آیا می دانید که انواع تجهیزات پزشکی چیست و هر یک از آنها چه کاربردی دارند؟ آیا در مورد قیمت هر یک از این تجهیزات اطلاع دارید و میزان پیچیدگی فناوری های به کار رفته در آنها را می دانید؟ تجهیزات پزشکی از جمله تجهیزاتی هستند که بدون وجود آنها جان بسیاری از بیماران به خطر خواهد افتاد و برای همین است که اهمیت زیادی در علم پزشکی دارند.
این تجهیزات پزشکی ممکن است برای معاینه، تشخیص و یا درمان بیماری ها مورد استفاده قرار گیرند و شاید خود شما هم تا به حال شاهد استفاده از بسیاری از آنها بوده اید. ما در این متن از آربون مد قصد داریم تا به معرفی این تجهیزات بپردازیم و شما را با دسته بندی های مختلف آنها و کاربردی که هر یک دارند بیشتر آشنا کنیم.
منظور از تجهیزات پزشکی چیست؟
تجهیزات پزشکی به همه وسایل، ابزار و لوازمی گفته می شود که در علم پزشکی کاربرد دارند. این لوازم می توانند سخت افزاری و یا حتی نرم افزاری باشند و در قالب سامانه هایی در دسترس پزشک و یا بیمار قرار گیرند. برای همین است که می توان بسیاری از ابزار و ماشین آلات مورد استفاده در پزشکی (که در گروه داروها قرار نمی گیرند) را جزو تجهیزات پزشکی دانست.
با توجه به تنوع فناوری ها و تکنولوژی ساخت هر یک از این تجهیزات پزشکی می توان شاهد تفاوت های زیادی در ویژگی ها و مشخصه های هر یک از آنها بود. با این وجود به طور خلاصه می توان گفت که این تجهیزات در برای کاربردهای زیر مورد استفاده قرار می گیرند:
- پیشگیری از ابتلای افراد به انواع بیماری و تشخیص آنها
- درمان یا کنترل بیماری های مختلف (مزمن، غیر مزمن،و …)
- کاهش و یا درمان درد و یا صدمات ناشی از بیماری یا مشکلات خاص جسمی
- تجهیزات لازم برای مطالعه در مورد بیماری ها
- انجام پژوهش های کلینیکی با بررسی علائم بیماری
- بررسی رشد سویه های باکتری ها و …
- تجهیزات تمیز و ضد عفونی کردن بدن بیمار و یا محیط
- تجهیزات پرتونگاری …
حال که به طور خلاصه با تجهیزات مورد استفاده در علم پزشکی آشنا شدید، در ادامه نگاهی به تاریخچه آنها خواهیم کرد و در دسته بندی های مختلف به معرفی لیست وار تعدادی از آنها خواهیم پرداخت.
تاریخچه تجهیزات پزشکی:
اگر چه در حال حاضر تولید کننده های تجهیزات پزشکی در بسیاری از کشورها و از جمله ایران فعال هستند و بیش از هزاران نوع محصول را تولید و در اختیار جامعه پزشکی و بیماران قرار می دهند، اما در گذشته بسیاری از تجهیزاتی که امروزه در اختیار جامعه قرار دارد وجود نداشتند.
در آن زمان تشخیص و یا درمان بیماران با تجهیزات ساده ای انجام می شد که ممکن بود در بسیاری از موارد پاسخگوی نیازهای بیماران نباشد. اما به خصوص در چند دهه گذشته به تدریج با پیشرفت علم ما شاهد هستیم که تجهیزات پیشرفته ای برای تشخیص و درمان بیماری ها ساخته و مورد استفاده قرار می گیرند (که دارای پیچیده ترین فناوری ها و مبتنی به علم روز دنیا می باشند).
به عنوان مثال می توان به تجهیزات لیزری اشاره کرد که امروزه در بسیاری از کاربردها توانسته اند نیاز به عمل های جراحی را رفع کنند.
تولید تجهیزات پزشکی در ایران:
در حال حاضر در کشور ما انواع وسایل یکبار مصرف پزشکی و تجهیزات آزمایشگاهی تولید می شود که اغلب آنها دارای استانداردهای بین المللی بوده و توانسته اند مجوزهای لازم را از وزارت بهداشت دریافت کنند. البته هنوز هم نیاز به تلاش بیشتر برای دست یافتن به تجهیزات درمانی می باشد که همه نیازهای بیماران را بر طرف کنند.
دسته بندی تجهیزات پزشکی:
تنوع بالایی که تجهیزات مورد استفاده برای پیشگیری، تشخیص، کنترل و درمان بیماران دارند به گونه ای است که نیاز به ساعت ها زمان برای بررسی آنها خواهد بود. برای همین ما ضمن دسته بندی آنها در ادامه سعی می کنیم به معرفی خلاصه این تجهیزات بپردازیم.
وسایل معاینه:
وسایل معاینه از ساده ترین تجهیزاتی هستند که شاید در بسیاری از مطب ها شاهد استفاده از آنها توسط پزشکان بوده اید. حتی در داخل خانه ها نیز این تجهیزات دیده می شوند و برای همین استفاده از آنها مختص مراکز درمانی و کلینیکی نیست. دستگاه های ساده ای مانند دستگاه سنجش فشار خون از ساده ترین وسایل معاینه هستند که امروزه در بسیاری از خانه ها یافت شده و در دسترس بسیاری از مردم به خصوص کسانی که مبتلا به فشار خون بالا هستند قرار دارد. دماسنج نیز از جمله تجهیزات ساده ای است که برای اندازه گیری دمای بدن استفاده می شود و با کمترین هزینه امکان خرید آن برای هر کسی وجود دارد.
از جمله تجهیزات مورد استفاده برای معاینه عبارت هستند از:
- چراغ قوه که برای معاینه گلوی بیمار و … به کار می رود.
- ترازو که برای اندازه گیری وزن بیماران و افراد عادی به منظور بررسی شاخص توده بدنی و … استفاده می شود.
- دستگاه اندازه گیری قند خون
- آیسلانگ
- اتوسکوپ
- رتینوسکوپ
هر یک از وسایل معاینه ذکر شده در بالا در شرایط خاصی برای اندازه گیری و یا مشاهده علائم بیماری مفید واقع می شوند.
وسایل عمومی
در دسته بندی وسایل تجهیزات پزشکی برخی محصولات مانند پنبه، الکل، سرنگ و … برای مراقبتهای اولیه بیمار مورد استفاده قرار میگیرند که وسایل عمومی هستند. بخش دیگری از این وسایل نیز مانند تخت، ماساژور برقی، ویلچر و … راحتی بیشتر بیمار را در طول فرایندهای درمانی تامین میکنند. از مهمترین کالای پزشکی در دسته وسایل عمومی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ویلچر
- برانکارد
- دستگاه اتوکلاو
- دستگاه فور
- بالش طبی
- پاراوان
- پنبه
- الکل
- تشک برقی
- تخت معاینه
- صندلی تابوره
- میز ترالی
- ماساژور برقی
ابزارهای تشخیصی
پس از معاینات اولیه، پزشک به احتمال وجود بیماری پی میبرد. پس از آن با انجام آزمایشات مختلف میتوان به طور دقیق به وجود نوع بیماری و عامل آن پی برد. بدین منظور به دستهای دیگر از تجهیزات پزشکی نیاز خواهیم داشت تا بتوان بیمار را به طور کامل بررسی نمود. این دسته از وسایل تجهیزات پزشکی را تنها میتوان در بیمارستانها و مراکز درمانی یافت و تخصصیتر هستند. در ادامه لیستی از این تجهیزات را شرح دادهایم:
- اسپیرومتر
- سی تی اسکن
- ام آر آی (MRI)
- درون بین
- الکتروانسفالوگرام
- تجهیزات پرتونگاری
- تجهیزات پرتوپزشکی
- تجهیزات پزشکی هستهای
- شنواییسنج (ادیومتر)
- الکتروکاردیوگرام
- تجهیزات اندازهگیری ضربان و دستگاه نوارقلب
- تجهیزات ثبت نوار عصب و عضله
تجهیزات آزمایشگاهی
بخشی از فرایند تشخیص بیماری، انجام آزمایش است. پرسنل آزمایشگاهها برای انجام مسئولیت خود و بررسی نمونههای خون، ادرار و .. از دستهای دیگر از وسایل تجهیزات پزشکی استفاده میکنند که تخصصیتر بوده و مربوط به کار آنهاست. البته برخی از وسایل پزشکی از گروههای دیگر مانند سرنگ، در این دسته نیز قرار گرفته و کاربرد دارند. منظور از تجهیزات آزمایشگاهی، گروهی از وسایل است که به طور تخصصی تنها در آزمایشگاهها استفاده میشوند.
- دستگاه تجزیه مواد موجود در خون بیمار
- دستگاه شمارش گلبولهای خون و سلولهای بدن
- دستگاه سانتریفوژ ۴۸ شاخه
- کیتهای تشخیص طبی آزمایشگاهی
- بن ماری آزمایشگاهی
- دستگاه آنالیزور
- اتو آنالایزر
- دستگاه فتومتر (طیف سنج مواد متشکله خون)
تجهیزات درمانی
پس از آنکه وجود بیماری تشخیص داده شد، پزشک مراحل درمانی را آغاز میکند که بدین منظور دستهای دیگر از تجهیزات پزشکی مورد استفاده قرار میگیرند که برخی از آنها مانند سرنگ و باند وسایل ساده تری هستند که در همه جا یافت شده و قیمت کمتری دارند. برخی از آنها نیز موارد استفاده کمتری دارند و تنها برای برخی بیماران به کار می روند.
- ست سرم
- پنست
- سرنگ
- سرسوزن
- سوزنگیر
- باند
- باند گچی
- سوند ادراری
- دستگاه ساکشن
- دستگاه اکسیژن ساز
- آنژیوکت
-
-
-
-
-
-
