نحوه نصب میله ارت ساختمان
طبق استاندارد IEEE حداکثر مقاومت الکترود زمین، باید بین 1 اهم و 2 تا 5 اهم باشد. نحوه اجرای سیستم ارتینگ را به دو روش کلی عمقی و چاه ارت سطحی، میتوان اجرا کرد. در روش عمقی، با اتصال سیم مسی به الکترود صفحهای، سیستم ارتینگ اجرا میگردد. اجرای ارتینگ به روش میله ارت (روش سطحی یا میله راد) در مناطقی به کار میرود که حفر عمیق چاه امکانپذیر نباشد. اجرای چاه ارت به روش میلهای و روش اجرای چاه ارت میله ای، به دو صورت خطی و پنجه کلاغی قابل اجراست (روش جایگزین چاه ارت).
نحوه اجرای میله راد به روش خطی
در روش اجرای دکل خود مهاری حداقل می بایست از 5 تا 8 دکل با مغز فولاد CK45 و روکش مس با ضخامت بالای 240 میکرون به طول حداقل 1.5 متر و قطر 16 میلیمتر مورد استفاده قرار گیرد. اجرای موثر سیستم ارتینگ به شدت متاثر از شرایط محیطی به ویژه ویژگیهای خاک منطقه است.
- انتخاب مکان مناسب جهت اجرای سیستم ارتینگ
- حفر مسیر سیم مسی جهت همبندی میلههای ارت
- قرار دادن یا نحوه کوبیدن میله راد در زمین
- اتصال میلههای ارت به یکدیگر توسط سیم مسی ارت و اتصال سیم به میله توسط جوش احتراقی یا کلمپ انگشتی
- پرکردن روی میله ارت و مسیر همبندی از مواد کاهنده مثلا (OHM)
- نصب تست باکس ارت یا حوضچه ارت
- اندازهگیری و تست مقاومت الکترود زمین
روش های مختلف از جمله روش مربعی، دایره، مستطیل هم جزء این خطی میشوند. اجرای سیستم ارتینگ به روش سطحی و خطی گروه فنی مهندسی تهران ارت با توجه به دسترسی به سوابق خرید علمی مشتریان خود وهمچنین تجربیات اجرایی بالایی که در زمینه اجرای سیستم ارتینگ به روش میله راد کوبی پیدا کرده، دو لیست را آماده ارائه به شما عزیزان کرده که شامل موارد زیر میشوند:
اصول ارتینگ در نحوه اجرای میله ارت
طبق استاندارد میله ها بایستی با فاصله نسبت به یکدیگر باشند که در محدوده گرادیان یکدیگر هنگام تخلیه قرار نگیرند. این فاصله میتواند یک تا دو برابر طول میله راد باشد. این نوع الکترود معمولا به روش عمودی کوبش میشود و میتواند در جاهایی که خاک مناسب و بنابراین امکان کوبیدن به راحتی باشد دو یا سه میله راد را به هم کوپل کرد و به طول 3 یا 4.5 متر نیز کوبیده شود. کلمپ TE/RC1 جنس میله حدالمقدور بهتر است از میله کاپرباند باشد و یا مس اندود که در هنگام کوبیدن روکش مس از بین نرود. برای اتصال میله ها به یکدیگر بهتر است از جوش اگزوترمیک یا جوش کدولد استفاده شود که اتصال بین میله راد و سیم مسی به خوبی برقرار شود.
و در مواقعی که دسترسی به جوش اگزوترمیک وجود ندارد بهترین کلمپ TE/RC1 می باشد که جایگزین مناسبی برای جوش اگزوترمیک می باشد. بهتر است مطابق استاندارد برای هر میله یک دریچه بازدید بتونی یا پی وی سی فشار قوی در نظر گرفته شود که امکان بازدید سالانه اتصال سیم به میله راد امکان پذیر باشد. ضخامت سیم مسی بهتر است حداقل 35 میلی متر مربع باشد که بتواند به سرعت جریان صاعقه را دفع کند. گروه مهندسی تهران ارت با افتخار بیش از یک دهه مجری سیستم ارتینگ و لایتنینگ می باشد و اقلام مذکور را با بهترین کیفیت و مطابق استاندارد BS و استاندارد ملی ساختمان و مبحث 13 نظام مهندسی در اختیار کارفرمایان محترم قرار می دهد.
نحوه اجرای میله راد از نوع پنجه کلاغی
روش اجرای سیستم ارتینگ با دکل مهاری g35 سه وجهی از نوع پنجه کلاغی، به این شکل میباشد که ابتدا کانالی حداقل به عمق 50 سانتیمتر حفاری شده و های ارت در داخل کانال در فاصلهای حداقل دوبرابر طول الکترود به زمین کوبیده میشوند. رادها به وسیله هادی به یکدیگر توسط جوش کدولد یا کلمپ اتصال مییابند. جهت محافظت الکترود در برابر عوامل خورنده، مواد کاهنده مناسب در کانال ریخته میشود. در نهایت برای رسانایی خاک اطراف میله، و تامین رطوبت اطراف هادی، از ملات مواد کاهنده استفاده میشود.
نکته: الكترود ارت ساده (فقط براي وصل به هادي خنثاي(نول) فشار ضعيف): در مواردي كه تعداد مشتركان در سيستم توزيع برق مانند ساختمان های مسکونی زياد باشند، مي توان با احداث تعدادي با الكترود میله ای ساده تر و با مقاومت بيشتر به مقاومت ارت مطلوب، دست يافت. الكترود ارتینگ ساده ميتواند از يك ميله يا يك لوله بصورت قائم در زمين كوبيده و يا دفن شود .در حالت دفني براي لوله و يا ميله ارت،چاهي حداقل به عمق 2متر حفر مي شود. و پس از قرار دادن ميله يا لوله در وسط چاه ارت، فضاي اطراف الكترود با مواد كاهنده مقاومت(بنتونبت) پر مي گردد .
در محل خروج ميله يا لوله از زمين يك چاهك بتني يا آجري با ابعاد 30 سانتي متر ايجاد گرديده و سر لوله يا ميله ارت حداقل 20 سانتي متر بالاتر از كف چاهك قرار مي گيرد .چاه ارت با يك دريچه فلزي متصل به چهارچوب بسته مي شود . سر لوله و يا ميله ارت با بست مخصوص و يا بوسيله جوش به کابل اتصال ارتینگ متصل مي گردد. جنس سیم اتصال ارت و الكترود ميله اي يا لوله اي و بست مخصوص اتصال بايد با هم ديگر هم خوان باشند (به جدول فلزات قابل همبندي مراجعه شود).
ئوع دکل مهاری چهار وجهی ساختمانی نبايد از جنس آلومينيوم يا آلياژهاي آن باشد .هادي اتصال ارتینگ از محل اتصال به الكترود تا محل ترمينال اصلي اتصال ارت بايد قابل رويت باشد. و يا اين کابل ارت براي محفوظ ماندن از درون يك لوله غير فلزي محافظ عبور داده شده باشد. و بايد بصورت دوره اي چاه ارت و کابل اتصال ارتینگ ساختمان های مسکونی و اتصالات آن از نظر محكم بودن و خوردگي و زنگ زدگي مورد بازديد قرار گيرد. براي كاهش مقاومت الكترود میله ای ساده ارت در صورت نياز ميتوان هم با افزايش طول ميله يا لوله و يا ايجاد دو يا چند الكترود ساده مشابه و موازي بستن آن ها به هم اقدام نمود .
شرايط استفاده از 1 يا 2 الكترود ارت براي حفاظت سيستم و ايمني براي تامين ايمني در شبكه پست برق، برق فشار متوسط و فشار ضعيف بسته به شرايط و امكانات، نياز به استفاده از 2 يا 1الكترود ارت میله ای ميباشد. و عمدتاً الكترودهاي میله ای ارت فوق الذكر در پست برق و يا محوطه همجوار آن اجرا و نصب مي شود. مقررات اضافي مربوط به کابل های ارت ، هم بندي ها و اتصال ارت از لوله هاي فلزي آب، گاز، انواع سیستم سوخت رساني، سيستم برودتي و حرارتي و غيره به عنوان الكترود سیستم ارتینگ يا اصل هادي هاي حفاظتي يا هادي هاي ارت نبايد استفاده كرد.
البته از نظر هم بندي، بايد لوله هاي فلزي گوناگوني را كه در ساختمان مسکونی كار گذاشته ميشوند به سیم ارت متصل كرد .کابل هاي ارتینگ بايد در برابر خرابي هاي مكانيكي، شيميايي و الكتروديناميكي حفاظت شده باشند . اتصالات کابل سیستم ارت از هر نوع بايد مطمئن و محكم باشند. و هدايت جريان آن ها بي نقص باشد . هيچ نوع كليد يا وسيله حفاظتي نبايد در مسير کابل هاي ارتینگ و يا ارت–نول وجود داشته باشد. از بدنه هاي هادي كه در مسير کابل ارت قرار مي گيرند نبايد به عنوان قسمتي از مسير کابل ارت استفاده شود.
انواع سیم کشی کابل اتصال ارت ساختمان
کابل اتصال ارت آن قسمت از سيستم ارت است كه الكترودسطحی یا میله ای ارت را به ترمينال اصلي ارت وصل مي كند. حداقل سطح مقطع، نوع و جنس کابل اتصال ارت كه در مقابل اثرات الكتروشيميايي (خوردگي و زنگ زدگي)، تنش ها و صدمات مكانيكي حفاظت نشده باشند، براساس جدول انواع الكترود ارت انتخاب مي گردد. در نقطه اتصال کابل اتصال ارتینگ به الكترود ارت از يك قطعه کابل به عنوان هادي رابط قابل بازشدن یا جداشدن به منظور انجام آزمايشات و اندازه گيري هاي لازم با سطح مقطع، نوع و جنس هادي اتصال زمين استفاده مي شود.
استفاده از آلومينيوم به عنوان کابل اتصال ارت مجاز نمي باشد. آن قسمت از هادی اتصال ارت كه در تماس با خاك و يا به صورت دفني در خاك يا بتن باشد، جزء الكترود ارت محسوب ميشود. حفاظت کابل اتصال ارت در مقابل اثرات الكتروشيميايي (خوردگي و زنگ زدگي)، تنش ها و صدمات مكانيكي در محيط نصب، در اكثر موارد امكان پذير نيست. بدين جهت توصيه مي شود كه به منظور افزايش حاشيه ايمني در برابر عوامل مذكور براي انتخاب حداقل سطح مقطع سیم یا کابل اتصال زمين به مقادير جدول انواع الكترود اكتفا شود.
شماره سیم کابل سیستم ارت ساختمان
جهت انتخاب شماره سیم و کابل ارت به مطلب زیر مراجعه فرمایید: ترمينال اصلي اتصال ارت: يك ترمينال اصلي و يا شينه اصلي اتصال ارت براي اتصال ارت حفاظتي در تاسيسات و يا اتصال ارتینگ سيستم برق بايد در محل ورود برق به ساختمان در نقطه سرويس مشتركین (كنتور) يا تابلوي برق اصلي ترانسفورماتور (در صورت وجود) نصب شود. تا علاوه بر هادي اتصال زمين (الكترود ارت) هادي هاي زير نيز به آن وصل شوند.
مقررات ملی چاه ارت ساختمانی و ساختمانهای مسکونی
- سیم هاي ارت
- هادي هاي نول براي حالتي كه در نقطه سرويس مشترك اتصال ارت حفاظتي نصب شده باشد.
- کابل هاي هم بندي اصلي براي هم ولتاژ كردن ارت
- در صورت وجود سيستم صاعقه گير در طرح، کابل هم بندي سيستم صاعقه گير از طريق ترمينال آن به ترمينال يا شينه اصلي اتصال ارت وصل مي شود .
- در صورت وجود سيستم ارت ، اين سيستم نيز به ترمينال يا شينه اصلي ارت وصل و هم بندي مي گردد.
ترمينال يا شينه اصلي ارت بايد به نحوي ساخته و نصب شود كه باز كردن سیم اتصال ارت از آن، براي انجام اندازه گيري هاي دوره اي مقاومت زمين، امكان پذير باشد .اتصال کابل ارت به ترمينال يا شينه اصلي ارت و الكترود ارت بايد قابل اطمينان و محكم باشد. و نسبت به برقراري پيوستگي الكتريكي آن نبايد هيچ شكي وجود داشته باشد. حداقل سطح مقطع شينه اصلي ارت با هادي مسی برابر 50 ميلي متر مربع مي باشد.
در ساختمان هاي بزرگ و وسيع كه بيش از 1 ترمينال يا شينه اصلي ارت وجود دارد. که بايد اين ترمينال ها به هم متصل گردند. همبندی ارت ساختمان pdf مشخصه هاي اصلي سيستم ارت مقاومت الكتريكي اتصال به ارت: كل مقاومت الكتريكي نقطه خنثي يا هادي نول يك سيستم TN براي هر نوع منبع تغذيه، اعم از ترانسفورماتور يا ژنراتور نسبت به جرم كلي زمين، نبايد از 2 اهم تجاوز كند .مقاومت كل دو اهم را ممكن است علاوه بر اتصال ارت پست يا نيروگاه، از طريق احداث اتصال چاه ارت هاي مكرر و اضافي در طول شبكه توزيع، و وصل هادي ارت يا هادي ارت –نول اين خطوط به ارت ، تأمين کنند.