مته می‌شود. موقع استفاده از مته آلومینیوم از دور بالای دریل استفاده کنید.

۱۰.مته مخروطی

نام دیگر مته مخروطی مته کاجی یا پله ای می باشد که برای سطوح فلزی و چوبی استفاده می شود و این مته با توجه به شکلش که شبیه مخروط است سر نازک و انتهای پهنی دارد و هر چه بیشتر به داخل جسم نفوذ کند سوراخ بزرگتری ایجاد می کند و می توان اندازه سوراخ را با توجه به میزان نفوذ مته در داخل اجسام مشخص کرد.

۱۱.مته خزینه

مته خزینه از انواع مته است که از آن جهت سوراخکاری روی چوب استفاده می شود. روش کار اینگونه است که سوراخکاری را برای قرار گرفتن پیچ داخل شیار استفاده می کنیم. از این مته علاوه بر سوراخکاری می توان کار براده برداری را نیز انجام داد.

۱۲.مته آهن

همانگونه که از نام این مته مشخص است موارد استفاده آن برای سروخکاری روی آهن است. این مته در دو نوع مته آهن کوتاه و مته آهن بلند وجود دارد که هر کدام کاربرد مشخصی دارند.

۱۳.حفاری:

مته حفاری از پیشرفته ترین انواع مته است که جهت عملیات های حفاری از آن استفاده می شود. این مته ها در چهار نوع خراش دهنده، خرد کننده سنگ، برنده و خراش انداز وجود دارند که هر کدام در مراحل مختلف و کاربرد های مربوط به نوع آنها بکار گرفته می شوند. جنس مته حفاری از فولاد، الماس و کاربید تنگستن تشکیل شده است. از این مته در حفاری های مربوط به صنعت نفت و گاز استفاده می شود.

۱۴.مته اور فرز :

مته اور فرز مجموعه ای است از انواع مته که از آن جهت حکاکی روی چوب استفاده می شود. از جمله کارایی این مته برای شیار زنی، برش های پلکانی، ایجاد قوس و … استفاده می شود. کاربرد عمده این مته در ساخت مبلمان، سرویس خواب، میز و … مورد استفاده قرار می گیرد.

۱۵.مته مرغک:

برای سوراخکاری شفت از مته مرغک استفاده می شود.از آنجاییکه سوراخکاری دقیق و منظم کمی مشکل است ،به منظور سوراخکاری های دقیق این مته متداولترین استفاده را دارد . از این مته برای انجام کار در تراشکاری که نیاز به دقت دارد استفاده می شود. هنگام کار با این مته حتما باید تمرکز بالایی داشته باشید.

۱۶.مته شیشه :

جنس این مته به گونه ای است که از آن برای سوراخ کردن شیشه در ضخامت های مختلف استفاده می شود. مته های شیشه ، پوششی از پودر الماس دارند و می توان در مدت زمان خیلی کمی سوراخکاری را انجام داد. این مته کاربرد معمولی و صنعتی در سوراخکاری شیشه دارد.

۱۷.مته مارپیچ :

یکی دیگر از انواع مته ها ،مته مارپیچ است که از آن در صنعت چوب و برای سوراخکاری هایی که نیاز است هنگام سوراخ براده های آن به بیرون ریخته شود استفاده می شود. این روش کار باعث می شود تا بدون مشکل کارها را انجام دهیم. مته های مارپیچ کاربرد اصلی در صنعت چوب دارند و در انواع مته چوب، مته برگی و مته گازور دسته بندی می شوند.

۱۸.مته منبت کاری :

از این مته برای منبت کاری روی چوب استفاده می شود. مکانیزم کار به این صورت است که با نصب مته روی سی ان سی کارهای شیار زنی و حک روی چوب انجام می شود. عمده کاربرد این مته در صنعت چوب است.

۱۹.مته پیکور :

پیکور یکی از ابزار هایی است که از آن در عملیات های تخریب استفاده می شود. با استفاده از مته پیکور می توان بتن و سنگ را تخریب کرد. مته های پیکور در سه نوع هیدرولیکی، بادی و برقی هستند. با این مته ها می توان سنگ های بزرگ و معدنی را تخریب و خرد کرد. از این مته در معادن نیز استفاده می شود.

۲۰.مته چکش تخریب :

همانگونه که از نام این ابزار است از آن جهت تخریب مصالح و سطوح مقاوم استفاده می شود. برای اینکه با این دستگاه بتوانیم این عملیات را انجام دهیم نیاز به مته داریم. مته های چکش تخریب را قلم نیز می گویند و دارای استحکام و مقاومت بالایی نیز است. این مته در سایز ها و اندازه های مختلفی وجود دارد که برای کارایی و کاربرد ها متفاوت مورد استفاده قرار می گیرد. کاربرد این مته ها جهت تخریب مصالح ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرد.

۲۱.مته ته گرد:

از این مته برای سوراخکاری روی سطوح سخت و مقاوم مانند سنگ و فلز استفاده می شود و با توجه به اینکه انتهای آن گرد است با این نام بیشتر شناخته می شود. این مته جنس مقاومی دارد.

۲۲.مته الیت:

مته الیت یا سه نیش یکی دیگر از انواع مته است و طراحی آن به گونه ای است که بر خلاف دیگر مته ها دارای سه نوک تیز است. هنگام کار با این مته می توانیم بدون لغزندگی مته روی سطح کار ، سوراخکاری را انجام دهیم.

۲۳.مته قلاویز:

مته قلاویز یکی دیگر از مجموعه وسیع مته هاست . کار با آن به این صورت است که علاوه بر سوراخکاری ،کار قلاویز زدن را نیز می توانیم انجام دهیم. کاربرد این مته در مواقعی است که نیاز به قلاویز زدن داریم.

۲۴.مته ناخن :

از مته ناخن برای شکل دهی و فرم دهی ناخن استفاده می شود. این مته یا سوهان در شکل های متنوعی وجود دارد که هر کدام برای کاری خاص طراحی شده اند. عمده کاربرد این مته برای ساب دادن ناخن است.

۲۵.مته دندانپزشکی :

مته دندانپزشکی یکی از ابزار های دنداپزشکی است که از آن جهت ترمیم و صیقل دادن دندان ها استفاده می شود. این مته ها دارای شکل و سایز های مختلفی هستند که متناسب با اندازه های دندان طراحی شده اند.مته های دندانپزشکی دارای جنس مختلفی هستند که از هر کدام می توان در مراحل مختلفی استفاده کرد. مهم ترین جنس تشکیل شده مته های دندانپزشکی از الماسی، کارباید، استیل، سرامیک و پلیمری است.

دریل بتن کن چیست؟

از دریل بتن کن برای انجام تخریب‌های سبک و سوراخکاری‌ در مصالحی مانند بتن، سنگ و آجر استفاده می‌شود. این دریل تقریبا به چکش تخریب شباهت دارد و فرق آن‌ها در این است که دریل بتن کن توانایی انجام سوراخ‌کاری را دارد ولی چکش تخریب این کار را نمی‌تواند انجام دهد.

بیشتر بخوانید:

این ابزار در اندازه‌ها و وزن های مختلفی ساخته شده و در موارد مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ساخت این ابزارباما  از یک نوع پیستون استفاده شده که هم قدرت تخریب این دستگاه را بالا می‌برد و هم می‌توان از این ابزار برای حفاری استفاده کرد. این ابزار اجزای سازنده مختلفی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به سیستم مته و قلم‌گیر اشاره کرد که توانایی انجام کارهایی مانند چکش تخریب را دارند.

انواع مته و قلم گیر دریل بتن کن

طبقه بندی بتن کن بر اساس انواع قلم گیر و وزن آن‌ها صورت می‌گیرد. در ادامه قصد داریم که دو نوع رایج از را معرفی کنیم.

۱. مته یا قلم گیر چهار شیار

مته های چهار شیار در بتن کن های چهار شیار مورد استفاده قرار می گیرد .نوع ساختار این دریل‌ها به صورتی است که می‌توان انواع مته و قلم‌هایی به قطر ۲۶ میلیمتر را در آن جای داد. قلم‌هایی که در بتن کن‌های چهار شیار قرار می‌گیرند در مقایسه با قلم‌های بتن کن پنج شیار، نازک‌تر و سبک‌تر هستند.

قلم یا مته دریل بتن کن ۴ شیار ۲۶ میلیمتر

قلم تخریب در ابزار بتن کن ۴ شیار برای تخریب‌‌های محدود و به میزان کم استفاده می‌شود و برای پروژه‌های خیلی بزرگ که دارای تخریب زیادی هستند، از ابزار باید استفاده شود.

این ابزار دارای وزن کمی بوده و در مقابل به نسبت دریل‌های چکشی از قدرت سوراخ‌کاری بالاتری برخوردار است. معمولا از دریل بتن کن چهار شیار برای سوراخ کردن متریالی مانند، بتن، سیمان، آجر و گچ استفاده می‌شود.

۲. مته یا قلم گیر پنج شیار

نوع ساختار دریل‌ بتن کن پنج شیار به صورتی است که می‌توان انواع مته و قلم‌های به قطر ۳۲ میلیمتر را در آن‌ها جای داد. در مقایسه با دریل چهار شیار، این دستگاه دارای وزن بیشتری است و این کارایی را دارد که همزمان در هنگام انجام پروژه تخریب ضربه‌هایی با قدرت زیاد به محل وارد کند.

انواع سایز مته بتن کن ۵ شیار

این ابزار دارای سیستم میرایی لرزش (لرزش گیر) است که موجب می‌شود لرزش دستگاه از بین برود و موجب سختی کار برای کاربرد نشود. این ویژگی باعث می‌شود که هنگام کار با دستگاه کاربر خسته نشود. مدل پنج شیار قدرت بسیار زیادی دارد و وجود آپشن مته گیر در این ابزار، استفاده از آن را در مشکل‌ترین عملیات‌های اجرایی امکان پذیر کرده است.

به دلیل اینکه وزن این دستگاه بیش از ۵ کیلوگرم است از یک سیستم مهار سرعت در آن استفاده می شود. این سیستم امکان چرخش مته در ۵ یا ۶ حالت را مهیا می‌کند.

لازم به ذکر است که هنگام استفاده از دریل بتن کن، از وارد کردن فشار بیش از حد به دستگاه خودداری کنید، به دلیل اینکه باعث می‌شود دستگاه آسیب ببیند و طول عمر آن نیز به نسبت کاهش یابد و همچنین ممکن است سر مته کنده شود.

راهنمای خرید انواع مته

در این بخش می خواهیم عواملی که باید در خرید مته به آن توجه کرد را معرفی کنیم. برای خرید یک مته مناسب باید در گام اول به جنس و در گام بعدی به ساختار مته توجه کرد. در این خصوص پیشنهاد می کنیم مقاله را مطالعه بفرمایید.

مته ها جنس های مختلفی دارند که در بالا ذکر کردیم. هرکدام از انواع مته برای کاری مخصوص طراحی شده است. که با توجه به نیاز و مورد مصرف باید بدانیم که کدام جنس مورد استفاده ما است و بعد برای خرید اقدام کنیم.

این ابزار آلات صنعتی با برندها، کیفیت‌ها و قیمت‌های مختلف در بازار موجود است، برای اینکه در وقت و هزینه خود صرفه‌جویی کنید و بهترین خرید را داشته باشید جهت مشاوره با متخصصین این امر در تماس حاصل فرمایید.

در اين مقاله به بررسی انواع مته با توضيح كاربرد هر يک از آن ها به همراه تصاوير اشاره خواهد شد. اعداد و تنوع مته ها بسيار متفاوت و گوناگون و با كاربرد های مخصوص برای هر نوع از آن ها است. همراه مستر ابزار باشید

کاربرد مته

كاربرد اصلی را مي توان به طور كلی در ايجاد سوراخ در سطوح مختلف و در سايز های مختلف از نظر قطر و طول يا عمق قلمداد كرد.

مته ها بر روي دستگاه هاي مختلفی نظير دريل ها، دستگاه هاي تراشكاري، فرزهای مينياتوری و … متصل مي شوند و از گونه اقلام مصرفي به شمار مي آيند. حتي در صورتی كه متريال مته از بهترين نوع هم باشد، باز هم از كالاهای مصرفی بوده و در نهايت پس از مصرف اصطلاحا كند مي شود و به اتمام مي رسد. تفاوت مته ها از نظر جنس با متريال خوب و معمولي تنها در تعداد سوراخ هايي كه مي شود با هر مته ايجاد نمود مشخص مي شود و طول عمر هر مدل به متريال آن بستگي دارد.

هاي مارپيچ در واقع شكل عمومي و كلي مته ها را تشكيل مي دهد زيرا همين طراحي مار پيچ مته سبب سهولت سوراخ كاري شده است. البته مته با شكل و طراحی غير مارپيچ نيز وجود دارد كه به بررسي انواع مته پرداخته می شود.

و فلزات از نوع مارپيچ و با نوک تيز زاويه دار جهت سهولت در سوراخ كاری، متنوع و ساخته شده از متريال گوناگون است.

يك نوع از متريال مته آهن كه از متريال معمولی ساخته و سخت كاری شده است با عنوان HSS مي باشد كه عموماً با رنگ هاي طلايی، مشكي و سفيد بوده و براي فلزاتي همچون آهن، آلومنيوم و مشابهات و همچنين در براي موارد چوب و قطعات پلاستيكي مورد استفاده قرار مي گيرد.

نوع ديگر متريال مته كه داراي درصدی از فلز كبالت بوده و به اصطلاح خشكه مي باشد، براي فلزات سخت تري چون استيل، چدن و … مورد استفاده قرار مي گيرند كه به مته هاي كبالت دار ٥٪؜ يا ٨٪؜ تحت عنوان HSS CO معروف هستند.

مته های كبالت دار از لحاظ كيفيت و طول عمر بسيار بالاتر از مته های معمولی هستند قيمت آن ها نيز چندين برابر مته هاي معمولي است؛ البته كه اگر كبالت دار واقعی باشند. بايد توجه داشت كه كل مواد به كار برده در مته و در واقع آلياژ كل يك مته درصدي از كبالت را داشته باشد تا كيفيت مذكور را شامل شود.

برخي از مته ها از جنس معمولي HSS بوده و تنها روكش آن ها از آلياژ مخلوط به كبالت تشكيل شده و پس از مدت استفاده كوتاه، روكش آن ها از بين مي رود. با توجه به اين كه قيمت آن از مته معمولي بالاتر است ولي كيفيت تقريبا برابري مي كند.

مته هاي فلزات داراي ته گرد و ته كونيک هستند. منظور از ته مته، آن قسمت از مته است كه به دريل يا دستگاه مورد نظر وصل مي شود. معمولا تا قطر ١٣ ميلي متر ته مته ها گرد بوده تا در سه نظام ١٣ ميلي متر جا شود. در برخي سايزها تا حدود مته با قطر ٢٠ ميلي متر نيز انتهای مته باريكتر از خود مته مي باشد؛ يعنی قطر محل اتصال مته هاي بزرگتر از ١٣ ميلي متر همه به اندازه ١٣ ميلي متر بوده تا در سه نظام ١٣ كه عموميت و مصرف بيشتري دارد جا شود.

نوع ديگر از ته مته فلزات ته كونيک مي باشد كه عموما از سايز ١٣ ميلي متر به بالا دارای نقطه اتصال با دستگاه بصورت كونيک است. استفاده از اين نوع مته معمولا در دريل های ستونی، دستگاه هاي تراش و … است.

اين نوع مته نيز از نوع مارپيچ است. نوک مته الماسه داراي يک سري الماس هشت شكل كه به مته دو الماس معروفند و يا داراي دو الماس هشت شكل عمود بر هم كه به مته های چهار الماس معروفند، می باشند.

اين الماس در نوک از جنس سخت كاري شده بوده و هر چه متريال آن بهتر باشد طول عمر مته بيشتر شده و عمل سوراخ كاری راحت تر انجام مي پذيرد. بايد توجه داشت كه مته هاي الماسه بسته به نوع و سختي الماس سر مته به دسته هاي مختلفي تقسيم مي شوند تا بتوانند سطوح مختلف با سختی و آبكاری متفاوت نظير سراميك، گرانيت، كاشي، بتن،سنگ و … سوراخ كاری نمايند.

شيارهای مته دارای اندازه و فاصله يكسان هستند؛ در صورتي كه بين شيارهای اصلی، يک خط برجسته نازک به موازات و ترتيب همان شيارها وجود داشته باشد، تحت عنوان خاک درآور مي باشد. اين خاک درآور سبب مي شود خاک حاصل از سوراخ كاری به هنگام سوراخ كردن با سهولت به بيرون از سوراخ منتقل شده و كار با سرعت بيشتري انجام شود.

مته های الماسه داراي سايزهای متفاوتي از نظر قطر و طول يا عمق مي باشند. همچنين محل اتصال آن ها به دريل ينی ته مته داراي انواع گوناگون است كه مته ها با توجه به اين موضوع تقسيم بندي مي شوند كه عبارتند از:

مته هاي ته گرد كه مخصوص آچار سه نظام است و بيشتر براي سه نظام هاي كوچك يعني تا قطر كارگير ١٣ ميلي متر كاربرد دارد.

مته هاي چهار شيار كه از آنها در بتن كن هاي چهار شيار استفاده مي شود.در اين نوع مته قسمت ته آن داراي چهار شيار است كه دو به دو هم شكل و هم اندازه هستند. قطر اين مته ها عموما از سايز ٤ ميلي متر تا سايز ٣٢ ميلي متر وجود دارد. طول آن ها معمولا داراي سايز ٤٦٠،٢٦٠،١٦٠،١١٠ ميلي متر كه مصرف آن ها زياد است و تا سايز هاي بالاتر وجود دارد.

اين مته محدوديت سايزي نسبت به مته پنج شيار دارد زيرا كه ته مته چهار شيار باريک است و فشار مورد تحمل مخصوص خود را دارد.

كه عموما از نظر سايزی نسبت به مته هاي چهار شيار محدوديت كمتری دارد و معمولاً سايزهای بزرگتر از اين نوع مته هستند زيرا علاوه بر ته قطور مته، دستگاه مورد استفاده مته كه دريل بتن كن پنج شيار است، از قدرت بيشتري نسبت به دريل بتن كن چهار شيار برخوردار است.

قسمت انتهای اين نوع مته داراي پنج شيار است.

اين دو نوع مته يعنی مته فلزات و مته الماسه بيشترين استفاده و كاربرد را دارند؛ لذا برای انواع گوناگون مته هاي ديگر تنها به بردن نام آن ها و توضيح مختصر از كاركردشان اكتفا شده است.

براي ايجاد سوراخ در محل بسته شدن پيچ مصرف دارد تا قسمت ته پيچ كه پس از بسته شدن بصورت برجسته و بيرون از سطح كار باقی می ماند، با سطح مورد نظر همسطح شود عموما در ساخت صنايع چوبي از آن استفاده مي شود.

براي ايجاد سوراخ در محل نصب جک درب هاي كابينت و صنايع چوبي از اين مته استفاده مي شود.

اين مته داراي يک نوک تيز پيشرو به جهت سهولت در سوراخكاری و جلوگيری از لغزش و همچنين نوک تيز گرداگرد سر مته به جهت ايجاد سوراخ با ظرافت است، می باشد.

كاربرد اين مته نيز در صنايع چوبي بوده و بيشتر براي سايزهاي بزرگتر مصرف مي شود. استفاده و كاركرد آن تا حدودي شبيه به مته گازور مي باشد.

از اين نوع مته براي ايجاد سوراخ در فلزات، چوب، پلاستيک و … و تقريبا براي تمام سطوح استفاده مي شود زیرا اين مته بصورت پلكاني از سايزهای مختلف طراحي شده است و ديگر احتياجی به تعويض مكرر مته با سايزهاي مختلف ندارد. همچنين اين مته در سوراخ كاری سايز بزرگ بسيار كاربرد دارد زيرا ترتيب پله ای اين مته از سايز كوچک تا بزرگ سبب شده تا سوراخ كاری سايز بزرگ از سايز كوچك شروع شده تا به سايز مورد نظر برسد.

از اين مته در ماشين هاي تراش استفاده مي شود.

اين مته داراي دوسر است كه هردو به شكل مته هستند و مورد استفاده قرار مي گيرند. كاربرد اين مته در مواقعی كه ايجاد سوراخ بزرگ مد نظر است مي باشد؛ به طوري كه يک سوراخ ريز مخروطي شكل ايجاد ميكند تا از لغزش مته بزرگ جلوگيري شود.

اين مته داراي نوك تيز هشت شكل منتهي با زاويه تندتر يعنی 60 درجه است؛ همين امر اين مته را مناسب براي برش آكرليک همانند پلكسي گلس و پلي كربنات گردانيده است.

ممنون که تا پایان مطلب همراه ما بودید و امیدواریم ابهامات شما در مورد انواع مته رفع شده باشد

منبع : اختصاصی مستر ابزار

کامنت ها (7)

بسیار جامع و مفید سپاس گزارم

بسیار کاربردی وقالبا مختصرومفید وباارزشبود،بطوری که من که خودم فنی هستم بعضی قطعات رو اسمشو بلد نبودم ونمیدونستم در سبد مته ها قرار میگیرند،بابت اطلاعات گرانبها وارزشمندتون که نتیجه تجربه سالیان طولانیست در این امر بسیار سپاسگزارم و طبق فرمایش مولایمان امیرالمومنین علی بن ابیطالب علیه السلام ،مرا بنده خود ساختید وجز ارادتمندان بشمار میایم….عمرتون درسلامتی کامل وآسایشی توام با آرامش وبرآورده شدن آرزوهای بزرگتون،جاویدان ومستدام باد????????

سلام و تشکربسیار مفید وبا ارزش بود .کاربرد مته اکرولیک را نفرمودید .ممنون میشم اگر بفرمایید

مقاله خوبی است.استفاده کردیم