چرا وضعیت برجام روز به روز پیچیدهتر میشود؟؛ گفتوگو با مهدی مطهرنیا
ضعیترا وضعیت جرجام روز به روز پیچیده تر می شود؟ در این زمینه چه چالشهایی وجود دارد؟
اولین کاری که دولت باید انجام دهد این بود که محیط داخلی سیاست را به محیط بینالمللی مرتبط میکرد. در سیاست هم محیطی بیرونی بر محیط درونی هم محیط درونی بر محیط ورونی تاثیرگذار است و قطع این رابطه پیامدهای منفی رمراه خواهد دا. در عرصه داخلی برای دولتی که شعار انقلابی میدهد و به دنبال احیای گفتمان انقلابیگری است و ایران و آمریکا و قدم زدن محمد جواد ظریف با جان کری را در برجام نوعی سازش قلمداد میشود. . . . . . این در حالی بود که خا حذف آمریکا از برجام در زمان ریاستجمهوری برخی از آتش زدن برجام نند. اما ایران در برجام باقی مانده و تا به امروز نیز این وضعیت ادامه داشته است. ترور سردار سلیمانی و تا توجه به تصویب مجلس شورای اسلامی در زمینه خروج از پروتکل الحاقی و روی رار آمدن دولت ابرا
به این دلیل است که توافق برجام تا این اندازه به تأخیر افتاده است؟ دولت در نهایت تصمیم گیری در این زمینه خواهد گرفت؟
قعیت آن است که دولت اگر امروز نیز توافق نکند کمتر از آنچه در برجام سال 2015 دولت امروز قصد دارد توافق کند. ایالات متحده آمریکا به عنوان یک ابرقدرت بسیار مهمی به انرژی صلح آمیز هستهای و یا حتی داشتن بمب اتمی نمیدهد. یا این وجود پرونده هستهای به هله استراتژیک برای مطرح کردن ایران و ایجاد فشار در تهران تحت لوای نظام جمهوری اسلامی است. به یمین دلیل آمریکا از این حربه استفاده کرده و همیشه ایران را در منطقهای و جهانی زیر پرسش قرار داده است. تثبیت تئوری جنگ نامتعادل به تمت و هر چه اکنون میبینیم به نوعی تبدیل آن به یک قوه استراتژیک است.
دولت میکند بدون گره زدن اقتصاد کشور به جرجام تلاش خواهد کرد وضعیت معیشتی مردم را بهبود بخشد. یا این در نهایت نتیجهتیجه خواهد رسید؟ دولت چه یمیمی درباره مذاکرات و برجام خواهد گرفت؟
دولت میخواهد وضعیت موجود را حفظ کند. به عبارت دیگر حفظ وضعیت موجود بهترین کار برای دولت است. یا این وجود رئیسی تلاش میکند مذاکره را همان روندی که در پیش گرفته شده ادامه دهد. مذاکرات غربی نیز روند فرسایشی را معطوف به گریز ایران از توافق و رسیدن به حلاح هستهای قلمداد میکند. به یمین دلیل تحریمها را افزایش میدهند. .یک افزایش تحریمها نیز جمهوری اسلامی تحت رار اقتصادی بیشتر قرار میگیرد. از طرف دیگر اگر دولت در چنین شرایطی به یک فقوافق دست پیدا نکند باید منتظر فشارهای بیشتر و ائتلاف منطقهای و جهانی علیه تهران باشد. فرف مقابل به دنبال بازی، و مات است و به ایمان دلیل باید این مسئله را مورد نظر قرار داد.
ذ ه ه ه ه ه ه ه د د د د د د د د د د ی ی ی ی ی ی ی ی؟؟؟؟؟؟ شت شت؟؟ یا این کشور میتواند در نهایت سرنوشت برجام را تغییر دهد؟
جلسات بعدی نسبت به گذشته مستقیم تر شده است. یا این وجود احتمالی در ایران و غرب انتظارات فزاینده بیشتر رای ایران بههمراه خواهد داشت تا به توافقنامه توافق حرکت حرکت کند. این در حالی است که در مقابل برخی درخواستهای ایران در مذاکره است تئوری کسانی مانند نجر بازگشت به قانون را امری نامطلوب ارزیابی میکند و خواهان آن است که این تصمیم به نتیجهای قویتر از برجام من است. اسن مسائلی را نشان میدهد که میانجیگریهایی را که میگیرند به شکنی تبدیل میشوند که انتظار میرود گره بسته را باز کند. نکته مهم در این زمینه است که پیامدهای بیم و راسی که در بحث وجود دارد در آینده متوجه کدامیک از پایتختها خواهند شد. ایران یا واشنگتن؟ کدامیک از کشورهای بیشتر از یک توافق موقت خواهند برد. باید قصد دارد با بازگشت به برجامتنها یک برگ برنده انتخاباتی برای رقابت با جمهوریخواهان در اختیار داشته باشد، بلکه تلاش خواهد کرد در قالب برجام و تهدید به استفاده از مکانیسم ماشهها را علیه ایران ادامه دهد. باید با این حربه این نکته را در نن فکار عمومی آمریکا و جهان القا کرد که موفق شد اگر حساب کاربری ندارید، نمی توانید آن را به فرودگاه ارسال کنید. به نظر میرسد در صورت قطع موقت همه تحریمها علیه ایران برداشته شود، که تحریمهای هستهای میخواهند برداشته شوند. از سوی دیگر این احتمال وجود دارد که برای عدم خروج آمریکا از برجام به دست نخواهد آمد.
نقش تصمیم گیرندگان در تصمیم گیری نننده است. به چه میزان روشی که طرفین در بحث مذاکره میکنند، ارزیابی میکنند؟
چهنچه میتوانم در این زمینه نسبی است. در دو دولت ن روحانی از مخالفان برجام تحت ونوان دلواپسان تلاش کردند که برجام به نتیجه نرسد. کار حتی بهجایی رسید که برخی از نمایندگان بهصورت نمادین برجام که یک نند بینالمللی بودند را در مجلس شورای اسلامی آتش زدند. نکته جالب این است که کسانی که برجام را آتش می زنند امروز برای حفظ برجام در حال حاضر هستند. بدون توجه به این رفتار در ایران برای استراتژی های آمریکای معنادار است. این اتفاق در حالی رخ می دهد که باید در جامعه آمریکا جایگاه متزلزلی داشته باشد و ریاست جمهوری وی برای مردم آمریکا با کم باشد. وایند و دموکراتها در شرایط شرایط رقابتی شدید انتخاباتی این اتفاقات در حالی رخ می دهد که رقیب اصلی بایدن باشد، یعنی موفق می شود جایگاه بسیار مناسبی برای خود ایجاد کند. اضعیتن ماجرای بحث را پیچیده میکند. در ننن شرایط ایران شروطی را برای رسیدن به توافقی که یکی از مهمترین آنها تضمین بری است.
* گفت وگو از: احسان انصاری / منتشر شده در روزنامه آرمان ملی / بهمن ۱۴ تیر ۱۴۰۱