همان طور که گفته شد تجهیزات حفاظت فردی یا Personal protective equipment به طور مخفف PPE بعنوان یکی از خطوط دفاعی مهم حفاظت از افراد در مقابل خطرات ناشی از کار به خصوص در محیط‌های کاری پرخطر به حساب می‌آید. انواع لباس‌های محافظ در برابر انواع خطرها چون آتش، مواد آسیب‌زا و غیره، دستکش، کفش کار، ماسک، عینک، گوشی، دستگاه‌های تنفسی و تجهیزات کار در ارتفاع از جمله تجهیزات ایمنی هستند که در انواع متفاوت و توسط برندهای مختلف طراحی و ساخته شده‌اند.
نکته‌ی حائز اهمیت درمورد تجهیزات امینی محافظت شدن بیشتر بخش‌های بدن در هنگام انجام وظایف خاص و پرخطر است و به همین دلیل مجموعه‌ی وسیعی از لباس‌ها و تجهیزات حفاظتی در بازار موجود است. تجهیزات حفاظت فردی، وسایلی هستند که کارکنان جهت حفاظت از جان خود متناسب با نوع کار و شرایط کاری باید از آن ها استفاده نمایند.
حوادث شغلی بسیاری با توجه به نوع کار و شرایط افراد در کار ممکن است رخ دهد که استفاده از تجهیزات حفاظت فردی می تواند تا درصد چشمگیری این زیان ها را کاهش دهد. فاکتورهایی که در انتخاب وسایل حفاظت فردی تاثیرگذارند، به شرح زیر می باشند:
پذیرش کارگران جهت استفاده از لوازم حفاظت فردی
- تطابق با استاندارد
- انطباق با قابلیت و حساسیت فردی
- تناسب با عوامل زیان اور محیط کار
- تناسب با فصل و فرهنگ جامعه
- سهولت استفاده از آن ها
- عدم ایجاد اثرات جانبی و چند منظوره بودن
- مدت زمان استفاده و قابلیت دسترسی
- نگهداری و تاریخ انقضاء و قیمت مناسب
- نظر کارگر و جنس مناسب
- انواع تجهیزات حفاظت فردی
- لباس کار
- لباس کار بر اساس کاربرد، شکل، جنس و نوع خطر انواع متفاوتی دارد.
عینک ایمنی
حفاظت از چشم یکی از بخش های مهم در حفاظت فردی است که می بایست در برابر خطراتی همچون گرد و غبار و ذرات، گازهای خورنده، بخارات و سیالات و… انجام گیرد. سر و کار داشتن با حریق، جوشکاری، برش، انواع مواد شیمیایی و… می‌تواند صدمات زیادی را به چشمان فرد وارد کند.
قرنیه، عدسی و شبکیه از جمله قسمت‌های مهمی هستند که در صورت وارد شدن هر گونه آسیبی، چشم شما را دچار مشکل جدی می‌کند. به همین دلیل عینک ایمنی از ملزومات مهم تجهیزات حفاظت فردی است که نمی‌توان از ضرورت استفاده از آن غافل شد.
در زمان تهیه محافظ های چشمی باید به نکات زیر توجه نمود:
- طراحی آن به شکلی باشد که محافظتی متناسب با نوع خطرات موجود فراهم آورند.
- با توجه به نوع کار، شرایط مطلوب و راحتی را در حین استفاده برای کارکنان فراهم آورند.
- سایز و نوع آن ها به گونه ای باشد که برای دید کارگران ایجاد مشکل ننماید.
- با دوام باشد.
- قابلیت ضد عفونی و گند زدایی را داشته و به راحتی قابل شستشو باشد.
- در صورت استفاده از عینک طبی، قابل استفاده بر روی این عینک ها باشد.
با توجه به کاربرد عینک های ایمنی در برابر خطرات، انواع مختلفی از آن ها در صنایع وجود دارد.
در این جا نکته ای که حائز اهمیت است تشخیص عینک های ایمنی می باشد که این تشخیص بر اساس رنگ بندی عینک ها، شرح اعداد و علائم درج شده بر روی آن ها می باشد.
لباس ایمنی
این لباس براساس موارد استفاده و ایمنی مورد نیاز انواع متعددی از جمله لباس مقاوم در برابر حریق، مقاوم در برابر مواد شیمیایی و عایق الکتریکی را شامل می‌شود. نکته‌ی مهم در تمامی این لباس‌ها وزن مناسب لباس و راحتی حرکت فرد به هنگام پوشیدن آن است تا مانع انجام عملیات و کارهای مورد نیاز نشود. بنابراین در هنگام خرید لباس کار منظم، باید لباسی با سایز مناسب انتخاب کنید.
لباس کار از آلوده و کثیف شدن لباس‌های دیگر جلوگیری می‌کند. برخی از لباس‌های کار ضدآب و ضد آتش هستند و برای مشاغل خاص استفاده می‌شوند. لباس کار تنها برای کارهای کارگاهی و عملیاتی نیست. پزشکان و پرستاران نیز از دیگر افرادی هستند که در هنگام کار موظف به پوشیدن روپوش در بیمارستان‌ها و مراکز پزشکی هستند. پیش‌بند آشپزها و کافه‌دارها نیز ازجمله لباس‌های کار است. این لباس‌ها دارای تزیینات و رنگ‌های خاص و معمولاً دارای یک جیب در قسمت جلویی هستند. لباس‌های کار کافه و رستوران سبب یک رنگی نیروهای کار می‌شوند و نوعی اتحاد را به وجود می‌آورند.
محافظ صورت
در هنگام کار با تجهیزات برش، جوشکاری، آتش نشانی و کار با مواد مذاب، آتش و مواد سمی و خورنده، صورت افراد باید از بریدگی سوختگی یا آسیب دیدگی در اثر اسیدها محافظت شود. تجهیزات حفاظتی مورد نیاز برای چنین هدفی پوشش‌های صورت هستند که بر اساس نوع نیاز در انواع و طرح‌های متفاوتی طراحی و ساخته شده‌اند.
حفاظ های صورت، حفاظ هایی می باشند که به طور کامل سطح صورت را می پوشانند. صورت را از گرد و غبار و پاشیدن مایعات خطرناک محافظت می نمایند.
ماسک و دستگاه تنفسی
در مشاغلی که با دود غلیظ، هوای آلوده‌ی سمی و شیمیایی، غبارات و گرد و خاک غلیظ و گازهای شیمیایی سر و کار دارند ماسک ها و دستگاه‌های تنفسی می‌توانند بهترین محافظ برای ریه‌های افراد باشند که براساس نیاز انتخاب خواهند شد. ماسک ها در انواع مختلفی ساخته می‌شوند و به صورت کامل یا نیمه صورت را می‌پوشانند.
تجهیزات حفاظت فردی برای سیستم تنفسی یا ماسک های تنفسی وسایلی هستند که از استنشاق هوای آلوده جلوگیری می کنند. این تجهیزات در دو نوع ماسک فیلتردار و ماسک تنفسی که به همراه دستگاه تنفسی عرضه می‌شود طراحی و ساخته شده‌اند. ماسک ها این حفاظت را هم به وسیله گرفتن آلاینده ها از هوای استنشاقی و هم به وسیله هوارسانی از طریق یک منبع هوای قابل استنشاق تامین می نمایند.
گوشی‌های ایمنی
گاهی شغل افراد به صورتی است که ساعت‌ها در محیطی پر سر و صدا فعالیت می‌کنند و این می‌تواند صدمات بسیاری را به گوش و شنوایی آن‌ها وارد کند. شغل‌هایی مانند نجاری، پروژه‌های عمرانی، جوشکاری و تراشکاری از جمله فعالیت‌هایی هستند که افراد در معرض صداهای زیادی قرار می‌گیرند و نیاز جدی به گوشی ایمنی دارند.
یکی دیگر از تجهیزات حفاظت فردی مورد استفاده در صنایع مختلف، ابزارهای حفاظت از گوش هستند که در مشاغلی که افراد با سروصدای بالاتر از حد مجاز مواجهه دارند، می بایست جهت حفاظت از سیستم شنوایی و جلوگیری از افت شنوایی از گوشی های ایمنی استفاده شود.
انواع گوشی های ایمنی عبارتند از:
ایرماف (ear muff) – روگوشی
ایرپلاگ (ear plug) – توگوشی
نیمه ایر پلاگ
ایرمایت (ژامبون لابه لایه)
ایر ماف
روسری و یا روکلاهی
گوشی ایر پلاگ نسبت به ایرماف سبکتر و ارزان تر است؛
اما با توجه به امکان ورود آلودگی های محیطی به داخل گوش فرد، میزان حساسیت و خارش گوش در افرادی که از این نوع گوشی استفاده می کنند زیاد است.
